[شهروند] با فرارسیدن دهه فجر و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، مرور دستاوردها و موفقیت‌های کشور در حوزه‌های مختلف در دستور کار قرار می‌گیرد. جمعیت هلال‌احمر یکی از نهادهایی است که مسئولیت‌های سنگین و بسیار مهمی را در قبال حفظ سلامت و کمک به مردم در بحران‌ها برعهده دارد. یکی از حوزه‌های مهم فعالیت زیرمجموعه‌های هلال‌احمر چتر حمایتی بر سر بیماران است که در این گزارش نگاهی کوتاه به فعالیت‌های چهار دهه‌ای جمعیت هلال‌احمر در حمایت از بیماران و مراکز فعال زیرمجموعه جمعیت خواهیم داشت. مجتمع دارویی-درمانی هلال ایران به شکل امروزی ثمره سال‌ها تلاش و تفکر مدیران و کارکنان جمعیت و مجتمع و همچنین متولیان نظام سلامت پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران محسوب می‌شود. در کنار این مجتمع، سازمان تدارکات پزشکی هلال‌احمر علاوه بر مسئولیت خطیر تأمین داروهای مورد نیاز جامعه و توزیع سالم و به موقع اقلام دارویی و به‌ویژه داروهای حیاتی، در دو دهه گذشته پای به میدان به واقع دشوارِ تولید انواع داروها و تجهیزات پزشکی گذاشته است. سومین زیرمجموعه مهم و حیاتی در حوزه درمان و سلامت، معاونت بهداشت، درمان و توان‌بخشی جمعیت هلال‌احمر است؛ مجموعه‌ای که در راستای سیاست‌ها و اهداف فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر شکل گرفته و به شناخت و برطرف‌کردن نیازهای توان‌بخشی در کشور متمرکز شده و پس از پیروزی انقلاب تاکنون کارنامه چهل‌ویک ساله قابل توجهی از خود به جا گذاشته است.
مجتمع دارویی–درمانی هلال ایران؛ دغدغه تسکین آلام‌بشری، نگاه دلسوزانه به حفظ تندرستی افراد و بازگرداندن قابلیت‌‌های جسمانی بیماران به آنها که از نتایج آن افزایش امید به زندگی در میان سرمایه‌های کشور و دولت است، مسئولان جمعیت هلال‌احمر را بر آن داشت تا با سرمایه‌گذاری در موقوفه بانوی خیرخواه و نیک‌‌اندیش مرحومه «پری آگاهی آرش» در سال۱۳۷۸، بیش از پیش در عرصه ارایه خدمات درمانی ورود پیدا کند.
از تخصصی‌ترین تجهیزات چشم‌پزشکی تا درمان ناباروری
مجتمع دارویی-درمانی هلال ایران هم‌اکنون سالانه با پذیرش حدود ۱۵۰هزار مراجعه‌کننده برای دریافت خدمات درمانی و ۱۵هزار عمل جراحی در زمینه چشم و ناباروری یکی از مهم‌ترین مراکز درمانی در شرق تهران است. کسب گواهینامه OHSAS، لوح رضایتمندی مشتری و جایزه ملی کیفیت در نهمین دوره جایزه کیفیت ملی ایران در سال ۱۳۹۱، کسب برند برتر سلامت در جهان اسلام و نیز اخذ گواهینامه ایزو ۲۰۱۵ از دیگر افتخارات این مجموعه در زمینه جلب اعتماد عمومی در بین جامعه است. این مجتمع با هدف ارتقای سلامت و درمان بیماران و نیازمندان از سال ۱۳۷۸ فعالیت‌های پیشگیری، تشخیصی و درمانی خود را در زمینه چشم‌پزشکی با راه‌اندازی کلینیک تخصصی و فوق‌تخصصی چشم‌پزشکی آغاز کرد. بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید و تجهیزات نوین چشم‌پزشکی در کنار بهره‌مندی از تجارب ده‌ها متخصص چشم‌پزشکی و فوق‌تخصص در زمینه‌های قرنیه، شبکیه، زیبایی و غیره، کارشناسان متبحر بینایی‌سنج و پرستاران متعهد، هم‌اکنون این مجتمع را در عرصه چشم‌پزشکی کشور و منطقه مطرح ساخته است. کلینیک چشم‌پزشکی مجتمع دارویی-درمانی هلال ایران پابه‌پای پیشرفت‌های علمی جهان در حوزه سلامت چشم، بیماران خود را لایق بهترین‌ها دانسته و از این‌رو به درمان عیوب انکساری مراجعان با استفاده از بهترین و پیشرفته‌ترین دستگاه روز دنیا در کنار تیم پزشکی متبحر و آگاه به علم روز چشم‌پزشکی می‌پردازد که تاکنون موفق به ثبت سوابق درخشانی به نام خود شده است. روند رو به رشد خدمت به جامعه با تأسیس کلینیک دندان‌پزشکی مجتمع دارویی-درمانی هلال ایران در سال ۱۳۸۰ ادامه پیدا کرد. همچنین مرکز دیالیز این مجتمع یکی از مجهزترین کلینیک‌های این حوزه در سطح کشور است که برای مرتفع‌کردن نیاز بیماران دیالیزی سال 1380 تأسیس شد و از همان ابتدا استفاده از محلول بی‌کربنات و صافی هافلاکس را برای نخستین بار در کشور آغاز کرد.
مسأله ناباروری موضوعی است که بسیاری از خانواده‌ها را درگیر کرده است و از مشکلات جدی جوامع امروزی محسوب می‌شود. توجه به مسأله فرزندآوری در سال ۱۳۹۲ در مجتمع دارویی-درمانی هلال کلید خورد تا با راه‌اندازی مرکز درمان ناباروری رویش هلال با همکاری پژوهشگاه رویان با توجه به استانداردهای جهانی دستگیر خانواده‌هایی شوند که وجود فرزند می‌تواند رونق بیشتری به زندگی آنها ببخشد و شور و نشاط مضاعفی را به آنان هدیه کند. از آغاز فعالیت این مرکز تاکنون بیش از هزار زوج احساس زیبای پدر و مادر بودن را درک کردند و بسیاری از آنها در انتظار تولد فرزندشان هستند. از دیگر مباحث این مرکز تعیین جنسیت فرزند پیش از تولد است.
سازمان تدارکات پزشکی هلال ایران؛ گام برداشتن در مسیر تولید صافی دیالیز و انواع تجهیزات پزشکی یک‌بار مصرف در مجموعه شرکت تجهیزات پزشکی هلال ایران از برنامه‌هایی است که در ذهن دست‌اندرکاران مجموعه سازمان تدارکات پزشکی هلال‌احمر نقش بسته است. این سازمان با توجه به کمبود سرنگ و سایر لوازم و تجهیزات پزشکی یک‌بار مصرف، با حمایت و مساعدت جمعیت هلال‌احمر و مسئولان کشوری احداث و راه‌اندازی یکی از مدرن‌ترین مجتمع‌های صنعتی (کارخانه سرنگ هلال ایران) با ظرفیت رسمی ۳۰۰میلیون عدد انواع سرنگ در سال را با هدف قطع وابستگی و بی‌نیازی کشور از واردات این وسیله پزشکی حیاتی در دستور کار قرار داد.
گامی موثر در مسیر خودکفایی محصـولات پزشـکی
شرکت تجهیزات پزشکی هلال ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی سال ۱۳۷۱ تأسیس شد و فعالیت خـود را با تولیـد سرنگ‌های یک‌بار مصرف آغاز کرد. این شرکت از زمان تأسیس گام‌های مهمی را در زمینه توسعه کمی و کیفی برداشته تا بتـواند گامی موثر در مسیر خودکفایی محصـولات پزشـکی بردارد، به‌طوری که این مجموعه توانسته با استفاده از امکانات تولید پیشرفته و تطابق با مقررات ملی و اخذ نشان CE برای تمام محصولات خود به دستاوردهای مهمی مثل تولید صافی دیالیز در دو نوع High flux وLow flux، سوزن فیستـولا، کارتریج و کیسه بی‌کربنات سدیم، ست دیالیز، سرسوزن زیر جلدی، سرسوزن دندان‌پزشکی، سرنگ انسولین، آنژیوکت، میکروست، فیلتر لکوسیت، ست سرم، انواع سرنگ، ماسک نانو، تثبیت‌کننده بافت (استبلایـزر)، کیسـه ادرار و دستـگاه تصفیه آبزیر دست پیدا کند.
شرکت داروسازی سـها یکی از زیر مجموعه‌های سازمان تدارکات پزشکی سال ۱۳۷۸ با هدف تولید داروهای حیاتی و مهم ایجاد و راه‌اندازی شد. این شرکت مشتمل بر دو سایت تولیدی است که سایت چهارباغ در سه بخش جامدات، مایعات و آنتی‌بیوتیک‌ها طراحی شد که فاز اول آن سال ۱۳۸۷ و فاز دوم سال ۱۳۸۸ به بهـره‌برداری رسیده است. این شرکت درحال حاضـر به دلیل برخورداری از تمامی امکـانات و تجهیـزات فنی قادر به توسـعه فعالیت‌های خـود در زمینـه‌های مختلـف دارویی انسانی و بیولوژی است. سایت شهید فقیهی (وردآورد) نیز در زمینه تولید محصـولات دارویی و مواد اولیـه مرتبط فعـالیت‌می‌کند. این ســایت سال ۱۳۷۴ به تملــک سازمان تدارکات پزشکی درآمد و پس از بازسازی و بهسازی با طراحی نوین و کارآمدتر از آن بهره‌برداری شد.
از آنجا که یکی از اهداف و رسالت مهم جمعیت هلال‌احمر و به تبع آن سازمان تدارکات پزشکی، تهیـه و تأمین دارو و تجهیـزات پزشـکی مـورد نیـاز کشـور در سـریع‌ترین زمـان ممـکن و مطابق با استـانداردهای جهـانی و مقـررات سـازمان غـذا و دارو وزارت بهـداشت است، مسئـولان وقـت این سـازمان در راستـای اهـداف متـعالـی جمعـیت هلال‌احمر و به منظور توزیع مویرگی داروهای خاص و حیاتی در سـراسـر کشـور اقـدام به ایـجاد شـرکت پخش سها هلال در سال ۱۳۸۸ کردند که امـروز با گذشت حدود 10سال از زمان تأسیس شرکت پخش سها هلال، بخش‌های گسترده‌ای از مناطق مختلف کشور تحت پوشش خدمات مراکز توزیع دارویی هلال‌احمر قرار گرفته‌اند که ارایه خدمات به‌ویژه در مناطق محروم جزو اولویت‌های این مجموعه محسوب می‌شود.
معاونت بهداشت، درمان و توان‌بخشی جمعیت هلال احمر؛ ازجمله بخش‌هایی است که در راستای سیاست‌ها و اهداف فدراسیون بین‌الملی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر و همین‌طور در زمینه شناخت و برطرف‌کردن نیازهای توان‌بخشی در کشور راه‌اندازی شد. توان‌بخشی به‌عنوان یکی از وظایف جمعیت‌ها در فدراسیون بین‌المللی مورد نظر قرار گرفته، از این‌رو جمعیت هلال‌احمر ایران همواره سعی داشته تا به خوبی وظایف خود را در دو حوزه داخلی و خارجی در این زمینه انجام دهد. هر چند فعالیت‌های توان‌بخشی جمعیت هلال‌احمر برای نخستین بار در دی ماه سال ۱۳۴۱ با شروع به کار نخستین مرکز توان‌بخشی با همکاری سازمان ملل متحد آغاز شد، اما پیشرفت، توسعه و شکوفایی این فعالیت‌ها را می‌توان در 40سال اخیر برشمرد، به‌طوری که در طول سال‌های پس از پیروزی انقلاب به توسعه و راه‌اندازی مراکز توان‌بخشی در سراسر کشور تأکید شد و تعداد این مراکز از یک واحد در سال ۵۷ به بیش از ۱۸۰ واحد در سال ۹۷ رسید.
راه‌اندازی مراکز جامع توان‌بخشی در 31 استان کشور
مراکز توان‌بخشی جمعیت هلال‌احمر به دلیل خدمات مهمی که ارایه می‌کردند به یکی از ارگان‌های مهم هلال‌احمر تبدیل‌شدند و از همین رو این مراکز در مجموعه معاونت بهداشت، درمان و توان‌بخشی کار خود را پیگیری کردند و این معاونت در ۳۱ استان کشور مراکز توان‌بخشی جامع دارد که مشغول خدمت‌رسانی به هموطنان هستند. با توجه به ضرورت خدمت‌رسانی مناسب این مراکز به صورت مستمر پایش می‌شوند و براساس آمار عملکردی که از مراکز توان‌بخشی سراسر کشور دریافت می‌شود، این مراکز ارزیابی می‌شوند. با توجه به شرایط آغاز جنگ تحمیلی پس از پیروزی انقلاب و به جای ماندن هزاران جانباز، مراکز توان‌بخشی جمعیت هلال‌احمر به خدمت‌رسانی به جانبازان تأکید می‌کنند و می‌توان گفت که در مجموع فعالیت‌های این معاونت در ابعاد علمی و عملی گسترش یافته است. اکنون در سراسر کشور مراکز توان‌بخشی آماده خدمت‌رسانی به مددجویان و جانبازان هستند.
در طول 40سال اخیر معاونت بهداشت، درمان و توان‌بخشی جمعیت هلال‌احمر در عرصه داخلی دستاوردهای مختلفی را داشته است. راه‌اندازی بیمارستان فوق‌تخصصی توان‌بخشی نورافشار یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های جمعیت هلال‌احمر برای ارایه خدمات توان‌بخشی است، همچنین علاوه بر آن خدمات توان‌بخشی به صورت مستمر در سراسر کشور نیز ارایه می‌شود. از سوی دیگر سعی شده این خدمات روزبه‌روز شکل بهتر، مناسب‌تر و استانداردتری به خود بگیرند. از همین‌رو درحال حاضر دستور‌العمل‌های مور نیاز در حوزه توان‌بخشی و استانداردهای مراکز توان‌بخشی تدوین شده است. در این زمینه از استانداردهای بین‌المللی در ارایه خدمات توان‌بخشی نیز بهره‌گیری شد و در این راستا می‌توان به دریافت ISO در مرکز توان‌بخشی استان کرمان اشاره کرد.
دستاوردهای بین‌المللی معاونت بهداشت، درمان و توان‌بخشی
سال ۲۰۱۷ تیم فوریت‌های پزشکی (EMTI) جمعیت هلال‌احمر یکی از شاخه‌های معاونت بهداشت، درمان و توان‌بخشی به عضویت جمعیت‌های ملی دارای واحدهای پاسخ اضطراری فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر (ERU) پیوست و براساس این عضویت از جمعیت هلال‌احمر در تمامی سوانح بین‌المللی دعوت به عمل می‌آید. در همین راستا تیم فوریت‌های پزشکی هلال‌احمر به عملیات بین‌المللی بنگلادش اعزام شد که در این عملیات ۱۳هزارو۹۸۳ مورد خدمت که به تفکیک شامل ۶هزارو۸۰۹ مورد ویزیت پزشکی، ۳هزارو۴۲۱ مورد پرستاری، ۸۰۶ مورد مادر و کودک، ۹۷۹ مورد بهداشت روان و ۲هزارو۶۸ مورد تغذیه را هزارو۱۴۰ نیروی فعال در این عملیات به آسیب‌دیدگان بنگلادشی ارایه کردند.
معاونت بهداشت، درمان و توان‌بخشی همچنین به‌عنوان Focal point در بین کشورهای منطقه منا نیز شناخته شده است که به دنبال آن کشورهای عضو ازجمله مراکش، تونس، سوریه و عراق، دانشجویانی به این مرکز برای آموزش در رشته ارتوپدی فنی فرستادند.معاونت بهداشت، درمان و توان‌بخشی جمعیت هلال‌احمر در کشورهای مختلفی حضور دارد و به ارایه خدمات می‌پردازد. این معاونت علاوه بر حضور در کشورهای آفریقایی، گسترش حوزه عملیاتی در کشورهای آمریکای لاتین را نیز در برنامه‌های خود دارد و درحال حاضر سه مرکز در بولیوی، یک مرکز در نیکاراگوئه و یک مرکز در اکوادور فعال هستند. پیگیری آموزش‌های سلامت در زمینه‌های توان‌بخشی–همودیالیز و کمک‌های اولیه در تاجیکستان، کومور، کنگو، غنا و … از دیگر فعالیت‌های معاونت بهداشت، درمان و توان‌آبخشی در عرصه بین‌المللی است.
150هزار خدمت درمانی
به صورت سالیانه در مجتمع دارویی-درمانی هلال به بیماران ارایه می‌شود؛ این خدمات شامل جراحی‌های تخصصی و پیچیده چشم، خدمات کامل دندان‌پزشکی، دیالیز بیماران کلیوی و درمان ناباروری می‌شود.
شرکت تجهیزات پزشکی هلال ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی فعالیت خـود را با تولیـد سرنگ‌های یک‌بار مصرف آغاز کرد؛ این شرکت از زمان تأسیس گام‌های مهمی را در زمینه توسعه کمی و کیفی برداشته تا بتـواند
گامی موثر در مسیر خودکفایی محصـولات پزشـکی بردارد