[شهروند] خوزستان در سیل فروردین امسال یکی از اصلی‌ترین استان‌های درگیر بود، داستان سیل برای این استان ماه‌ها ادامه داشت و در این بین خبرنگاران زیادی از سراسر کشور برای پوشش خبری این موضوع میهمان خوزستان شدند و گزارش، گفت‌وگوها، یادداشت‌ها، کاریکاتور و اینفوگرافی‌های زیادی از این اتفاق در رسانه‌های سراسری کشور منتشر شد. مجتبی گهستونی، روزنامه‌نگار جنوبی که در سیل فروردین امسال فعالیت زیادی داشت، در همان روزهای نخست سال به این فکر افتاد که این موارد را جمع‌آوری و درقالب یک کتاب منتشر کند، کاری که به این سادگی‌ها هم نبود، اما درنهایت انجام شد و کتاب «خوزستان پشت خاکریز سیلاب» با یکصد گزارش، یادداشت و مصاحبه که درباره سیلاب بهار 1398 خوزستان خبرنگاران و دیگر نویسندگان تهیه کرده بودند و در رسانه‌های استانی و کشوری منتشر شده بود، وارد بازار کتاب شد.
مجتبی گهستونی، روزنامه‌نگار و پژوهشگر خوزستانی در حوزه میراث فرهنگی است. او که از فعالان اجتماعی پرکار در جنوب ایران است و در فیلم‌سازی هم دستی داشته، تا به حال چهار فیلم ساخته و در بیشتر از 30 فیلم دستیار کارگردان و برنامه‌ریز بوده است، در کنار اینها بیشتر از 10سال است که او در حوزه گردشگری فعال است و کار اصلی خودش در این حوزه را شناسایی مناطق بکر و تاریخی با هدف ثبت، حفاظت، مرمت و بهره‌برداری آنها می‌داند. خبرنگاری برای او از همان دوران نوجوانی شروع شده و در تمام این سال‌ها یکی از اصلی‌ترین دغدغههایش بوده است. او می‌گوید: «در تمام این سال‌ها در اهواز بودم و علاوه بر رسانه‌های محلی اینجا در بسیاری از روزنامه‌های مطرح کشور هم گزارش‌هایی داشتم.»
گهستونی که در سیل فروردین امسال جزو پرکارترین خبرنگاران محلی بود، این سیل را متفاوت از سیلی که در دیگر استان‌ها رخ‌داده بود، می‌داند و می‌گوید: «برخی از کارشناسان نام «روان‌آب» را روی سیلاب خوزستان گذاشته‌اند، چراکه آبی خیلی روان بخش عمده‌ای از خوزستان را دربرگرفت، به طوری که سه رودخانه دز، کرخه و کارون دشتها را پر از آب کردند، بسیاری از روستاها به زیر آب رفتند و خیلی از مردم مجبور شدند خانه‌هایشان را ترک کنند. بیش از 50هزار دانش‌آموز با تعطیلی مدارس از کلاسهای درس دور شدند و مردم زیادی در این سیل آسیب مالی دیدند.»
به گفته این روزنامه‌نگار خوزستانی سیلابی که در خوزستان موجب شد تا به بیش از 250 روستا آسیب و به 800 واحد مسکونی شهری و 8700 واحد مسکونی روستایی خسارت وارد شود و آواره شدن 54هزار دانش‌آموز و آب‌گرفتگی و تخریب 120مدرسه را به دنبال داشت، حتما باید مورد توجه رسانه‌ها در ابعاد مختلف قرار بگیرد. بنابراین حجم خسارت‌های واردشده به خوزستان و گستردگی آن باعث شد تا افراد بی‌شماری دست به قلم ببرند و گوشه‌هایی از این بحران را یا گزارش یا در مقام تحلیلگر بررسی کنند.
به هر حال، درنهایت تمام اینها باعث شد توجه خبرنگاران زیادی به خوزستان جلب شود، این خبرنگار با بیان این مطلب ادامه می‌دهد: «زمانی که حجم این سیل را دیدم من هم مانند بسیاری از خبرنگاران کشوری راهی مناطق درگیر سیل شدم تا علاوه بر انجام کار خودم به مردم هم کمک کنم. در این بین میزبانی و همراهی خبرنگاران کشوری کاری بود که از ما به‌عنوان خبرنگاران بومی برمی‌آمد. خودم 15 گزارش را در روزنامه‌های کشور منتشر کردم و در همین همراهی‌ها به فکرم رسید که گزارش‌های همکاران دیگرم در سراسر کشور را جمع‌آوری و نخستین کتاب در مورد حوادث غیرمترقبه با موضوع سیلاب را منتشر کنم.»
بعد از این تصمیم گهستونی در اردیبهشت‌ماه زمان و توان خودش را برای جمع‌آوری گزارش‌های خوب و کاربردی که در مورد سیلاب خوزستان در فروردین و اردیبهشت‌ماه منتشر شده بود، گذاشت. او می‌گوید: «تیتر اول بسیاری از روزنامه‌های کشور به سیل خوزستان اختصاص یافته بود، فکر کردم بعد از مدتی همه یادشان می‌رود که خوزستان تا روزها تیتر نخست رسانه‌های کشور بود، همین موضوع من را برای انجام کارم مصمم‌تر کرد، حتی سراغ کاریکاتورهای منتشرشده هم رفتم، از طرفی هم دیدم کسی نیست که از تلاش خود این عکسان و خبرنگاران چیزی بگوید، بنابراین سراغ‌شان رفتم و از آنها هم عکاسی کردم.
همه اینها در کتاب «خوزستان پشت خاکریز سیلاب» آمده است. علاوه بر صد گزارش، تحلیل و مصاحبه از 60 روزنامه‌نگار و تحلیلگر، عکس‌های «مهدی پدرام خو» از سیلاب، پیشخوان رسانه‌های کشور که در صفحه نخست خود سیلاب خوزستان را پوشش ویژه دادند، به همراه عکس خبرنگاران و عکاسانی که در بحران سیلاب سماجت فراوانی برای پوشش لحظه‌ای سیلاب داشتند، در این کتاب منتشر شده است. همچنین علاوه بر «مهدی مرادی» که شعری درباره سیلاب سروده و در کتاب منتشر شده است، طراحی جلد این کتاب را «عادل اعطا» انجام داده و عکس طرح جلد از علی معرف است.
مجتبی گهستونی که عنوان کتاب 460 صفحه‌ای «خوزستان پشت خاکریز سیلاب» را از گزارشی که از خودش در روزنامه جام جم منتشر شده، برداشته است، در توضیح معیارهایش برای انتخاب آثار می‌گوید: «یکی از اصلی‌ترین معیارهایی که داشتم این بود که گزارش‌ها تازگی داشته باشند، دوم اینکه کارشناسان و دست‌اندرکاران اصلی در این سیلاب در این مطالب دیده شده باشند و درنهایت اینکه مطالب مرجع و در رسانه‌ای معتبر منتشر شده باشند. البته شخص نویسنده هم برایم مهم بود که از افراد معتبر رسانه باشد و بتوانم به‌عنوان مرجعی درست به او تکیه‌کنم.»
به گفته این روزنامه‌نگار به دلیل عجله‌ای که برای انتشار کتاب وجود داشت، این امکان را پیدا نکرده که با تمام افرادی که آثارشان در کتاب منتشر شده است، هماهنگی داشته باشد، اما کاملا رسم امانتداری را رعایت کرده است. درنهایت با وجود تمام مشکلاتی که بر سر راه انتشار این کتاب وجود داشت، «خوزستان پشت خاکریز سیلاب» در آذرماه مجوز انتشار گرفت و انتشارات «ترآوا» در هزار نسخه آن را چاپ کرد؛ مشکلاتی که یکی از آنها حذف کاریکاتورها و دو گزارش از این کتاب بود.
در این کتاب خدمات سازمان‌های مختلف مانند جمعیت هلال‌احمر، شهرداری‌ها، استانداری و دیگر سازمان‌های مربوطه دیده شده‌اند و گهستونی معتقد است کتاب نه به نفع مسئولان است و نه علیه آنها، بلکه در آن سعی شده است روایتی مستندگونه و صادقانه از سیل وجود داشته باشد و شاید همین روایت صادقانه باعث شده بسیاری این کتاب را اثر ارزشمندی بدانند. او ادامه می‌دهد: «خوشحالم که این اثر کتاب مرجعی شده است، خوزستان استان بزرگی است و هدفم این بود که با این کار دوستان خبرنگار در خوزستان را مجاب کنم که تحرک بیشتری و نگاه ریزبینانه‌ای داشته باشند و در عین حال برای نوشتن کتاب انگیزه پیدا کنند و البته که زحمت زیادی کشیده‌اند.»
این خبرنگار درباره نگاه به سیل در دیگر استان‌ها در این کتاب می‌گوید: «در عمده گزارش‌هایی که در این کتاب منتشر شده است، روزنامه‌نگاران در نوشته‌ها بارها به سیل در دیگر استان‌ها اشاره کرده‌اند.»
در کتاب «خوزستان پشت خاکریز سیلاب» گزارش، مصاحبه، تحلیل و یادداشت‌هایی از حبیب‌الله بهرامی، ارمغان بهداروند، مرتضی آژند، دلال آلبوشهبازی، شهرزاد امیری، محمد باریکانی، مهناز بنی تمیم، ترانه بنی‌یعقوب، اکبر ترکان، ابوالقاسم رحمانی، امیرحسین رحمانی، سپیده رشیدپوریایی، زاهرا رفیعی، فاطمه زورمند، سُمیرا زمانی، مهتاب جودکی، مریم جم، زهراچوپان کاره، حمید حاجی‌پور، روح‌الله حجازی، حسام‌الدین حسینی، سمیرا حسینی، علی حبیب‌نژاد، کبریا حسین‌زاده، یوسف حیدری، فرشید خدادادیان، محمد درویش، مهرنوش دژم، ندا رضاپور، محمد سرابی، لیلا شوقی، امین‌شول سیرجانی، عالیه شکربیگی، محمد صوفی، حمید ضیایی پرور، زهرا غفاری، الهام فخاری، زینب فرحانی، طیبه قاسمی، مهدی قمشی، زهرا کاظمی‌منش، رضا کربلایی، کوثر کریمی، پرویز کردوانی، ناصر کرمی، زهرا کشوری، شهرام گراوندی، مجتبی گهستونی، عطیه لباف، ستاره لطفی، فاطمه محمدنژاد، کاوه مدنی، فاطمه محمدزاده، لیلا مرگن، احمد مسجدجامعی، فریبرز مسعودی، علی‌رضا مغزی، نسترن یوسف بکیان، سید مصطفی هاشمی‌طبا، شهرزاد همتی و.... منتشر شده است.