[شهروند] زیستگاه مارمولکها در طبیعت است، اما در بعضی کشورها، مردم از آنها بهعنوان حیوان خانگی هم نگهداری میکنند. برخی محققان مارمولکها را از نسل دایناسورها میدانند. در ادامه این مطلب با حقایق جالبی از زندگی این موجود آشنا میشوید.
1- بیش از 6هزار گونه مارمولک وجود دارد: ایگوآنا، گِکو و آفتابپرستها از خانواده مارمولکها هستند، اما ممکن است خیلیها بر حسب عادت به تمامشان بگویند: «مارمولک»!
2- آنها هم پلکهایشان را تکان میدهند: مارمولکها دقیقا مثل انسانها پلک دارند و هر زمان که دلشان بخواهد، به سادگی پلک میزنند! یکی از معدود تفاوتهای مار و مارمولک هم همین است، چون مارها اصلا پلک ندارند!
3- این موجودات همه جا هستند: بالاخره در همه قارهها گونهای مارمولک پیدا میشود، غیر از قطب شمال و جنوب! آنها همه جا میتوانند زندگی کنند. در بیابان، مرداب، جنگل! خیلی از آنها زیر زمین، زیر درختان، اطراف صخرهها، حفرهها و مردابها، جایی برای زندگی پیدا میکنند.
4- آب به کارشان نمیآید: طوری نمیشود اگر مارمولکها برای زندهماندن، به آب نزدیک نباشند! چون بیشتر آب مورد نیازشان را از غذایی که میخورند، جذب میکنند! حتی بعضیهایشان بدون خوردن یک قطره آب، زندگی را سپری میکنند! شاید یکی از دلایل نزدیکبودن زیستبوم بسیاری از مارمولکها به بیابان هم، همین باشد. البته گونههایی هم وجود دارند که فقط نزدیک چشمهها زندگی میکنند. اما وقتی که آبی در کار نباشد، مارمولکها آب موجود بدنشان را ذخیره میکنند و در عوض، از راه پوست، نمک از دست میدهند!
5- آفتاب را دوست دارند: مارمولکها موجوداتی خونسردند، که بسته به محیط اطراف، دمای بدنشان تغییر میکند. شاید مارمولکها بدون آب دوام بیاورند، اما بدون آفتاب، زیاد زنده نمیمانند! برای همین هم هست که آنها ترجیح میدهند در بیابانها و کشورهای جنوبی زندگی کنند، تا قطب شمال! البته زمانی که در صحرا خورشید مستقیم میتابد، مارمولکها برای خودشان سایهای پیدا میکنند!
6- رژیم غذایی متنوعی دارند: با اینکه ممکن است مارمولکها در طول روز زیاد هم آب ننوشند، اما برنامه غذایی متنوعی دارند که مواد مغذی مورد نیاز بدنشان را فراهم میکند. این رژیم شامل چمن و گیاهان برگدار، حشرات کوچک مثل جیرجیرک، سوسک و انواع دانههاست.
7- آنها سایزبندی دارند: مارمولکها اندازههای مختلفی دارند. اندازه آنها معمولا به غذا و محل زندگی آنها بستگی دارد. کوچکترین گونه آنها نهایتا 5سانتیمتر و اندازه بزرگترینشان تا 3مترونیم میرسد!
8- دُمشان سست است: در نگاه اول، شاید این یک ضعف باشد، اما دُم بعضی از مارمولکها، طوری طراحی شده که هنگام مواجهه با خطر، سریع جدا میشود. حیوانات شکارچی احتمالا ترجیح میدهند مارمولکها را از دُم بگیرند و مارمولک قادر است سریعا جانش را بردارد و فرار کند، قبل از اینکه آسیب جدیتری ببیند. در ضمن، دُمها بعد از قطعشدن، باز هم رشد میکنند!
9- چندین مکانیسم برای دفاع از خودشان دارند: «جداشدن دُم» یکی از روشهایی است که مارمولک با آن، جان خودش را از خطر حفظ میکند! آنها از بدو تولد، قابلیت فرار با سرعت زیاد را دارند. یعنی فرار، قبل از اینکه دُمشان به دست شکارچی بیفتد. بعضی از گونههای مارمولک نیش میزنند، بعضیها هم هنگام مواجهه با خطر، سعی میکنند ترسناکتر جلوه کنند! در کل، فقط سه گونه از مارمولکها سمیاند؛ کومودوها، جیلاها و مارمولکهای مکزیکی.
10- کومودوها برای انسان خطرساز هستند: کومودو تنها گونه مارمولک است که حتی یک نیشش هم برای انسان مرگ را به دنبال دارد! آنها در اندونزی سکونت دارند. اندازه هر کومودو ممکن است تا 3متر هم برسد!
11- مارمولک یا حیوان خانگی: درحالی که اکثر مارمولکها در طبیعت زندگی میکنند، جمعیتی از آنها بهعنوان حیوان خانگی نگهداری میشوند. با اینکه مارمولکها اندازه کوچکی دارند، اما نیازمند مراقبت و توجهاند. اژدهای ریشدار، گکو و گکوی پلنگی از بهترین گونههای مارمولک برای نگهداری درخانه هستند. برای نگهداشتن مارمولک بهعنوان حیوان خانگی، باید مطالعه کرد و روشهای مراقبت از آن را یاد گرفت.
12- بعضیهایشان رنگ عوض میکنند: مارمولکها میتوانند رنگ پوستشان را تغییر دهند، خصوصا آفتابپرستها! خیلیها به خاطر همین ویژگی، دوست دارند آنها را بهعنوان حیوان خانگی نگه دارند. برای مثال، مارمولک آنول قادر است رنگ پوستش را از سبز روشن به قرمز و سپس به قهوهای تغییر دهد! البته این درحالی است که او بتواند با محیط اطرافش نسبتی برقرار کند یا بخواهد برای همنوعش پیامی ارسال کند!
برگردان از thefactsite – مترجم: فاطمه کرمی