وزیر امورخارجه ایران درسخنانی در جمع تعدادی از تجار و بازرگانان ایرانی با تأکید بر این‌که «خطری جدی را متوجه برجام نمی‌داند» اعلام کرد این مسأله مشروط به این است که ایران تلاش خود را برای استفاده از برجام بکند.
به گزارش ایسنا، جواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران در جمع تعدادی از تجار و بازرگانان که در اتاق بازرگانی تهران گردهم آمده بودند، ضمن شنیدن سوالات و صحبت‌های آنان در سخنانی گفت: «اتفاقی که در کشور با برجام رخ داد رفع موانعی بود که ایجاد آن چندین‌سال طول کشید. موانعی که در مسیر تجارت و بازرگانی ایران ایجاد شد به یک‌باره ایجاد نشده بود، بلکه با گذشت زمان و به مرور ایجاد شد. اگر خاطر دوستان باشد وقتی اتحادیه اروپا می‌خواست تحریم‌های نفتی علیه ایران اعمال کند در ابتدا شش ماه به خود فرصت داد. برخی فکر کردند که به ما فرصت داده است، درحالی‌که به خودشان فرصت دادند تا از مسیرهای دیگر بتوانند نفت مورد نیازشان را تأمین کند. به همین دلیل شروع تحریم نفتی ایران به افزایش قیمت نفت منجر نشد، بلکه به کاهش قیمت نفت منجر شد. من چندی پیش برای تهیه گزارش برای مجلس این آمار را بررسی کردم و آمار مشخص می‌کرد که قیمت نفت در آن مقطع با شروع تحریم‌های نفتی علیه ایران نه‌تنها افزایش پیدا نکرده بلکه کاهش پیدا کرده است».
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان اضافه کرد: «منظورم از بیان این صحبت‌ها این است که آنها با برنامه‌ریزی این تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کردند و این تحریم‌ها در چارچوب یک روند اتفاق افتاد. شما به تعاملات بانکی که نگاه کنید متوجه این موضوع می‌شوید. تعداد کارگزاران بانکی از‌سال 89 و 90 که حدود 670 کارگزار بودند به صورت تدریجی کاهش پیدا کرد و به 50 کارگزار رسید، البته برجام این روند را متوقف کرد و باید توجه داشته باشیم که مدتی طول می‌کشد که ما به حالت اول برگردیم.»
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان ادامه داد: تحریم بیش از آن‌که مقررات و قوانین باشد، ایجاد یک فضای بین‌المللی است، ایجاد نگرانی برای طرف مقابل شما از آینده روابطش با شماست. این نگرانی باعث می‌شود که هر ادعا و فشار جدید که در این فضا مطرح می‌شود، جای طرح پیدا کند. بنابراین موفقیت برجام در این بود که بتواند فضای روانی که در جهان علیه ایران ایجاد شده بود را آرام کند. به همین دلیل بدخواهان ایران از قبل و بعد از برجام تلاش‌شان بوده که این آرامش ایجاد نشود. وقتی می‌بینیم فلان نماینده آمریکا به مقامات ایرانی نامه می‌نویسد که به اوباما اعتماد نکنید، درواقع دلش برای ما نسوخته بلکه می‌خواهد این پیام را بدهد که آن فضای روانی همچنان وجود دارد. در همین راستا سناتورهای آمریکایی و نمایندگان آنها بیش از 50 طرح قانونی (لایحه) به مجلس و سنا فرستادند بدون این‌که هیچ‌کدام عملیاتی و قانونی شود و همه در این راستا بود که این فضا را ایجاد کنند که ارتباط با ایران همچنان خطرناک و هزینه‌بردار است. آنها در همین راستا از عبارت «هزینه حیثیتی کار با ایران» استفاده می‌کنند و درواقع می‌خواهند این‌گونه القا کنند که فضا همچنان جهت کار با ایران نامناسب است و هزینه کار کردن با ایران بالاست. هم اکنون نیز تلاش می‌کنند که این فضای نگرانی در مورد کار با ایران را ایجاد کنند.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشور با بیان این‌که برخی خیال می‌کنند من بابت برجام شرمنده‌ام درحالی‌که اتفاقا به آن افتخار می‌کنم ادامه داد: اما معتقدم که نباید برجام را هر روز مطرح کنیم. برجام یک واقعیت دنیاست و آن باید جزء شرایط عادی باشد. هر روز دعوا نکنیم که نمره برجام 100 است یا 5. من نمره نمی‌دهم، اما باید توجه کنیم که برجام یک توافق چند‌جانبه است که هر یک از طرف‌ها نکاتی را در مورد آن پذیرفته‌اند. آمریکا بیشترین نکات را پذیرفت. آنها معتقد بودند که ما نباید غنی‌سازی یا آب سنگین داشته باشیم. تحریم‌ها بزرگترین سرمایه برای آنها بود ولی آنها آن را از دست دادند. در این توافق فقط یک طرف معامله نکرده است.
وزیر امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع snapback (بازگشت فوری تحریم‌ها) اشاره کرد و گفت: بازگشت تحریم‌ها به معنای نقطه ضعف برجام نیست، بلکه به خاطر تضمین ادامه برجام است. snapback دو نکته را به ما نشان می‌دهد، ازجمله این‌که ما هیچ‌کدام به هم در جریان مذاکرات اعتماد نداشتیم و اعتماد نکردیم. در جریان این مذاکرات آورده ما برنامه هسته‌ای بود و آورده آنها تحریم‌ها بود. ظریف با بیان این‌که «اگر ما به نقطه‌ای برسیم که این توافق چیز خاصی برای ما ندارد، می‌توانیم به برنامه هسته‌ای‌مان برگردیم و احتیاج به اجازه کسی نداریم» گفت: این کار یک کار آنی برای ماست ولی برای آنها بازگشت به عقب کار آنی نیست و آنها باید روندی را طی کنند. وی تأکید کرد: اسنپ بک به این معنا نیست که زمینه‌ای فراهم شده که هر کس هر لحظه‌ای که خواست برجام را لغو کند، برخی فکر می‌کنند وزیران خارجه شش کشور بیکار بودند که دو‌سال وقت بگذارند، بحث کنند و بعد بندی را در توافق بگذارند که هر لحظه که خواستند برجام را به هم بزنند. باید توجه کنیم که snapback تضمینی است که می‌توانیم برجام را ادامه دهیم.
این دیپلمات ارشد کشورمان تصریح کرد: ایران امروز در تمام حوزه‌ها کنش‌گر است و دیگر موضوع نیست. به‌خصوص در ارتباط با مسائل مربوط به خودمان ما تعیین‌کننده هستیم و این‌طور نیست که بایستیم و یک نفر بیاید برجام را فورا بازگرداند. وزیر امورخارجه کشورمان در بخشی دیگر از صحبت‌های خود بعد از ارایه توضیحات در مورد برجام به پیشنهادات مطرح شده از سوی تجار و بازرگانان در این جلسه اشاره کرد و گفت: پیشنهادات را قبول داریم، ولی باید در مورد آنها طراحی و اولویت‌بندی کنیم.