[سپیده سرایی] در ‌سال 1964، وقتی دوروتی کروفوت‌هاجکین، معتبرترین جایزه جهان در شیمی را گرفت، روزنامه‌ای نوشت:   «جایزه نوبل برای یک زوجه انگلیسی»؛ انگار او حین جفت‌وجورکردن جوراب‌های شوهرش تصادفا ساختار پیچیده عناصر بیوشیمیایی را پیدا کرده بود! اما از دانشمندان مذکر هرگز به این صورت یاد نمی‌شود. این اتفاق بارها و بارها تکرار شده است. در‌ سال 1899، هرتا ائرتون،‌ مخترع و فیزیکدان، نمایشی ترتیب داد در مورد نوآوری‌اش برای پایین‌آوردن حرارت لامپ‌های الکترودی که تا آن زمان به دو عیب عمده شهرت داشتند؛ نوسان نور و سروصدا. روزنامه‌ای در گزارشی این نمایش ائرتون را همچون نمایشگر یک سیرک توصیف کرده بود: «چیزی که خانم‌های تماشاگر را متحیر کرد، این بود که می‌دیدند یکی از هم‌جنسان آنها اجرای یکی از خطرناک‌ترین نمایش‌ها را برعهده دارد، اما خانم ائرتون کمترین ترسی نداشت.» بعدها ائرتون که از چنین برداشت‌هایی به ستوه آمده بود، به مشکلی همیشگی در نحوه برخورد با او و معاصرانش اشاره کرد: «این تصورات مربوط به «زن و علم» به‌ کلی بی‌ربط است. یک زن یا دانشمند خوبی است، یا نیست. در هرحال باید به او فرصت داد و کارش را از نظر علمی بررسی کرد، نه از دیدگاه جنسیتی.» تمام اینها نشان می‌دهد چه نوع برداشت‌های جنسیتی در دنیا نسبت به زنان موفق در حوزه‌های مختلف وجود دارد. کتاب «زنان سرسخت» نیز دقیقا علیه چنین نگاهی منتشر شده است. این کتاب، شرح حال 52نفر از زنان موفق است. نویسنده اما در مقدمه تأکید دارد در کتابش به زنانی پرداخته است که چندان شناخته‌شده نیستند: «در این کتاب به زنانی پرداخته شده که یکی هسته درونی کره‌زمین و دیگری عناصر رادیواکتیو را کشف کرده، یکی توانسته اسکلت کامل دایناسوری از خاک بیرون بیاورد و سر هم کند، یا باب تازه‌ای در پژوهش علمی بگشاید؛ زنانی که ایده‌ها و یافته‌ها و بصیرت‌شان نگرش ما به جهان را به لرزه انداخته و از بنیان تغییر داده است.» البته قصد در این کتاب این نیست که صرفا شرح حال یا ارایه کارنامه درخشان این و آن باشد؛‌ گاهی اکتشافی به کف اقیانوس یا عکسی دزدیده ‌شده که باعث کشف دی‌ان‌ای شده، برای نوشتن یک فصل کافی است. هرچند باید دقت داشت فصل‌ها به زنانی اختصاص یافته که کار یا تحقیقات‌شان به ثمر نشسته و ناقص و بلاتکلیف نمانده است، ضمن اینکه نویسنده کتاب تعمدا فصلی را به ماری کوری اختصاص نداده و نوشته:   «هروقت صحبت از زنان دانشمند می‌شود، حرف ماری کوری به میان می‌آید، بنابراین او را در کتاب نیاوردم. او تقریبا در هر مناسبتی گل سرسبد است؛ زن شاخص در یک دسته کار یا تصویر دانشمندان، نقل تقریبا هر محفل و گفت‌وگو، دانشمندی که تمام زنان دانشمند دیگر را با او مقایسه می‌کنند. برنده دو جایزه نوبل و مدیر انستیتوی بسیار معتبر رادیوم، دانشمندی  که نخستین‌بار توجه فراگیر عموم را به جایزه کوچکی به نام نوبل جلب کرد، بی‌تردید جایگاه شایسته‌ای در تاریخ و روح زمانه ما دارد. ماری کوری برای بسیاری مایه الهام بود، اما من امیدوارم این کتاب، دانشمندان و ریاضی‌دانان و مهندسان دیگری را برای تحسین و الگوگرفتن پیش چشم خواننده‌هایی در سنین مختلف قرار بدهد.»
زنان سرسخت
نویسنده:ریچل سویبی
ترجمه: هادی همامی
انتشارات: اختران
255 صفحه
32 هزار تومان