گروه اقتصادی شهروند| نگاهی به اقتصاد جهان در هفته‌ای که گذشت نشان می‌دهد وقایع هفته اخیر نوعی لرزه بر اندام اقتصاد انداخته است زیرا گذشت 8ماه از 2014میلادی تجربه‌های متعددی را به بازارهای سراسر جهان نشان داد و آن را تحت‌تأثیر قرار داد و تأثیرگذاری رویدادهای اخیر را بالا برد. وقایعی که گاهی سرمایه‌گذاران را امیدوار و در اغلب موارد آنان را ناامید کرد. از تلاش داعش برای حمله به بغداد گرفته تا اشتباه کلامی مقامی در فدرال رزرو همه بازار را دچار شوک کردند.
سقوط هواپیمای مالزیایی
در هفته‌ای که گذشت وال‌استریت با افت‌وخیزهای جدیدی روبه‌رو شد. نخست یک هواپیمای مسافربری در اوکراین متلاشی شد و احتمال تنش میان روسیه و غرب را افزود. از سوی دیگر رژیم صهیونیستی حمله‌ای تمام‌عیار به غزه را آغاز کرد و به این ترتیب برشدت ناآرامی‌های خاورمیانه انباشته شد، البته هنوز زود است تصمیم بگیریم آیا این خطرات به حبابی شدن بازار می‌افزایند یا خیر. اما تاکنون بازار سهام با وجود موانع متعدد روند معمول خود را طی کرده است. سقوط هواپیمای مسافربری در اوکراین موج جدیدی از تحریم‌ها علیه روسیه را رقم زد و از سوی دیگر شاخص‌های بورس این کشور را تحت‌تأثیر قرار داد.
اد یاردنی، رئیس موسسه مشاوره سرمایه‌گذاری یاردنی در یکی از یادداشت‌های اخیرش می‌نویسد: به نظر می‌رسد تمام این وقایع برای بازار سهام سرنوشت‌سازند، البته نباید فراموش کرد اکنون زمان خرید سهام فرارسیده است.
بحران‌های کوچک بازارهای نوظهور
در اوایل سال سرمایه‌گذاران و کارشناسان بازاری از 5قدرت شکننده سخن می‌گفتند. در نخستین ماه سال میلادی سرمایه‌گذاران از بحران سهام و ارز در بازارهای نوظهوری مانند برزیل، هند، اندونزی، آفریقای‌جنوبی و ترکیه بیمناک شدند. بحران در این کشورها، اقتصادشان را به مرز فروپاشی رساند. علاوه بر تمام این موارد، پزوی آرژانتین نیز دچار نوساناتی شد. ترس از آن‌که بازارهای جهانی دیگر نیز به ویروسی مبتلا شوند که این کشورها را گرفتار کرد، یک اپیدمی تمام‌عیار ساخت. تندباد در بازارهای نوظهور سبب شد در 21ژانویه و 5فوریه شاخص «استاندارد اند پور» 6درصد افت کند و این خطر وجود داشت انحراف 10درصدی نوامبر 2012 که اصلاح شده بود، دوباره ایجاد شود.
پوتین در کریمه
تصمیم پوتین برای اشغال و ضمیمه کریمه سبب شد تنش میان روسیه و آمریکا دوباره به عصر جنگ سرد بازگردد. سرمایه‌گذاران آمریکایی مدت کوتاهی نگران آن بودند که اختلاف در اوکراین جنگی وسیع‌تر یا تحریم‌های بیشتری را سبب شود که به بازارهای جهانی صدمه بزند. بازار سهام آمریکا در مارس و آوریل همراه اوج گرفتن تنش‌ها دچار نوسان شد. این نگرانی‌ها تا حدودی برطرف شد اما به‌طور کامل از بین نرفت و با وجود اتفاقات این اواخر به نظر می‌رسد چندان هم بي‌دلیل نبوده است.
اشتباه یلن
در نهم مارس «جانت یلن» دریافت یک اشتباه کلی مدیر فدرال رزرو به سرعت بازار را زیرورو می‌کند. خبرنگاری از او خواست تعریف فدرال رزرو درباره انتظار برای «مدتی معین» قبل از افزایش نرخ سود بانکی را توضیح دهد. یلن در پاسخ او گفت: «احتمالا به این معناست که باید حدود 6 ماه صبر کرد.» شاخص داو جونز پس از اظهارنظر او 180 درجه سقوط کرد. البته وال‌استریت تصور نمی‌کرد نرخ سود بانکی زودتر از ماه سپتامبر افزایش یابد، بنابراین بازارها دچار نوسان شدیدی شدند زیرا بیم آن داشتند که نرخ سود بانکی فدرال رزرو قبل از آمادگی اقتصاد برای این اقدام افزایش یابد. در حقیقت شاخص «استاندارد اند پور» پس از 9 وعده تجاری توانست از تأثیرات اظهارنظر یلن خود را برهاند.
فروپاشی سهام شناور
در بهار امسال یک افشاگری بزرگ سرمایه‌گذاران را دچار شوک کرد؛ بسیاری از سهام‌های شناور ارزش‌های دروغین دارند. به بیان دیگر این سهام‌ها با توجه درآمدشان بسیار گران به نظر می‌رسند. بخش‌های بیو تک و رسانه اجتماعی دو قسمت جذاب بازار هستند که ارزشگذاری آنان بسیار مشکل است. آنها از این فروپاشی ضربه سهمگینی خوردند. سرمایه‌گذاران سهام موسساتی مانند توییتر، لینکدن، گایلد ساینس و داروسازی اینفینیتی را رها کردند. سهام‌های تکانه پرطرفدار دیگر مانند نت فلیکس، تسلا، پاندورا و فایر‌ای نیز با مشکل روبه‌رو شدند. البته این روند به‌طور تدریجی متوقف شد اما سهام تکانه هنوز هم در معرض نوساناتی است.
داعش در عراق
هنگامی که در ماه ژوئن گروهی از تروریست‌ها تهدید کردند دولت عراق را سرنگون کنند، بازارها دوباره برخود لرزیدند. قیمت جهانی نفت خام برنت به بشکه‌ای 116 دلار رسید و همزمان بیم درباره کاهش تولید این کالا شدت گرفت. اگر بهای انرژی بیش از این می‌شد، احتمالا روند رشد اقتصاد جهانی را کند می‌کرد. حملات گروه داعش در عراق در مرزهای این کشور همراه ادامه جنگ داخلی در سوریه و خشونت در رژیم صهیونیستی بیم سرمایه‌گذاران را افزود. سرمایه‌گذاران بیم آن داشتند که نیروهای آمریکایی دوباره به عراق برگردند. با وجود آن‌که ادامه حمله داعش به بغداد مسدود و بهای نفت کاسته شد، اما وال‌استریت همچنان درباره تحولات این منطقه نگران است.
بحران مالی در پرتغال
این رویداد قبلا هم اتفاق افتاده بود. در اوایل ماه‌جاری وال‌استریت با ظهور دوباره بحران بدهی‌های مالی در اروپا روبه‌رو شد. بورس‌های سراسر جهان 10جولای با کاهش روبه‌رو شدند زیرا احتمال فروپاشی «بانکو اسپریتو سانتو»، دومین بانک بزرگ پرتغال همه را وحشت‌زده کرده بود. سهام این وام‌دهنده پرتغالی به دلیل نگرانی درباره بي‌قانونی و فشار مالی افت کرد. در آن زمان مشکل بانکو اسپریتو بر مشکلات عمیق‌تر بانک‌های پرتغالی و منطقه یورو سایه انداخته بود. این نگرانی‌ها به دلیل افشای بیشتر مشکلات اقتصادی اروپا به‌وجود آمده بود.