روزنامه شهروند با هدف بالا بردن دانش حقوقی خوانندگان در ستون «بدانیم» سوالات و پاسخ‌های متداول حقوقی و قضائی شهروندان را منتشر می‌کند.
آيا در مرحله اجراي احكام قاعده احضار و جلب بايد رعايت شود يا بدون احضاريه مي‌توان محكوم‌عليه را جلب کرد؟ (در عمل رويه قضائي صدور برگ جلب است.)
در مرحله اجراي احكام بدوا برگ احضار فرستاده مي‌شود و چنانچه محكوم‌عليه حاضر نشود برگ جلب صادر مي‌شود، زيرا موارد جلب بدوي منحصر است به ماده 118قانون آيين‌دادرسي دادگاه‌هاي عمومي و انقلاب در امور كيفري و اين موارد مربوط به مراحل تعقيب و دادرسي است.
آيا مأمور اجراي احكام حقوقي، جهت اجراي احكام بدون اجازه مقام قضائي، حق ورود به منزل را دارد يا خير؟
براساس اصل حرمت منازل اشخاص، مأمور اجرا بدون اجازه دادستاني، حق ورود به منزل را ندارد.
آيا دستور ضبط وثيقه از اختيارات خاص دادستان است يا قابل تفويض به داديارآن نيز است؟
دستور اخذ وجه‌الكفاله و ضبط وثيقه از اختيارات شخص دادستان و قابل تفويض به داديارآن نيز است.
آيا پدر مي‌تواند سند ملكي فرزند صغيرش را به‌عنوان وثيقه براي آزادي خودش معرفي كند؟
به وثيقه گذاردن سند ملكي فرزند صغير توسط پدر او به منظور آزادي پدر او بلااشكال است.
در صورتي كه كفيل نتواند مكفول خويش را در مهلت مقرر در دادگاه حاضر کند و پس از طي تشريفات قانوني دستور اخذ وجه‌الكفاله توسط رئيس حوزه قضائي صادر شود ولي از كفيل اموالي به دست نيايد، در همين حين كفيل نيز در اثر حادثه تصادف به قتل برسد، آيا ديه مقتول را مي‌توان به عنوان وجه‌الكفاله اخذ کرد؟
در مواردي كه دستور ضبط وجه‌الكفاله صادر شود و كفيل فاقد مال باشد و به قتل نيز برسد، دريافت وجه‌الكفاله از ديه مربوط به كفيل مقتول از ورثه او بلااشكال است. شايان ذكر است، در محل‌هايي كه دادسرا تشكيل شده باشد دستور ضبط وجه‌الكفاله با دادستان است.
در صورت نقض قرار صادره توسط دادسرا از ناحيه دادگاه آيا پرونده در دادسرا بايد ثبت ارجاعي شود يا ثبت عرايض؟
اولا در مواردي كه پرونده به منظور رسيدگي به اعتراض شاكي به قرار منع تعقيب يا موقوفي تعقيب صادره به دادگاه ارسال شده و دادگاه به لحاظ نقایص موجود در پرونده لازم ديده كه آن را براي رفع نقص به دادسرا اعاده کند، نقض قرار صادره تا رفع نقص از پرونده صحيح نيست.
ثانيا چنانچه شعبه مربوطه دادسرا پس از صدور قرار نهايي پرونده را از آمار كسر کرده باشد پس از اعاده آن به دادسرا معمولا آن را ثبت ارجاعي مي‌کنند.
درخصوص محكوم عليه‌اي كه به اتهام ايراد ضرب‌وجرح عمدي با چاقو در بازداشت موقت است، دادگاه جزايي بايد پس از صدور حكم بدوي قرار بازداشت را نقض و تبديل كند يا اجراي احكام را
تبديل كند؟
در بزه جرح با چاقو كه در مورد متهم قرار بازداشت موقت صادر مي‌شود، تبديل قرار مزبور (نه نقض قرار) پس از صدور حكم با دادگاه صادركننده حكم است و دايره اجراي احكام در اين مورد تكليفي ندارد.
نظر ديگر: فك قرار بازداشت موقت با شروع اجراي حكم حاصل مي‌شود و نياز به صدور قرار نيست.
در مواردي كه خودرو يا موتورسيكلت واژگون مي‌شود و راننده يا راكب فوت مي‌نمايد و به هيچ كس ديگر خسارتي وارد نمي‌شود، در اين مورد بايد منع تعقيب صادر شود يا موقوفي تعقيب؟
در مواردي كه خودرو يا موتورسيكلت واژگون شده و اين امر منتهي به فوت رانندگان مي‌شود. مرجع قضائي بايد به لحاظ عدم‌وقوع جرم قرار منع تعقيب صادر کند.
رسيدگي به اعتراض متهمين نسبت به قرارهاي بازداشت موقت صادره از محاكم عمومي بخش در فروض ذيل با كدام دادگاه مي‌باشد؟
1ـ در صورتي كه رسيدگي به اصل موضوع در صلاحيت همان دادگاه است؟
2ـ در صورتي كه رسيدگي به اصل موضوع در صلاحيت محاكم كيفري استان باشد؟
مرجع رسيدگي به اعتراض به قرار بازداشت موقت در دادگاه بخش در فروض ذيل به اين شرح است:
1ـ چنانچه رسيدگي به اصل جرم در صلاحيت دادگاه بخش باشد، در اين صورت دادرس علي‌البدل به عنوان جانشين دادستان به موضوع رسيدگي و در صورتي كه قرار بازداشت صادر كند رسيدگي به اعتراض متهم نسبت به قرار مزبور به وسيله رئيس دادگاه انجام خواهد شد.
2ـ در مواردي كه رسيدگي به اصل جرم در صلاحيت دادگاه كيفري استان باشد، هريك از رئيس و دادرس علي‌البدل دادگاه بخش به عنوان جانشين بازپرس به موضوع رسيدگي و در صورت صدور قرار بازداشت متهم رسيدگي به اعتراض در صلاحيت دادگاه جزايي شهرستان متبوع است كه البته اين امر پس از موافقت دادستان شهرستان متبوع با قرار بازداشت صادره به عمل خواهد آمد.