هماکنون در نقاط مختلف دنیا نزدیک به 6500 زبان مختلف تکلم میشود و این تازه منهای گویشهای متفاوت هر کدام از این زبانهاست! بکارگیری یک زبان مشترک همواره مورد توجه قرار داشته است و شاید درست به همین دلیل زبان انگلیسی به دلیل فراگیری نسبی آن -که حاصل یک دوره طولانی سیطره استعماری بریتانیا در نقاط مختلف جهان است- از سوی بسیاری از کشورهای جهان بهعنوان زبان دوم استفاده میشود. اما نکته اینجاست که همه با چیرگی زبان انگلیسی راحت نیستند و بهطور مثال در همین اتحادیه اروپایی که بهتازگی برگزیت و جدایی انگلستان را از جمع خود تجربه کرده است نزدیک به 25 زبان رسمی استفاده میشود و احتمالا حالا دیگر کسی تمایل نداشته باشد در جلسات سران این اتحادیه با زبان انگلیسی منظور خود را به باقی اعضا برساند! این مشکلی است که بیش از یک قرن پیش یک پزشک لهستانی متوجه آن شد و برای حل آن آستین همت را بالا زد. 103 سال پیش در چنین روزی، برابر 14 آوریل ۱۹۱۷ میلادی، دکتر لودویک لازاروس زامنهوف، مخترع زبان بینالمللی «اسپرانتو»، در ورشو درگذشت. زامنهوف چشم پزشکی بود که اعتقاد داشت مهمترین دلیل جدایی مردم جهان از یکدیگر و بروز اختلافها و جنگها وجود زبانهای متعدد است و اگر فقط یک زبان -حتی به شکل زبان دوم- بین مردم در سراسر جهان تکلم شود، تفاهم و تبادل اندیشه توسعه پیدا کرده و بسیاری از مسائل و مشکلات به وجود نمیآید. او با همین ایده دست به کار ساختن زبانی جدید شد و مخلوق خود را «اسپرانتو» نام گذاشت. زامنهوف برای «اسپرانتو» دستور زبان سادهای تدوین کرد و همه سعی خود را به کار بست تا واژههایی انتخاب کند که با پسوند و پیشوند و افزودن ریشه بشود با هر کدام از آنها کلمات جدید ساخت. در آغاز کار توجه به زبان جدید سیر صعودی داشت کما اینکه هنگام افتتاح دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ خورشیدی نیز اسپرانتو جزو یکی از کرسیهای درسی دانشگاه بود. تعداد کاربران اسپرانتو در دورهای از تاریخ به بیش از ۵میلیون نفر رسید اما این استقبال متوقف شد و امروز عده کسانی که در سراسر جهان به این زبان تسلط دارند نهایتا ۲میلیون نفر برآورد میشود. اسپرانتو در حقیقت یک زبان ساختگی است و پیش از چشمپزشک لهستانی کسان دیگری نیز تلاشهایی برای ابداع یک زبان جدید انجام دادند، اما تنها این زامنهوف بود که آن را از ایدهای خام به مرحله عمل رهنمون کرد.