شهروند| اعضاي شوراي شهر تهران صبح دیروز، در محل ساختمان پروانه كه درست روبه‌روي ساختمان پلاسكو قرار دارد، جلسه تشكيل دادند؛ یک جلسه اضطراری. در این جلسه كميته حقيقت‌ياب براي حادثه پلاسكو تشكيل شد و مقرر شد كه شورا مجوز تنخواه صدمیلیارد تومانی برای جبران تجهیزات از دست‌رفته آتش‌نشانی بدهد و احمد مسجد جامعي هم تا روشن‌شدن تكليف اين ماجرا استعفاي خود را پس گرفت و همه اینها در حالي بود كه حتي اين جلسه شورا هم از درگيري و موضوعات حاشيه‌اي در امان نماند.
ولی‌الله شجاع پوریان، عضو شورای شهر تهران درباره جزييات جلسه صبح شنبه توضيحاتي داد: «در راستای علت‌یابی حادثه پلاسکو، کمیته حقیقت‌یاب در شورا تشکیل شده است تا تمام ابعاد حادثه را بررسی و نتایج آن را به مردم و شورا اعلام کند.» او از تشکیل کمیته ساماندهی وضع آسیب‌‌دیدگان اعم از مصدومان، جانباختگان، مالباختگان و همچنین بازماندگان این حادثه خبر داد: «کمیسیون حقوقی و نظارت شورا موظف شده است كه با بررسی همه خلأها و کاستی‌های موجود، جلوی فرار دستگاه‌های ذیربط و مقصر در حادثه را از زیر بار مسئولیت‌شان بگیرد.» عضو اصلاح‌‌طلب شورا درباره آسيب‌ديدگي تجهيزات آتش‌نشاني تهران هم گفت: «شورا مصوباتی در این راستا داشته تا با جبران خسارت‌های وارده به تجهیزات آتش‌نشانی، همه آنچه را که این سازمان برای به‌روز شدن و مقابله با بحران‌های احتمالی در شهر تهران نیاز دارد، مطابق استانداردهای جهانی تهیه کند. مطابق مصوبه شورا به دلیل انباشت نیروي انسانی شهرداری باید سالانه 4درصد از نیروهای خود را تعدیل کند، با همه این محدودیت‌ها به سازمان آتش‌نشانی مجوز داده شده است تا در صورت نیاز اقدام به جذب نیروهای متخصص و ماهر کند.» به گفته شجاع پوريان قصورها و کاستی‌های در گذشته در بروز حادثه پلاسکو اثرگذار بوده است: «ما برای این‌که وارد حاشیه‌ها نشویم، فعلا از ورود به مسائل حاشیه‌ای خودداری کرده اما قطعا در زمان مناسب راجع به این موضوع به مردم گزارش خواهیم داد. بر اساس اظهارات مدیران ارشد سازمان آتش‌نشانی در یک ساعت نخست این حادثه، آتش در ساختمان پلاسکو مهار شده بود اما به دلیل انفجاری که پس از مهار تقریبی آتش در ساختمان رخ می‌دهد، شاهد آن بودیم که به یکباره ساختمان پلاسکو فرو ریخت که البته معلوم نیست علت انفجار مورد اشاره چه بوده است.»
تنخواه صد میلیاردي به آتش‌نشانی
در جلسه دیروز، نایب‌رئیس کمیسیون معماری شورا هم از مجوز صد ميلياردي شورا براي آتش‌نشاني خبر داد: «مقرر شد که شورا مجوز تنخواه صد میلیارد تومانی برای جبران تجهیزات از دست رفته آتش‌نشانی بدهد. مسئولان آتش‌نشانی اعلام کردند که در حادثه آوار پلاسکو تعدادی از تجهیزات‌شان ازجمله دو نردبام 55 متری از بین رفته است.» محمدمهدی تندگویان ادامه داد: «واقعیت این است که اگر الان حریقی در ساختمان بلندمرتبه تهران رخ دهد، در تجهیزات مشکل داریم؛ چراکه نردبام 55 متری در این حریق از بین رفته و باید هرچه زودتر خسارات جبران شود. تجهیزات ما برای اطفای حریق ساختمان‌های بالای 15 طبقه به اندازه انگشتان دست است و باید این مسأله جبران شود. هر چند که شهرداری اعلام کرده كه در اطفای حریق پلاسکو مشکلی نداشته؛ اما واقعیت این است که ما بالگرد آتش‌نشانی نداریم و باید این مسأله جبران شود.»
تنش در شورا
در جريان اين جلسه شورا هم كه به صورت اضطراري برگزار شد، چند نفر از اعضاي شورا ازجمله تقي‌پور، حافظي، مسجد جامعي و اعضاي ورزشكار شورا درگير شدند و اين درگيري لفظی شدت بالايي گرفت. رضا تقی‌پور، سخنگوی شورا توضیحاتی را در خصوص حادثه پلاسکو مطرح کرد که با واکنش رحمت‌الله حافظی مواجه شد و درگیری لفظی مختصری نیز بین این دو عضو به وجود آمد. احمد مسجد جامعی دیگر عضو شورا بود که نسبت به صحبت‌های تقی‌پور درباره چگونگی شکل‌گیری حادثه معترض شد و منجر به درگیری لفظی شدید طرفین شد که با وساطت سایر اعضا خاتمه یافت. تندگويان، عضو شورا در اين باره به «شهروند» گفت: «همزمان با وقوع اتفاقات اينچيني فشار روي همه زياد است، يكسري بحث‌هاي احساسي هم مطرح شود فضا را به سمت تنش می‌برد. آقاي مسجد جامعي خيلي از اين اتفاق ناراحت و عصباني بودند، در نتيجه استعفاي خود را نيز پس گرفتند و گفتند كه تا تكليف اين ماجرا روشن نشود، در شورا مي‌مانم و پيگير موضوع هستم.» او درباره موضوع درگيري در شورا گفت: «آقاي تقي‌پور هم از يكسري از بحث‌ها، مصاحبه‌ها و حاشيه‌سازي‌های اعضاي شورا در رسانه‌ها گلايه داشت كه اين موضوع تبديل به درگيري و بحث شد. البته هر دو گروه كه درگير شدند هم از اين ماجرا ناراحت بودند اما بيشتر از همه ورزشكاران از حاشيه‌سازي‌هايي كه در شبكه‌هاي مجازي ايجاد شده است، ناراحت بودند. آنها گلايه داشتند كه چرا هر اتفاقي كه مي‌افتد همه به ما انتقاد مي‌كنند.» از طرف دیگر نایب‌رئیس کمیسیون معماری شورا هم معتقد است كه طرح بحث استيضاح شهردار در اين شرايط زود است: «هنوز موضوع استيضاح قاليباف در شورا و نه درميان اصلاح‌طلبان شورا مطرح نيست. به‌هرحال در اتفاقاتي كه در حد فاجعه رخ مي‌دهد، نبايد پشت آن ژست‌هاي انتخاباتي و سياسي گرفته شود و هيچ‌كس اين نحوه برخورد با ماجرا را دوست ندارد. مردم هم آن نمي‌پذيرند، بنابراين بايد صبر كنيم در وهله اول مسأله جمع شود، بعد مي‌توانيم به تحليل و نقد بپردازيم. الان تنها دغدغه ما اين است كه آواربرداري كنيم و اگر كسي زنده مانده است نجات دهيم و در اين شريط اصلا نمي‌خواهيم بحث استيضاح را در شورا مطرح كنيم. اگر بحث انتقاد باشد همه ما حتي به خودمان هم انتقاد داريم.»
از طرف دیگر حافظي، رئيس كميسيون سلامت شورا در روزهاي گذشته از طريق شبكه‌هاي اجتماعي بحث‌هايي را درباره بودجه و تخصيص بودجه آتش‌نشاني منتشر كرد. در تازه‌ترين تویيت او كه ظهر دیروز منتشر شد، آمده است: «از محل دو درصد عوارض ایمنی ساختمان‌ها 54میلیارد تومان کسب شده ولی 21میلیارد و پانصد‌میلیون تومان به آتش‌نشانی پرداخت شده است.»
کارگران و کسبه هم زیر آوار مانده‌اند
دیروز رئيس كميته حمل‌ونقل شورا هم درباره آخرین وضع زیر آوارماندگان حادثه پلاسکو توضيحاتي داد: «موضوع استیضاح در جلسه شورا مطرح نبود و همه اعضای شورا به اتفاق به موضوع کمک به آتش‌نشانی تهران برای جمع‌کردن آوار و یافتن پیکر قربانیان احتمالی تأکید کردند.» آن‌طور كه سرخو گفته است شهرداری تهران مکلف شده چهار مصوبه شورا مربوط به سوانح و آتش‌سوزی‌ها را به اجرا بگذارد: «بودجه آتش‌نشانی به‌طور کامل تخصیص پیدا نکرده و این سازمان برای تأمین تجهیزات خود در مواقع بحران با مشکلات جدی روبه‌رو است. با اندک تجهیزاتی که در اختیار سازمان آتش‌نشانی است، نمی‌توان از این نهاد انتظار داشت در حوادث مشابه پلاسکو بتواند موفق و به‌موقع عمل کند.» او معتقد است كه شهردار باید در این مقطع حضور مستمر در محل حادثه داشته باشد: «روز گذشته خودم برای ساعاتی در محل حادثه حضور داشتم که فقط دقایقی شهردار تهران را در محل حادثه دیدم.»
شهرداری باید با بنیاد مستضعفان مکاتبه می‌کرد، نه مستاجران
رئيس فراكسيون كارگري شورا درباره اهمال‌های صورت گرفته در مورد تخلیه یا پلمپ ساختمان پلاسکو پس از اخطارهای متعدد شهرداری توضيح داد: «شهرداری واحدهایی که دارای اندک بدهی باشند در کوتاه‌ترین زمان ممکن پلمپ می‌کند، اما این ساختمان با وجود دریافت اخطارهای متعدد همچنان باز و محل رفت‌و‌آمد بسیاری بوده است. با توجه به این‌که مالکیت ساختمان پلاسکو متعلق به بنیاد مستضعفان است، شهرداری می‌بایست مکاتبات را با این نهاد انجام می‌داد چراکه مستاجران قادر به انجام تعمیرات اساسی در ساختمان نبوده‌اند.» سرخو درباره ميزان تلفات حادثه گفت: «دست‌کم 20 آتش‌نشان در ساختمان گرفتار شدند و عده‌ای از کارگران و کسبه ساختمان پلاسکو نیز که نگران اموال و اسناد خود بودند به محل کارشان مراجعه کرده بودند که پیش‌بینی ما این است که این افراد نیز به دلیل ریزش ساختمان زیر آوار مانده‌اند.» با وجود گذشت بيش از 50 ساعت از وقوع حادثه هنوز علت آن مشخص نيست. اين عضو شوراي شهر تهران هم از مخازن گازویيلي صحبت كرد كه در اين ساختمان بوده است: «یک مخزن گازوییلی حداقل دو‌هزار لیتری در طبقه یازدهم ساختمان پلاسکو بوده که هنوز ما نمی‌دانیم چرا این مخزن گازوییلی در این طبقه تعبیه شده است. در کنار این موضوع انفجارهای متعدد کپسول‌های گاز و پیک‌نیک‌های مورد استفاده در ساختمان به فراگیر شدن آتش کمک کرده است. با همه اینها سازمان آتش‌نشانی هنوز دلیل مشخصی برای منشأ آتش‌سوزی ذکر نکرده است.» به گفته او، روز جمعه هیأت‌مدیره سازمان تأمین اجتماعی با برگزاری جلسه اضطراری مقرر کرد تا همه شاغلان ساختمان پلاسکو که بالغ بر سه‌هزار نفرند از مزایای بیمه بیکاری بهره‌مند شوند.
محدودیت‌های ترافیکی چهارراه استانبول ادامه دارد
اما در اين شرايط محدودیت‌های ترافیکی تقاطع استانبول و محل حادثه ساختمان پلاسکو تا اطلاع ثانوی همچنان ادامه دارد. سردار مهماندار، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ با اعلام این خبر گفت: «از سمت غرب تقاطع حافظ – جمهوری به سمت چهارراه استانبول از سمت فردوسی به جنوب، از میدان امام خمینی به سمت تقاطع استانبول و تقاطع مخبرالدوله به سمت محل حادثه همچنان محدودیت‌های ترافیکی وجود دارد.» او از مردم خواست تا از ورود به اين محدوده خودداري كنند.»
شهرداری دبیرخانه نیست که فقط نامه‌نگاری کند
| محسن سرخو | رئیس کمیته حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران |
من از نزدیک شاهد جانفشانی و فداکاری مأموران خدوم سازمان آتش‌نشانی بودم که همه توان و تلاش خود را برای آواربرداری و کاستن از دود و آتشی که در زیر آوارها وجود دارد، انجام می‌دادند. ما امیدواریم و دعا می‌کنیم که این عزیزان به سلامتی به آغوش خانواده‌های خود برگردند ولی هرچقدر که تأخیر شود، امکان زنده‌ماندن کاهش می‌یابد و اینطور که دوستان آتش‌نشانی به من گفتند، امکان دارد آواربرداری بیش از ۵روز طول بکشد چون سازه‌های این ساختمان بسیار بزرگ هستند و برداشتن آنها کار بسیار دشواری است. موضوع دیگر اما این است که مردم بارها مشاهده کرده‌اند که اگر شهروندی ملکی را تغییر کاربری دهد و کوچکترین تخلفی انجام دهد، شهرداری خیلی سریع آن ملک را با نیوجرسی می‌بندد و درمرحله بعد آن را پلمپ می‌کند، اما این‌که چرا درباره ساختمان‌های بلند تجاری و صنعتی که شهرداری از لحاظ قوانین مصوبه شورای شهر را دارد، برخورد قاطعی صورت نگرفت، شهرداری باید پاسخ دهد. در آخرین مصوبه شورا، شهرداری مکلف شده اقدامات ایمنی همه‌گونه ساختمان‌ها را بررسی کند و درصورتی که اقدامات ایمنی مناسب صورت نگیرد، برخورد قاطعی صورت دهد و درغیراین صورت اجازه فعالیت به این ساختمان‌ها ندهد. می‌گویند عامل آتش این بوده که درطبقات میانی یعنی طبقات دهم و یازدهم، دومخزن بزرگ گازوییل وجود داشته و احتمالا آتش‌سوزی از آن ناحیه صورت گرفته است. چرا مخزن بزرگ چند هزار لیتری گازوییل درطبقه یازدهم وجود داشته و آیا نگهداری چنین مخزنی مجوز داشته است؟ آنجا چه فعالیتی بوده که باید چنین مخزنی وجود داشته باشد، ضمن این‌که کپسول‌های دیگری دربقیه طبقات هم وجود داشته که به گستردگی آتش کمک کرده‌اند؛ ممکن است افراد به دلیل بی‌اطلاعی یا هرعامل دیگری از این تجهیزات استفاده کنند ولی باید شهرداری از چنین کاری ممانعت به عمل آورد. ادعا شده که شهرداری بارها به این ساختمان اخطار داده ولی اخطار کافی نیست؛ شهرداری دبیرخانه نیست که فقط نامه‌نگاری کند. مأمور شهرداری که برای اجرای اخطار به این محل مراجعه کرده، باید توبیخ و مواخذه شود که چرا این ساختمان را پلمپ نکرده است؟ مأمور از طرف شهرداری ناحیه یا منطقه به ساختمان پلاسکو مراجعه می‌کند و پیرو ادعای شهرداری 7، 10، 14 و 30 مورد (اعداد مختلفی در این ۲۴ساعت مطرح شده است) اخطار می‌دهد و درمراحل بعد برای پلمپ به ساختمان مراجعه می‌کند، چرا اقدام نکردند؟ چرا مقابل واحد متخلف نیوجرسی قرار ندادند؟شهرداری نمی‌تواند فرافکنی کند و باید پاسخگو باشد، اصلا نمی‌شود دراین مورد فرافکنی کرد. شورای شهر مصوبه تصویب کرده و شهرداری مکلف است که این مصوبات را اجرا کند. درصورت عملی‌شدن این مصوبات، ساختمان‌های جدیدی که احداث می‌شوند، حتما درطبقات فوقانی سیستم‌های اتوماتیک اعلام و اطفای حریق خواهند داشت، درغیراین صورت با این تجهیزات موجود آتش‌نشانی به هیچ کدام از ساختمان‌ها نمی‌تواند رسیدگی کند.