شماره ۱۰۶۱ | ۱۳۹۵ پنج شنبه ۲۱ بهمن
صفحه را ببند
«شهروند» دستاوردهای 38 سالگی جمهوری اسلامی ایران را در مهمترین بخش های اقتصادی بررسی می کند
اقتصاد به روایت انقلاب
جمعیت زیر خط فقر از 46 درصد در سال 56 به 8 درصد در سال 94 رسید ایران از واردکننده محصولات کشاورزی و غذا به یکی از 20 تولید کننده بزرگ جهان تبدیل شد

شهروند|  بر اساس آمار بانک جهانی 46‌درصد مردم ایران در ‌سال 56 زیر خط فقر به سر می‌بردند؛ این در شرایطی است که تازه‌ترین آمار بانک جهانی نشان می‌دهد كه در حال حاضر تنها 8‌درصد مردم کشور زیر خط فقر به سر می‌برند. از همین رهگذر در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی نگاهی داشته‌ایم به وضع سایر صنایع و بخش‌های اقتصادی مهم کشور. بر این اساس ایران توانسته است در تولید کشاورزی و غذا از کشوری وارد‌کننده در دهه 50، به یکی از 20 تولیدکننده بزرگ کشاورزی در جهان تبدیل شود. همچنین بررسی گزارش‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون شمار صدور پروانه بهره‌برداری صنعتی 3‌هزار و 499‌درصد رشد داشته و ایران توانسته است در برخی صنایع مانند تولید پتروشیمی با 2‌هزار و 675 درصد، تولید فولاد خام با 4‌هزار و 468 درصد، تولید برق با ‌هزار و 283‌درصد و تولید سیمان با رشد 830‌درصدی جهش خیره‌کننده‌ای در پیشرفت صنعتی تجربه کند.

جمعیت زیر خط فقر از 46 به 8‌درصد رسید                                                

انقلاب اسلامی نجات‌بخش بسیاری از اقشار آسیب‌پذیر و محروم جامعه شد. در دوران طاغوت‌ درصد کمی از مردم ایران از خدمات گوناگون برخوردار بوده و بخش اعظم جامعه در شهرها و روستاها با فقر و محرومیت دست‌و‌پنجه نرم می‌کردند. در کلانشهرهایی چون تهران، حلبی‌آبادها در جنوب شهر از فقر و محرومیت‌ها حکایت داشت. انقلاب اسلامی در این وضع دگرگونی ایجاد کرد و سیاست اصلی جمهوری اسلامی محرومیت‌زدایی و کمک به اقشار آسیب‌پذیر و فاقد درآمد یا کم‌درآمد شد. آمارهاي جهاني نيز گوياي بهترشدن وضعيت رفاه مردم ما در سال‌هاي پس از انقلاب است. بر اساس آمار بانك جهاني، 46‌درصد مردم ايران در ‌سال 56 زير خط فقر بودند؛ این در حالی است که بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد در ‌سال 2015 تنها 8‌درصد مردم ایران زیر خط فقر قرار دارند و  با درآمد کمتر از 2 دلار در روز زندگی می‌کنند. برخی کشورها که فقر بیشتری نسبت به ایران دارند، عبارتند از برزیل با 10.8 درصد، الجزایر با 23.6 درصد، هند با
 68.7 درصد، پاکستان با 60.2 درصد، زامبیا با 86.6 درصد، چین با 27.2 درصد.

٦٥‌میلیون تن ظرفیت نصب‌شده  پتروشیمی پس از انقلاب

در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بیش از ٥٠ طرح‌ پتروشیمی با ظرفیت ٦٥‌میلیون تن که بخشی از آن شامل توسعه پتروشیمی شیراز، توسعه پتروشیمی رازی، پتروشیمی بندر امام، پتروشیمی اصفهان، پتروشیمی اراک، گسترش دوده صنعتی اهواز، پتروشیمی ارومیه، پتروشیمی خراسان، پتروشیمی تبریز، متانول خارک (پتروشیمی خارک)، الفین ششم (پتروشیمی امیرکبیر)، سرویس‌های جانبی متمرکز (پتروشیمی جم)، آروماتیک سوم (پتروشیمی بوعلی سینا)، متانول سوم (پتروشیمی فن‌آوران)، LAB نخست (پتروشیمی بیستون) و PET/ PTA  اول (پتروشیمی شهید تندگویان) است، افتتاح شده است. بر اساس اعلام مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ظرفیت کنونی نصب‌شده تولید این صنعت ٦٥‌میلیون تن است و این مقدار تا چند ‌سال آینده سه‌برابر می‌شود. بر اساس آمار موجود تولید محصولات پتروشیمی از یک‌میلیون و ٦٠٤‌هزار و ١٠٠ تن در‌ سال ١٣٥٧ به ٤٦‌میلیون و ٤٠٠‌هزار تن در ‌سال ٩٤ رسید. بدان معنا که تولید پتروشیمی در کشور ٤٦ برابر شده است.

ایران در فهرست بزرگترین تولیدکنندگان کشاورزی جهان

در ‌سال 39 تولید محصولات کشاورزی 29.1‌درصد تولید ناخالص ملی را تشکیل می‌دادند. این رقم در ‌سال 56 به 1.9‌درصد تولید ناخالص ملی سقوط کرد. در حال حاضر ایران نزدیک به 6‌میلیون هکتار اراضی زیر کشت محصولات کشاورزی دارد و بالغ بر 90‌درصد نیاز کشور به محصولات کشاورزی از داخل ایران تأمین می‌شود و بر اساس گزارش سازمان جهانی خوار‌و‌بار کشاورزی (فائو) ایران در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی جزو 20 کشور نخست جهان است. بر اساس آمار وزارت کشاورزی میزان تولید محصولات کشاورزی نسبت به قبل از انقلاب 3 برابر شده و در حال حاضر بالغ بر 13‌میلیون تن است. در زمینه تولید کالاهای استراتژیک نیز تولید برنج در سال‌های پس از انقلاب رشد 52‌درصدی داشته است و واردات اقلامی مانند گوشت قرمز، مرغ، تخم‌مرغ و شیر به حداقل ممکن رسیده است. در حال حاضر ایران نخستین تولید‌کننده جهان در محصولاتی مانند پسته، زعفران و انار است. آمارهای موجود نشان می‌دهد ایران در ‌سال 56-57 معادل 5‌میلیون و 600‌هزار تن گندم تولید کرده است و واردات گندم در سال‌های قبل از انقلاب به بیش از یک‌میلیون و ۱۴۰‌هزار تن می‌رسید؛ در حال حاضر ایران
 توانسته است به تولید 14.5‌میلیون تن گندم نیز دست پیدا کند.

تعداد سدهای کشور 8.5 برابر شد

مقایسه آمار مربوط به ساخت سدهای بزرگ در ایران به‌عنوان یکی از صنایع استراتژیک قبل و بعد از انقلاب اسلامی بسیار جالب و قابل توجه است. تا قبل از انقلاب اسلامی، 19 سد مخزنی با حجم مخزن 13‌میلیارد مترمکعب (معادل 25 درصد) و ظرفیت آب قابل تنظیم سالانه 14‌میلیارد مترمکعب در کشور بهره‌برداری می‌شد که این میزان پس از انقلاب اسلامی و تا بهمن‌ماه ‌سال 1395 به تعداد 165 سد مخزنی با حجم کل حدود 51 (معادل 75 درصد) و ظرفیت آب قابل تنظیم 37‌میلیارد مترمکعب افزایش یافته است. همچنین تعداد 150 و 124 سد در کشور به‌ترتیب در مراحل مختلف مطالعاتی و اجرایی قرار دارد که ظرفیت احجام مخازن آنها به‌ترتیب 23.7 و 21.6 میلیارد متر مکعب است. سدهای در حال بهره‌برداری کشور با وجود خشکسالی و کاهش حجم موثر آب مخازنشان در سال‌های اخیر توانسته‌اند به مدیریت توازن میان عرضه و تقاضای آب کمک شایانی کنند و نسبت به گذشته نقش پررنگ‌تری داشته باشند. تقریباً بخش اعظم منابع سطحی آب شرب مصرفی کشور از طریق حدود 55 سد استراتژیک تأمین می‌شود و این سدها در تأمین آب شرب شهرها اهمیت ویژه‌ای دارند.

9هزار  کیلومتر خط ریلی بهره‌برداری شد

پیشرفت صنعت حمل‌ونقل پس از انقلاب تحریم‌ها را در هم شکست. مرکز پژوهش‌های مجلس نوشته است حمل‌ونقل در کشور ما به‌ویژه پس از انقلاب رشد چشمگیری داشته و در نقاط گوناگون کشور توسعه یافته به‌طوری که با ارزآوری فراوان توانسته رشد اقتصادی را نیز تا حدودی منجر شود. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد، از زمان اجرای نخستین پروژه ریلی در‌ سال 1291 تا ‌سال 1357 یعنی پیروزی انقلاب، 12 پروژه ریلی یعنی 4676 کیلومتر از مجموع 10171 کیلومتر (خطوط راه‌اندازی شده تا پایان‌سال 1392) انجام شده است که این رقم حدودا 46‌درصد کل مسیرهای ریلی کشور است. جدول مشخصات پروژه‌های ریلی که بعد از انقلاب انجام شده‌اند، گویای این است که بعد از توقف سه ساله از‌ سال 1357 تا 1360 و روند کند فعالیت‌های بهره‌برداری ناشی از دوران جنگ تحمیلی هشت ساله، بعد از انقلاب از‌ سال 1360 تا 1395، حدود 9 هزار کیلومتر خط ریلی بهره‌برداری شده است. این موضوع بدین معنی است که حدود 54‌درصد از کل پروژه‌های ریلی بعد از انقلاب اسلامی و حدود 44‌درصد آنها قبل از انقلاب به بهره‌برداری رسیده است.

رشد 1927‌درصدی تولید آلومینیوم

معیار کلیدی ارزیابی وضع یک اقتصاد، تولید ناخالص داخلی یا GDP  است. تولید ناخالص داخلی، ارزش بازاری کلیه کالاها و خدمات نهایی تولید‌شده در یک اقتصاد در یک بازه زمانی معین است. اگر شما ارزش بازار تمام خودروهای تولید‌شده، منسوجات، اغذیه، مسافرت‌های هوایی، موسیقی، مجلات و موارد دیگر از این دست را که در یک‌ سال تولید شده‌اند با یکدیگر جمع کنید، تولید ناخالص داخلی حاصل می‌شود. تولید سرانه  بعد از جنگ تحمیلی با اجرای برنامه‌های توسعه روند صعودی داشته هر چند که درسال‌های تحریم این روند نزولی شد، اما آمارهای موجود از بهبود وضع در دو ‌سال گذشته حکایت می‌کند. به‌عنوان مثال میزان تولید فولاد در کشور که  قبل از پیروزی شکوهمند انقلاب، 36 صدم‌میلیون تن بود؛ هم‌اکنون به  حدود7/17میلیون تن رسیده و بیانگر پیشرفتی ملموس است. در بخش تولید آلومینیوم، کشور با رشد حدود 1927‌درصدی روبه رو شده است.

شمار نیروگاه‌های برق 10 برابر شد

انقلاب اسلامی ایران سرآغازی برای جهش در صنعت برق‌رسانی به نقاط مختلف کشور شده به گونه‌ای که در حال حاضر کمتر منطقه‌ای در کشور هنوز از نعمت برق و روشنایی بی‌بهره است. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد، ظرفیت تولید برق پس از انقلاب 64‌ هزار 563 مگاوات افزایش یافت.‌ سال 57 در حالی  3‌میلیون و 399‌ هزار مشترک برق در کشور از انرژی بهره‌مند بودند که بر اساس آمارهای ارایه‌شده تعداد مشترکین در ‌سال 94 به 31.7‌میلیون رسیده است. آن‌گونه که معاون وزیر نیرو اعلام کرده،  ما در ‌سال 57  معادل 7600 مگاوات نیروگاه نصب‌شده داشتیم که این رقم در حال حاضر به  76‌هزار مگاوات یعنی میزان نصب ما 10 برابر شده است. او بهره‌مندی از آب لوله‌کشی  و برق را از دیگر دستاوردهای انقلاب می‌توان دانست.  امروز  100‌درصد شهر‌ها و روستاهای بالای 10 خانوار به برق دسترسی دارند، همچنین جمعیت تحت پوشش آب شهری 99.2‌درصد است و دسترسی به آب لوله‌کشی روستایی نیز به  72.5‌درصد افزایش یافته است.

 


تعداد بازدید :  232