شماره ۱۹۵۶ | ۱۳۹۹ دوشنبه ۸ ارديبهشت
صفحه را ببند
کودتای ثور و 4 دهه فتنه

برپایی دو دولت در افغانستان و ادای سوگند همزمان عبدالله عبدالله و محمد اشرف غنی به‌عنوان رئیس‌جمهوری را باید جدیدترین گرفتاری این کشور چالش‌خیز قلمداد کرد. هرچند افغانستانی‌ها با چنین موقعیت‌هایی بیگانه نیستند و آشوب چنان در رگ و پی‌ کشورشان رسوخ کرده است که برخی می‌پندارند تحقق افغانستان بی‌چالش غیرممکن‌ترین آرزوی ممکن در دنیای کنونی است. درحالی‌که محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله به شکل جداجدا برای قبضه قدرت نقشه می‌کشند، گروه طالبان همچنان بیش از دوسوم خاک کشور را در اختیار دارد و ایالات متحده‌ای که خود دو دهه پیش این آش را با اشغال افغانستان پخت، حالا باب مذاکره را با فرزندان معنوی ملامحمد عمر گشوده است و قصد دارد نظامیان خود را از باتلاق هندوکش خارج کند. وقتی برای درک نقطه آغاز این هرج‌ومرج تاریخی به عقب برمی‌گردیم،  لحظه حمله ارتش سرخ به خاک افغانستان را به‌عنوان مهم‌ترین اتفاق تاریخ این کشور پیش‌رو داریم که تاثیری مخرب و عمیق در همه مناسبات این سرزمین از سیاست گرفته تا اقتصاد و فرهنگ و... از خود بر جای گذاشت. بیست‌وسوم دسامبر ١٩٧٩ میلادی، لئونید برژنف، رهبر اتحاد جماهیر شوروی دستور ‏عبور ارتش سرخ از مرزهای این کشور و ورود آن‌ به خاک افغانستان را صادر کرد. ارتش شوروی تحت فرماندهی مارشال سرگی سوکولف برای حمایت از دولت کمونیست افغانستان و رئیس‌جمهوری آن ببرک کارمل وارد خاک این کشور شد، اما وقتی در زمستان‌ ١٩٨٩ میلادی با خفت و خواری به ‏پشت مرزها بازگشت، فقط سه ‌سال زمان نیاز بود تا کمونیست‌های تحت‌الحمایه‌شان در کابل دولت را از کف داده و قدرت را به مجاهدان واگذار کنند. پس از خروج ارتش سرخ از خاک افغانستان و سقوط دولت تحت حمایت آنها، قدرت به دست مجاهدان مسلمان افتاد، هرچند اختلافات داخلی و دسیسه‌های خارجی که با تولد گروه جدیدالتاسیس طالبان نمود یافت، بازگشت صلح و ثبات به این کشور بلازده را مجددا با تأخیر مواجه کرد. تأثیر روس‌ها و اشغالگری آنها در وضع فعلی افغانستان حتی پس از گذشت چهار دهه غیرقابل انکار است، اما اگر کمی دیگر به عقب بازگردیم، شاید بتوانیم آن نقطه عطف واقعی را که افغانستان را سال‌ها به عقب برد و حتی عامل اصلی دخالت نظامی ابرقدرت شرق در این کشور شد، کشف کنیم. نقطه عطفی که 42‌سال پیش در چنین روزی، برابر بیست‌وهفتم آوریل 1978 میلادی با عنوان «انقلاب ثور» رقم خورد و طی آن طرفداران «حزب دموکراتیک خلق» یا به عبارتی حزب کمونیست افغانستان با اجرای یک کودتای نظامی دولت محمد داوودخان را ساقط کرده و در این کشور اسلامی حکومت کمونیستی برپا کردند. حرکتی که اعتراض به حق مردم مسلمان افغانستان، خیزش مجاهدان و درنهایت حمله ارتش شوروی و بیش از چهار دهه آشوب مداوم را در پی داشت، تا جایی که هنوز و همچنان پایانی بر آن نمی‌توان متصور بود.    


تعداد بازدید :  419