[شهروند] نسل هزاره به کسانی گفته میشود که در دهههای 20 و 30 زندگی خود هستند. کسانی که در این پژوهش مورد نظرسنجی قرار گرفتهاند، احتمال دیدن جنگهای خونبار در طول زندگی خود را واقعی میدانند و آیندهای صلحآمیز را متصور نیستند. درواقع بیشتر نسل هزارگانی که در این تحقیق توسط کمیته بینالمللی صلیبسرخ از آنان سوال شده است، باور داشتند که احتمال یک حمله اتمی در دهه آینده وجود دارد. سال گذشته میلادی از بیش از 16هزار نفر از نسل هزاره در 16 کشور و منطقه که تقریبا نیمی از آنها درحال صلح بودند و نیمی دیگر درگیری را تجربه میکردند، تحقیقی به سفارش کمیته بینالمللی صلیبسرخ انجام شد که در آن نظر نسل هزارگان درباره درگیری، جنگهای احتمالی آینده و ارزشهای تصریحشده در حقوق بینالمللی بشردوستانه مانند شکنجهکردن سوال شده است.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که نسل هزاره نگران آینده خود است و بالاگرفتن تنشها در سطح جهان هم بر ترس آنان میافزاید. تعداد زیادی از شرکتکنندگان در این تحقیق یعنی 47 درصد فکر میکنند که احتمال شروع جنگ جهانی سوم در طول عمر آنها وجود دارد. گرچه 84درصد باور دارند که کاربرد سلاحهای اتمی به هیچ عنوان قابل قبول نیست، در این بین 54درصد عقیده دارند این احتمال که یک حمله اتمی در دهه آینده اتفاق بیفتد، وجود دارد. پیتر مائورر ، ریاست کمیته بینالمللی صلیبسرخ، درباره این موضوع میگوید: «این هراس نسل هزاره نشانگر چندقطبیشدن جهان و افزایش لفاظیهای ضدانسانی است. اگر حرف نسل هزارگان در مورد جنگ جهانی سوم درست باشد، میزان خسارات وارده به کشورها در مناطق مختلف جهان بسیار وسیع خواهد بود. از اینرو، نتیجه این تحقیق هشداری است برای اهمیت بسزای پیروی از قوانین جنگ در حال و آینده چراکه هدف آنها حمایت و حفاظت از انسانیت است.»
نتایج نگرانکننده در حوزه حقوق بینالملل
البته خوشبختانه 74درصد از نسل هزارگان هم باور دارند که میتوان جلوی جنگها را گرفت و تقریبا همین تعداد (74 درصد) فکر میکنند که باید برای نحوه هدایت جنگها محدودیت قائل شد. با این حال، این تحقیق نتایج نگرانکنندهای هم داشت که نشانگر فقدان احترام لازم به ارزشهای بنیادین انسانی است که در حقوق بینالملل تصریح شدهاند: 37درصد باور دارند که شکنجه در بعضی شرایط مجاز است، حتی بعد از آنکه کنوانسیون سازمان ملل برای منع شکنجه برای آنان توضیح داده شد و 15درصد عقیده دارند که فرماندهان جنگی باید هر کاری را که از دستشان برمیآید، انجام دهند تا پیروز شوند، حتی بدون در نظر گرفتن میزان تلفات غیرنظامیان. یک نکته در این بین روشن است؛ این تحقیق نشان داد که تجربه جنگ باعث میشود مردم از آن نفرت داشته باشند. در سوریه 98درصد مردم گفتند که استفاده از تسلیحات اتمی به هیچ وجه قابل قبول نیست، 96درصد گفتند که استفاده از سلاحهای شیمیایی اصلا قابل قبول نیست، 96درصد همین نظر را برای سلاحهای میکروبی دادهاند و 85درصد باور دارند که جنگجویان اسیر دشمن باید بتوانند با خانواده خود تماس بگیرند. جوابهای مردم سوریه بالاترین درصد را در تمام 16 کشور به خود اختصاص داده، نسل هزاره از کشوری که سالهاست جنگ میهمان شهرها و خانههایشان است. مائورر تأکید میکند: «وقتی شاهد رنج دوستان و خانواده خود به دلیل جنگ هستید، حتی نمیخواهید شکل سلاحهای جنگی را هم ببینید. جوابهای نسل هزاره به پرسشهای این تحقیق در سوریه، اوکراین و افغانستان این حقیقت مسلم را دوباره اثباتکرد: تجربه جنگ باعث میشود که فرد از آن نفرت پیدا کند.»
در مقایسه با شرکتکنندگانی از کشورهایی که در صلح به سر میبرند، مردم کشورهای جنگزده بیشتر باور دارند که در آینده جنگی نخواهد بود یا کمتر جنگ میشود (46درصد در مقابل 30درصد). در پاسخ کسانی که در کشورهای جنگزده زندگیمیکنند، درجه بالایی از امیدواری دیده میشود؛ 69درصد از شرکتکنندگان در اوکراین اعتقاد دارند که احتمالا جنگ در کشور آنها در پنجسال آینده به پایان خواهد رسید.
تسلیحات اتمی: در این تحقیق مشخص شد که درباره موضوع تسلیحات هستهای ابهامهای زیادی وجود دارد: دستکم دوسوم از شرکتکنندگان در تمامی 16 کشور گفتند که کاربرد سلاحهای اتمی «هرگز قابل قبول نیست»، ولی تعداد بالایی- 54درصد- هم باور دارند که در دهه آینده یک جنگ اتمی رخ خواهد داد. بیشتر شرکتکنندگان اعتقاد دارند که تسلیحات هستهای باید ممنوع شوند (54درصد). در سوریه، 98درصد گفتند که استفاده از سلاحهای اتمی هرگز قابل قبول نیست و پس از آن کلمبیا (93درصد)، اوکراین (92درصد) و سوییس (92درصد) این نظر را دادهاند. در سوی دیگر، پاسخهایی بود از نیجریه (68درصد) و آمریکا (73درصد). در کل، از هر پنج شرکتکننده چهارنفر گفتند که وجود تسلیحات هستهای به خودی خود تهدیدی است برای بشریت؛ 64درصد از شرکتکنندگان گفتند کشورهایی که صاحب سلاحهای اتمی هستند، باید آنها را نابود کنند.
بزرگترین نگرانیهای نسل هزاره: با وجود نظر برخی از شرکتکنندگان نسل هزاره در مورد احتمال وقوع یک حمله اتمی در آینده، شرکتکنندگان دیگری هم در این تحقیق عنوان کردهاند که سلاحهای اتمی از بین 12 موضوع کمترین نگرانی را برای آنها ایجاد میکند. فساد مهمترین نگرانی در سطح دیگر است که توسط 54درصد از شرکتکنندگان عنوان شد؛ بیکاری با 52درصد در رتبه بعدی قرار گرفت؛ افزایش فقر و تروریسم هر دو با 47درصد در رتبه بعدی؛ و سپس جنگ و درگیری مسلحانه قرار داشت با 45درصد. تسلیحات هستهای توسط 24درصد از شرکتکنندگان انتخاب شدند.
جنگهای آینده: در رابطه با درگیریهای آینده، 36درصد از شرکتکنندگان گفتند که پهپادها و رباتهای خودران- که توسط انسان کنترل نمیشوند- بر تعداد تلفات غیرنظامیان در جنگها و درگیریهای مسلحانه خواهند افزود؛ 32درصد هم معتقدند این باعث کمشدن تلفات غیرنظامی میشود و 24درصد عنوان کردهاند با استفاده از این قبیل تجهیزات هیچ تفاوتی در نتیجه جنگ ایجاد نمیشود.
تلفات غیرنظامیان: 78درصد از شرکتکنندگان پژوهش نسل هزاره معتقدند که نظامیان و طرفهای درگیر در جنگ باید تا حد امکان از واردکردن تلفات به غیرنظامیان پرهیز کنند. این درصد در کشورهای درحال صلح از کشورهای جنگزده بالاتر بود (83 در مقابل 73درصد).
بهداشت روانی: در کل 73درصد عنوان کردهاند که رسیدگی به نیازهای روانی قربانیان درگیریها به همان اندازه اهمیت دارد که تأمین غذا، آب و سرپناه. بالاترین درصد باز هم در این شاخص به سوریه تعلق داشت با 87درصد؛ کمترین درصد هم متعلق به سرزمینهای اشغالی بود با 60درصد.
شکنجه: 55درصد از سوالشوندگان در این پژوهش گفتهاند شکنجهکردن جنگجویان دشمن هرگز قابل قبول نیست؛ بیشترین درصدها از سوریه و کلمبیا بود، هر دو با 71درصد؛ کمترین درصد هم از اسراییل بود با 23درصد و نیجریه با 29درصد.
کنوانسیونهای ژنو: 75درصد از این نسل فکر میکنند که 70سال پس از تدوین کنوانسیونهای ژنو، کماکان نیاز به محدودکردن روشهای جنگی احساس میشود. در کل 54درصد از شرکتکنندگان در رابطه با کنوانسیونهای ژنو چیزهایی شنیده بودند، که از این میان بالاترین درصد به سوریه (81درصد)، فرانسه (75درصد) و سوییس (74درصد) تعلق داشت.
گفتنی است تحقیق «نبرد نسل هزاره» به سفارش کمیته بینالمللی صلیبسرخ توسط Ipsos انجام شد، که آن را در فاصله اول ژوئن تا هفتم اکتبر با روشی ترکیبی اجرا کرد. 16هزار و 288 مصاحبه با بزرگسالانی بین 20 تا 35سال که در 16 کشور زندگی میکنند، برگزار شد: افغانستان، کلمبیا، فرانسه، اندونزی، اسراییل، مالزی، مکزیک، نیجریه، مناطق اشغالی فلسطین، روسیه، آفریقای جنوبی، سوریه، سوییس، انگلستان، اوکراین و آمریکا. سهمیههایی برحسب سن، جنسیت، منطقه و محل زندگی تعیین شد تا اطمینان حاصل شود که نمونههای انتخابی بر اساس این متغیرها در کشور خود تمامی جمعیت نسل هزاره را نمایندگی میکنند.