شهروند| مرگ کوبی برایانت، ورزشکار بازنشسته آمریکایی و یکی از ستارههای دنیای بسکتبال طی دهه آخر قرن بیستم و دهه نخست قرن بیستویکم که در جریان سقوط بالگرد شخصی او رقم خورد، شوک بزرگی وارد کرد به همه آنهایی که مرگ افراد مشهور و قهرمانها را در جوانی سخت باور میکنند. اتفاقی که در زمان مرگ امثال جیمز دین، فردی مرکوری، الویس پریسلی، پل واکر، جان لنون، پرنسس دایانا، مرلین مونرو، بروس لی، جیمی هندریکس، ناتالی وود، هیث لجر، و... نیز شاهدش بودیم و البته در ایران خودمان نیز مثالهایی چون سیروس قایقران، آیدین نیکخواه بهرامی، عسل بدیعی، ناصر عبداللهی، پوپک گلدره، مرتضی پاشایی، افشین یداللهی، روحالله داداشی، حسن جوهرچی، و... را برایش داریم. نحوه درگذشت کوبی برایانت یعنی سانحه سقوط بالگرد، تاکنون به انحای مختلف و در اشکال گوناگون - از سوانح جادهای گرفته تا دریایی و هوایی - برای افراد مشهور بسیاری اتفاق افتاده است. چهرههایی چون جیمز دین (بازیگر فیلمهایی چون «شرق بهشت» و «شورش بیدلیل») یا پل واکر (بازیگر سری فیلمهای «سریع و خشمگین») که قربانی جنون سرعت شدند، یا حتی ناتالی وود که به شکلی عجیب در دریا غرق شد. اما برخی سوانح منجر به مرگ نیز بودهاند که بیش از هر چیز به دلیل وسعت و بالا بودن شمار قربانیان سرشناس آن در تاریخ ماندگار شدند. چنین مثالی تنها میتواند در خصوص تیمهای ورزشی صدق کند و امروز سالروز یکی از همین اتفاقها و از قضا مشهورترینشان یعنی سانحه هوایی مونیخ است.
سقوط هواپیما و شکستن کمر تیمها
بیستوهشتم نوامبر 2016 میلادی هواپیمای حامل اعضای تیم فوتبال چاپهکوئنزه برزیل در کلمبیا سقوط کرد و همه مسافران آن کشته شدند. قبل از آن در بیستوهفتم آوریل 1993 میلادی هواپیمای حامل تیمملی فوتبال زامبیا در مرز گابن از صفحه رادار محو شد و به این ترتیب زامبیاییها در یک لحظه 18 بازیکن ملیپوش خود را از دست دادند. اما زنگ آغاز سوانح مربوط به تیمهای ورزشی را خیلی پیش از اینها یک تیم باشگاهی معروف یعنی منچستریونایتد به صدا درآورده بود. 62سال پیش در چنین روزی، برابر ششم فوریه 1958 میلادی، یک هواپیمای شرکت بریتیش یوروپین ایرویز هنگام بلند شدن از باند فرودگاه شهر مونیخ به نرده انتهای باند و یک خانه مسکونی برخورد کرد که طی آن 23 نفر از 44 سرنشین این هواپیما جان خود را از دست دادند. اما چیزی که این سانحه را ابعادی جهانی بخشید به قربانیان آن برمیگشت، یعنی بازیکنان تیم فوتبال منچستریونایتد، خبرنگاران و برخی طرفداران این تیم. در این سانحه هشت بازیکن، هفت خبرنگار، به علاوه کمک مربی، دبیر باشگاه، تمریندهنده تیم، کمک خلبان، مهماندار، نماینده شرکت مسافرتی و دوهوادار جان خود را از دست دادند. باشگاه منچستریونایتد در جریان برگزاری لیگ قهرمانان اروپا برای بازی با تیم ستاره سرخ بلگراد این هواپیما را اجاره کرده بود که طی توقف در فرودگاه مونیخ برای سوختگیری، این اتفاق مرگبار رقم خورد.
اشتباه، سهل انگاری و منفعتطلبی
بعد از سقوط هواپیمای حامل بازیکنان تیم چاپهکوئنزه برزیل مشخص شد در طول پرواز هواپیما دچار نقص فنی شده و به ناچار در بولیوی فرود اضطراری انجام میدهد. پس از رفع نقص، هواپیما دوباره به پرواز در میآید اما طولی نمیکشد که دوباره نقص فنی قبلی پدیدار شده و این بار موجب سقوط هواپیما میشود. درخصوص هواپیمای حامل بازیکنان تیمملی فوتبال زامبیا نیز بررسیهای کارشناسی نشان داد هنگام پرواز یکی از موتورها دچار نقص فنی شده و در ادامه خلبان به دلیل دریافت یک آلارم اشتباه، موتور سالم هواپیما را خاموش کرده و این فاجعه تلخ را رقم میزند. در حادثه مونیخ نیز تقریباً میتوان ردپاهایی اینچنینی و حاکی از نوعی سهلانگاری را مشاهده کرد. پس از پایان سوختگیری هواپیمای حامل منچستریها در فرودگاه مونیخ، باند فرود به دلیل بوران شدید زیر برف مدفون میشود اما نماینده شرکت هوایی به دلیل افزایش هزینهها در صورت زمینگیر شدن هواپیما در مونیخ و همچنین سرپرست باشگاه منچستریونایتد برای اجتناب از تحمیل هزینه اجاره هتل خواستار پرواز هواپیما به هر قیمت میشوند. نتیجه اینکه بعد از دوتلاش ناموفق خلبان، در بار سوم به دلیل تجمیع برف و
گل و لای در انتهای باند، کنترل هواپیما از دست خلبان خارج شده و میشود آن چه نباید میشد.
منبع: «مهمترین سوانح هوایی ایران و جهان»
نشر اندیشگاه فناوریهای نوین