شماره ۱۹۰۰ | ۱۳۹۸ شنبه ۱۲ بهمن
صفحه را ببند
عظمت ژاپن با میجی

سوم فوریه 1867 میلادی، هنگامی که موتسوهیتو با عنوان رسمی «امپراتور مِیجی» بر تخت سلطنت کشور ژاپن نشست، ‏‏18‌سال از آغاز پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار در ایران می‌گذشت. میجی و چهارمین شاه از دودمان قاجار به لحاظ تاریخی ‏هم دوره بودند و با فاصله‌ای هجده ساله تقریباً به یک اندازه سلطنت کردند (ناصرالدین شاه 48‌سال و امپراتور میجی 45 ‏سال). در تاریخ از میجی با لقب معمار مدرنیزاسیون ژاپن یاد شده است. میجی دومین پسر امپراتور کومی از خاندان یاماتو ‏بود که در چهارده‌سالگی به سلطنت رسید و طی 45‌سال ژاپن را از سرزمینی منزوی به کشوری صنعتی، مدرن و قدرتی در ‏مقیاس‌های جهانی تبدیل کرد. در این مسیر امپراتور میجی با موانع بی‌شماری مواجه بود که مهم‌ترین آنها را باید سنت‌ها و ‏رسم و رسوم رسوخ کرده در تار و پود جامعه ژاپن طی قرن‌ها قلمداد کرد. در کشوری که شوگون‌ها (اُمرای محلی) از ‏سال‌ها پیش قدرت مطلق را در اختیار داشتند و مقام امپراتوری به عنوانی تشریفاتی تنزل پیدا کرده بود، میجی تنها راه ‏پیشرفت را در اتحاد و گرد آمدن مردم زیر پرچم واحد امپراتوری می‌دید. مرامنامه امپراتوری میجی بر پنج‌ اصل «برپایی ‏شورای مشورتی»، «دخالت همه طبقات در اداره امور مملکتی»، «حذف محدودیت‌های طبقاتی در استخدام»، «جایگزین ‏کردن قانون‌های منصفانه طبیعی به جای سنت‌های نادرست» و از همه مهم‌تر «جست‌وجوی جهانی دانش به منظور تقویت بنیاد ‏حکومت امپراتوری» بنا شده بود. غوغای طرفداران سنت که در مقاومت سامورایی‌ها مقابل تغییرات مربوط به مدرن‌سازی ‏ارتش (از تغییر در لباس فرم تا کنار گذاشتن شمشیر و به‌کارگیری اسلحه گرم) تجلی یافته بود درگیری‌های نظامی متعددی ‏را رقم زد که نقطه اوج آن در شورش توکوگاوا و تشکیل «جمهوری ازو» در جزیره هوکایدو رقم خورد. طی این شورش ‏هزاران سامورایی با استقرار در جزیره هوکایدو بی‌اعتنایی به تغییرات حکومت میجی و تصمیم خود را برای عمل به شیوه ‏نیاکان به مورد اجرا گذاشتند. اما «جمهوری ازو» 6 ماه بیشتر دوام نیاورد و با وجود نگاه مثبت اکثر مردم ژاپن به ‏روند مدرنیزاسیون، درنهایت باقی مخالفت‌ها نیز راه به جایی نبرد. ایجاد خط آهن سراسری، راه‌اندازی صنعت ‏کشتی‌سازی، سرمایه‌گذاری در کارخانه‌های تولید سلاح و مهمات، احیای معادن و صنایع، و... ژاپن را طی نیم قرن به یکی ‏از قدرت‌های برتر اقتصادی و نظامی در منطقه شرق آسیا تبدیل کرد تا جایی که وقتی 108 سال پیش در چنین روزی، برابر سی‌ام ‏ژانویه 1912 میلادی، امپراتور میجی در شصت‌سالگی درگذشت، کشورهای بزرگ و قدرتمندی چون روسیه و چین، ژاپن را ‏به عنوان قدرتی همسنگ خود به رسمیت می‌شناختند. ‏


تعداد بازدید :  753