حسام خراسانی| او-اسپرت نام تجاری ورزشهای پارسیان اصیل است که از مخفف واژه اوریجنال پرشین اسپرت یعنی ورزشهای پارسیان اصیل آمده است. پايهگذاري این ورزشها از سال 1378 توسط خانواده منوچهری، ملیپوشان و قهرمانان اسبق ورزشهای رزمی ایران و جهان در همدان کلید خورده و پس از طی فرازونشیبهای فراوان درسال 1385 توسط سازمان تربیتبدنی و كميته ملي المپيك جمهوری اسلامی ایران، این نهاد چند ورزشی ایرانی (او-اسپرت) شناسايي و به رسميت شناخته شده و آغاز به فعالیت کرده است. فدراسیون جهانی او-اسپرت نیز در 24 آذرماه سال 1384 در همدان تأسیس و سپس توسط کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران شناسایی و سرانجام طی مکتوبی رسمی از سوی کمیته ملی المپیک محمدقاسم منوچهری بهعنوان بنیانگذار و دبیرکل آن به جوامع بینالمللی ورزش و سایر کمیتههای ملی المپیک کشورها معرفی شده است. «شهروند» به منظور آشنایی بیشتر با این سازمان ورزشی بینالمللی گفتوگویی با بنیانگذار و دبیرکل جنبش او-اسپرت داشته است. منوچهری در این گفتوگو با تأکید بر اینکه او-اسپرت بازیهای محلی پارسیان را به رشتههای رقابتی بینالمللی تبدیل کرده، گفت: «توسعه روابط بینالملل و گسترش بشردوستی از طریق دیپلماسی ورزشی از اهداف فدراسیون جهانی او-اسپرت است.» آنچه در ادامه میآید شرح گفتوگوی «شهروند» با محمدقاسم منوچهری است.
برای شروع از نحوه پیدایش و هدف از شکلگیری
او-اسپرت توضیحاتی ارایه دهید؟
چگونگی پیدایش و شکل گیری او-اسپرت و توسعه آن در بازار جهانی ورزش را میتوان اینگونه بیان کرد که پس از انقلاب اسلامی توسعه فرهنگی یکی از دغدغههای مسئولان نظام مقدس جمهوری اسلامی بوده که طی سالهای اخیر توجه بسزایی حداقل در بیان مسأله به این مقوله شده است، لذا او-اسپرت با رویکرد توسعه فرهنگی و جهانیشدن فرهنگ در ابعاد ایستایی و پویایی به منظور توزیع عادلانه امکانات و فرصتهای فرهنگی برای تمام آحاد جامعه، اشتغالزایی به صورتی که با واقعیت کلی توسعه اقتصادی و اجتماعی هماهنگ شده و ایجاد تغییر و تحول در عناصر فرهنگی به منظور انطباق آن با شرایط زمانی و مکانی و نهایتا پاسخی مناسب به نیازهای کنونی جوامع بشری شکل گرفت.
بنابراین با عنایت به مهمترین شاخصهای توسعه فرهنگی عقلگرایی و اهمیت دادن به نقش عقل، نگاه مثبت به دنیا و امور دنیوی و رویکرد تعاملی با دیگر فرهنگها محصولی به بازار جهانی ورزش عرضه شد که اتفاقا با استقبال بینظیر جوامع بشری در ایران و اقصی نقاط جهان مواجه شد.
حال با نیمنگاهی به فرمول توسعه اقتصادی که همگام با ایجاد اشتغال و کارآفرینی، توسعه فرهنگی را به ارمغان میآورد میتوان اینگونه اذعان کرد ورود رشتههای ورزشی وارداتی که اغلب از کشورهای بیگانه و گاها کشورهای بدنام و دشمن نظام وارد این مرزوبوم شدهاند و به سرعت درحال توسعه فرهنگ بومی کشور مربوطه در کوچکترین و مهمترین کانون اجتماعی فرهنگی که همان خانواده است رسوخ کرده که پیامدهای آن در تمامی ابعاد قابل رؤیت است و این در حالی است که حقیقا جای صادرات ورزشی در این تصمیمسازیهای کلان در مدیریت ورزش کشور دیده نشده است یا به جرأت میتوان اذعان کرد که به لحاظ محدودیتهای موجود عملیاتی نشده است.
به همین منظور او-اسپرت برگرفته از مهارتها و بازیهای بومی محلی، نبرد و زورآزماییها و هنرهای اقوام سنتی سرزمین پارس است که پس از فرآیند صنعتی به شکل موثر و امروزی خود درآمده و به ورزشهای رقابتی تبدیل و به بازار جهانی ورزش عرضه شد تا مقدمات صدور فرهنگ و جهانیشدن فرهنگ فراهم شود.
استقبال از این ورزش از سوی طرفداران و سازمان ورزشی در دنیا چگونه بوده است؟
این رشته امروزی و پرطرفدار ایرانی توسط مرکز مطالعات استراتژیک فدراسیون جهانی او-اسپرت پس از طی مراحل ارزیابی، استانداردسازی و بازسازی تکنیکهای آن در بخشهای هنری، ذهنی، ساحلی، رزمی و تمرکزی طی سنوات گذشته رشد کرده و به سازمانهای مسئول در بخشهای مختلف جنبش المپیک معرفی و پس از پالایش علوم و فنون و مسائل حقوقی و پزشکی آن توسط دادگاه بینالمللی حکمیت ورزشی و آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ شناسایی شده و در کشورهای مختلف توسعه یافته است.
کدام بازیهای محلی تاکنون به شکل رشتههای رقابتی تبدیل شدهاند؟
بازیهای محلی بسیاری بررسی و بازسازی شده است اما از نمونههای ارزیابیشده که در بازار جهانی ورزش از اقبال بیشتر برخوردار بوده است میتوان در بخش ذهنی (بازی دوز و چرتکه)، در بخش هنری (هنر جابهجایی چاپارهای هخامنشی و بازی لیلی)، در بخش رزمی (نمایشات فنون با سلاح و بدون سلاح و مبارزات نیمه ترکیبی)، در بخش آبی (عبور از موانع آبی) و در بخش تمرکزی (تیرکمان سنگی، الکدولک و گردو بازی) را نام برد که یکی پس از دیگری طی سنوات گذشته پالایش در لیست رشتههای رسمی مسابقات جهانی او-اسپرت قرار گرفته و کشورهای عضو فدراسیون جهانی او-اسپرت درحال آموزش و توسعه آن هستند.
درخصوص بخشهای مختلف این بازیها بیشتر صحبت کنید.
بخش ذهنی آن شامل مهارتهای ذهنی برگرفته از هنرهای ذهنی ایرانی از قبیل دوز و چورتکه که تحت عناوین آگماتانو و اوتیان و بخش هنری آن عموما آتمهای سرعتی در آن لحاظ شده است که توانایی، چابکی، انعطافپذیری، عکسالعمل و چالاکی توأم با تمرکز ورزشکاران مدنظر قرار گرفته و ورزشکار برتر در جریان یکسری جابهجایی و تکنیکهای سرعتی شناخته میشود. این بخش شامل روشهای آمادای (مهارتهای سرعتی) و ایساتیس (مهارتهای نمایشی برگرفته از بازی لیلی همراه با موسیقی) است که در داخل سالن انجام میشود. بخش آبی آن شامل روش کاسپین (مهارتهای آبی همراه با عبور از موانع) که ترکیبی از مچاندازی، دو با مانع همراه با حرکات آکروباتیک و شناکردن در ساحل دریا برگزار میشود، است. بخش رزمی آن پنج روش و اسپدان (رزم نمایشی و شکستن اجسام)، اهمتان (نیمه آزاد)، اوکسیان (نبرد آزاد)، آکسایا (نبرد ترکیبی) و پارتیان (نبرد سرعتی) است.
اگر موافق هستید، در مورد اهداف کلی فدراسیون جهانی او-اسپرت صحبت کنیم.
بر اساس سیاستهای کلی فدراسیون جهانی او-اسپرت و توسعه همهجانبه این رشته پرطرفدار مدرن در تمامی اقشار و گروهها، این رشته ورزشی در سازمانهای عضو جنبش المپیک، آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا)، دادگاه بینالمللی حکمیت ورزشی (کاس)، انجمن جهانی ورزش برای همه (تافیسا) و 2 کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش کشورهای مربوطه در قارههای مختلف عضویت دارد. انجمن او-اسپرت ایران نیز در راستای سیاستهای جهانی این رشته در فدراسیون ورزشهای کارگری تحت عنوان انجمن او-اسپرت کارگران کشور، در دانشگاه پیام نور تحت عنوان انجمن دانشجویان کشور و در فدراسیون ورزشهای رزمی تحت عنوان انجمن او-اسپرت کشور دارای فعالیت قانونمند است. توسعه او-اسپرت در سطوح ورزشهای دانشآموزی، ورزشهای دانشجویی، ورزشهای جانبازان و معلولان، ورزش ناشنوایان و نیروهای مسلح از اهم برنامههای توسعه همهجانبه این رشته ورزشی است که در سند چشمانداز و راهبردی انجمن او-اسپرت کشور لحاظ شده است. یکی از نیازهای مبرم جامع بزرگ
او-اسپرت کشور تبدیل سطح ادهره آن از انجمن به فدراسیون مستقل است و یقینا با تحقق این مهم مدیران این رشته بهتر و با سرعت بیشتری میتوانند با تعامل و همکاری وزارت ورزش و جوانان و کمیته ملی المپیک کشور در ورود این رشته ورزشی به شورای المپیک آسیا (OCA) و کمیته بینالمللی المپیک (IOC) مثمر ثمر باشند و دستیابی به این مهم انجام نمیشود مگر با عزم راسخ و پیگیریهای نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و وزیر محترم ورزش و جوانان.
در خصوص رابطه ورزشهای پارسیان اصیل
( او-اسپرت) با اهداف نوعدوستانه بهعنوان یکی از اشعار اصلی این رشته بیشتر توضیح دهید؟
او-اسپرت متولی سازماندهی بازیهای بشردوستی است که طی سنوات گذشته با برگزاری قهرمانیهای کشوری قارهای و جهانی با شعار «بشردوستی» همواره سعی در تحقق اهداف مهم تفاهمنامه کمیته بینالمللی المپیک (IOC) و جنبش هلالاحمر و صليبسرخ(RCRC) داشته و در این مهم پیشگام است.
لذا با برگزاری رویدادهای باشکوه ملی و بینالمللی در اقصی نقاط جهان تحت عنوان بازیهای بشردوستی سایرین را در این فکر فروبرده که چرا در جهت نهادینهکردن رویدادهای جهانی بشردوستانه متولیان او-اسپرت را حمایت نکنیم، این سوال در اذهان بسیاری از اساتید دانشگاهی، صاحبنظران حوزه ورزش و مدیران فدراسیونهای ملی و بینالمللی و جمعیت هلالاحمر کشور و جمعیتهای هلالاحمر سایر کشورها رخنه کرده و سرانجام بازیهای چند ورزشی بشردوستی با رویکردی حمایتی از اقشار پا در عرصه رقابت با سایر بازیهای چند ورزشی موجود در جهان چون بازیهای کشورهای مشترکالمنافع، بازیهای ورلدگیمز، بازیهای ساحلی و غیره نهاده است، بیتردید فصل جدیدی از مناسب منطقهای در ژئوپلیتیک ورزشی را رقم خواهد زد.