شماره ۱۹۲۶ | ۱۳۹۸ سه شنبه ۱۳ اسفند
صفحه را ببند
پایان آقای نخست ‌وزیر

ترکیب «رجل سیاسی استخوان خرد کرده» پژوهشگران تاریخ سیاسی ایران را بیش از هرکس دیگری به یاد احمد قوام ملقب به قوام‌السلطنه می‌اندازد که با پنج‌بار تکیه‌زدن بر مسند نخست‌وزیری لقب دیرپاترین سیاستمدار تاریخ معاصر ایران را از آنِ خود کرده است. اینکه احمد قوام توانست خود را به‌عنوان فردی خبیر و کاردان در بالاترین پست اجرایی دو سلسله پادشاهی قاجار و پهلوی تثبیت کند، نشان از کیاست او دارد، هرچند در پهنه جهان سیاست و از جنس قوام‌السلطنه کم نیستند رجالی که گویی بی‌حضور آنها صحنه سیاست‌ورزی یک کشور دچار نقصان می‌شد. یکی از این دست دولتمردان که احمد قوام- حداقل به لحاظ کمیت- با فاصله‌ای بعید پشت‌سر او قرار می‌گیرد، کسی نیست جز نوری سعید، سیاستمدار کهنه‌کار عراقی که با 14بار تکیه‌زدن بر صندلی نخست‌وزیری کشورش، رکوردی دست‌نیافتنی را از خود به جای گذاشته است. کشور عراق پس از کسب استقلال سیاسی در نوامبر 1920 میلادی، در بازه‌ای 38ساله چندین پادشاه و نخست‌وزیر را به خود دید که از قضا همگی با کودتای نظامی ساقط شده یا مجبور به تحویل قدرت شدند. در این 38‌سال طوفانی اما نوری سعید تنها شخصیت عراقی است که در همه دولت‌ها- چه انتخابی و چه کودتاچی- نقشی موثر ایفا کرد و موفق شد ١٤بار به ‏نخست‌وزیری کشورش برسد! این سیاستمدار شهیر 62‌سال پیش در چنین روزی، ‏برابر سوم مارس 1958 میلادی، در دوران پادشاهی فیصل دوم برای چهاردهمین و آخرین‌بار بر مسند نخست‌وزیری عراق تکیه زد و تا چهارماه بعد اداره امور این کشور را در دست داشت.‏ در پی کودتای افسران چپگرای عراقی به رهبری ژنرال عبدالکریم قاسم، خون‌‌های بسیاری بر زمین ریخته شد، هرچند همه آنها تحت‌الشعاع دو قربانی سرشناس این کودتا یعنی شخص پادشاه و البته نخست‌وزیر یعنی جناب نوری سعید قرار گرفتند. 14 جولای ١٩٥٨ میلادی، همه عراقی‌ها می‌دانستند فیصل دوم ‏پادشاه عراق دیگر زنده نیست، خصوصا که تصاویر مربوط به جسد مثله شده و آویزان از طناب او، دیگر شکی در این خصوص باقی نمی‌گذاشت. اما در همین گیرودار یک تیم ویژه از دست‌اندرکاران کودتا دربه‌در دنبال‌ یافتن نخست‌وزیر عراق یعنی نوری سعید بودند؛ زیرا می‌دانستند دستگیری و مجازات او مردم را بیش از قبل با کودتاچیان ‏همراه می‌کند. نوری سعید هم که خوب می‌دانست این کودتا با همه کودتاهای قبلی فرق ‏دارد، آخرین خلاقیت زندگی‌اش را به خرج داد و تلاش کرد با پوشش زنانه از کشور خارج شود اما در کمال بدشانسی خیلی زود شناسایی، دستگیر و توسط عوامل کودتا تیرباران شد.


تعداد بازدید :  303