[یاسمن طاهریان] شنبهشب «راب مکایر» سفیر انگلیس در ایران در تجمع دانشجویان مقابل دانشگاه امیرکبیر برای مدتی بازداشت شد. مکایر مدعی شد که تنها برای شرکت در مراسم یادبود جانباختگان هواپیمای اوکراینی به آنجا رفته است. به گفته برخی از حاضران در صحنه مکایر درحال تهیه عکس و فیلم از مراسم و گفتوگو با تجمعکنندگان بوده است.
مکایر بعد از آزادی در پیام توییتری مدعی شد: «من در هیچ تظاهراتی شرکت نکردم! من به مراسم یادبود افرادی که در سانحه ناگوار سقوط هواپیمای پیاس ۷۵۲ بودند، رفتم. طبیعی است که نسبت به کشتهشدگان ادای احترام کنم، تعدادی از آنها بریتانیایی بودند. پس از پنجدقیقه هنگامی که عدهای شروع به شعاردادن کردند، محل را ترک کردم.» او افزود: «من نیمساعت بعد از ترک محل دستگیر شدم. دستگیرکردن دیپلماتها در هرکشوری غیرقانونی است».
«جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در حساب کاربری توییتر خود از دستگیری موقت سفیر انگلیس ابراز نگرانی و بر ضرورت احترام کامل به کنوانسیون وین، کاهش تنشها و بازبودن فضا برای دیپلماسی تأکید کرد. سیدعباس عراقچی، معاون وزیر امورخارجه، به فاصله کوتاهی به توییت بورل واکنش نشان داد. او در حساب توییتر خود با اشاره به سخنان بورل نوشت: «او بازداشت نشده بود، اما در یک تجمع غیرقانونی بهعنوان یک خارجی ناشناس دستگیر شد. وقتی پلیس به من اطلاع داد که مردی دستگیر شده و ادعا میکند که سفیر انگلیس است، من گفتم غیرممکن است! فقط پس از مکالمه تلفنیام با او، با بهتزدگی زیادی شناختم که خود اوست. 15دقیقه بعد او آزاد شده بود».
دومینیک راب، وزیر خارجه انگلیس نیز در بیانیهای اعلام کرد: «بازداشت سفیرمان در تهران بدون هیچ زمینه و توضیحی نقض آشکار قوانین بینالمللی است». راب همچنین در این بیانیه پیشنهاد کرد که «ایران گامهایی را برای کاهش تنشها و تعامل دیپلماتیک بردارد». وزارت امور خارجه کانادا نیز از بازداشت کوتاه مکایر در ایران ابراز نگرانی کرد و خواستار پایبندی به کنوانسیون وین شد. «مورگان اورتاگوس» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز در توییتر خود از ایران خواست به کنوانسیون وین و دیپلماتهای حاضر در این کشور احترام بگذارد.
اعتراض نمایندگان به اقدامات سفیر انگلیس
روز یکشنبه نیز برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نسبت به حضور سفیر انگلیس در تجمع شنبهشب تذکر دادند و از وزارت خارجه درخواست کردند تا موضوع را پیگیری کند.
در جلسه علنی دیروز مجلس که به ریاست عبدالرضا مصری برگزار شد، حسینعلی حاجیدلیگانی، نماینده شاهین شهر گفت: «هیأترئیسه باید از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی درخواست کند تا حضور بیجهت سفیر انگلیس در برخی از تجمعات که دخالت آشکار در امور ایران است را بررسی کنند». او افزود: «سفیر انگلیس باید به این نوع حرکات خود پایان دهد و قبل از آنکه ملت او را بیرون کنند، ایران را ترک کند». محمدجواد ابطحی، نماینده خمینیشهر نیز به وزیر امورخارجه تذکر داد و گفت: «وزیر امورخارجه باید سفیر انگلیس را بهعنوان عنصر نامطلوب تا ظهر اخراج کند». او افزود: «طرحی نیز برای کاهش مناسبات سیاسی ایران با آمریکا، آلمان، انگلیس و فرانسه تدوین شده که در دستور کار قرار خواهد گرفت». علیرضا سلیمی، نماینده محلات در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: «عجیب است که سفیر کشور انگلستان در تجمع شب گذشته، حضور داشته و دست از پشت پرده بیرون آمده است؛ بالاخره نفهمیدیم ساختمان سفارت انگلیس، سفارتخانه است یا مرکز فرماندهی آشوب؛ سفارتخانه است یا مرکز سازماندهی ضد انقلاب». سلیمی گفت: «وزارت خارجه برخورد لازم را با این اقدام خلاف همه مقررات بینالملل توسط سفیر انگلیس داشته باشد.» همچنین جمعی از دانشجویان و طلاب روز یکشنبه در واکنش به این خبر مقابل سفارت انگلیس تجمع کردند.
احضار مکایر به وزارت خارجه
در نهایت رابرت مکایر بعدازظهر یکشنبه توسط دستیار وزیر امورخارجه و مدیرکل اروپا به وزارت خارجه احضار شد. در این دیدار به مکایر یادآوری شد که حضور سفرای خارجی در تجمعات غیرقانونی هیچ تناسبی با مسئولیتهای ایشان بهعنوان نماینده سیاسی کشور متبوع خود ندارد و مخالف مفاد کنوانسیون ۱۹۶۱ روابط دیپلماتیک وین است و دولت انگلستان میبایست در این خصوص توضیح دهد.