وقتی در دهه پایانی قرن 16 میلادی، یا به عبارت بهتر 491سال پیش- برابر 11 آگوست 1529 میلادی- مارتین لوتر، کشیش نوگرای آلمانیالاصل با انتشار اصول مذهب پروتستان علم مخالفت با پاپ و کلیسای کاتولیک را برافراشت، خوشبینترین مسیحیان عالم نیز همهگیری و نفوذ مذهب جدید را فراتر از چند شهر یا نهایتا یک کشور نمیدیدند. لوتر برخی آموزههای کلیسای کاتولیک همچون فروش بهشت توسط کشیشها و آمرزش گناهان به شرط اعتراف را برنمیتابید و با وجودی که خود کشیشی معتقد بود، از کلیسای کاتولیک رُم برائت جست و راه جدایی از آن را در پیش گرفت. شورش مذهبی لوتر مسیحیانی که مانند او با تعالیم موجود در کاتولیسیسم مشکل داشتند را به دور هم جمع کرد که نتیجه آن زایش یکی از بزرگترین جنبشهای مذهبی تاریخ مسیحیت یعنی پروتستانیسم بود. جنبشی که در طول قرون تأثیرات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بسیاری از خود بر جای گذاشت و موجب شد پروتستانیسم به یکی از شعب اصلی مسیحیت تبدیل شود. اما راهی که پروتستانها قدم در آن گذاشتند، با وادی عافیت بیگانه بود و این موضوع از جنگهای خونباری که بین پیروان این دو مذهب در گرفت، کاملا قابل مشاهده است. فقط در یک مورد که اضافهکردن هرگونه مثال مشابه دیگری را بیمورد و نالازم جلوه میدهد، کلیسای کاتولیک روم 452سال پیش، برابر شانزدهم فوریه 1568 میلادی، تمام ساکنان کشور هلند یعنی چیزی نزدیک به 3میلیون نفر را به جرم ارتداد واجب القتل اعلام کرد. فرمانی که حمله فیلیپ پادشاه اسپانیا به هلند نتیجه آن بود و یکی از طولانیترین درگیریهای نظامی اروپا را که اکنون از آن با عنوان «جنگهای 80ساله» یاد میشود، رقم زد. اما شاید نشاندارترین جنگهای مذهبی بین کاتولیکها و پروتستانهای اروپا را باید در درگیریهای موسوم به «جنگهای 30ساله» جستوجو کرد. جایی که از 1618 تا 1648 میلادی، امپراتوری مقدس روم پرچم حمایت از کلیسای کاتولیک را در دست داشت و کشورهایی چون اتریش، اسپانیا، فرانسه، دانمارک، سوئد و هلند نیز برای تثبیت قدرت و تعیین مرزبندیهای جدید در یارکشی کاتولیکها و پروتستانها شرکت کرده و هرکدام به نفع یک طرف اسلحه دست گرفتند. عطش پیروان دو فرقه برای ریختن خون رقیب بیعلاقگی آنها به مصالحه را نشان میداد چه آنکه اگر چنین تمایلی وجود میداشت، سالها پیش از بروز این درگیریهای خونبار، زمینه آشتی در «کنگره آوگسبورگ» (در شهر آوگسبورگ آلمان) فراهم آمده بود. جایی که 465سال پیش در چنین روزی، برابر بیستوهشتم آوریل 1555 میلادی، نمایندگان دو مذهب طی دیدار با هم بر کنارگذاشتن تضادهای دینی و زندگی در صلح و صفا تأکید کردند. در این کنگره معاهدهای بین امپراتور مقدس روم و پروتستانها با موضوع احترام به آزادیهای مذهبی امضا شد که فقط چندسال دوام آورد و آتش اختلافات مدتی بعد دوباره زبانه کشید.