| امانالله قراییمقدم | جامعهشناس |
مشکلات و معضلات درون جامعه بهگوش مسئولان میرسد و آنها نسبت به همه واکنشهایی که مردم چه در اجتماع و چه در فضای مجازی از خود نشان میدهند، اطلاع کافی دارند. اما مسئولان برای پاسخگویی به برخی از کنشها، سیاستهای کلان کشور را درنظر میگیرند. آنها نمیتوانند با واکنش یا منتشرکردن و برخوردکردن با مسألهای که به خبر روز تبدیل شده، جامعه را به هراس بیندازند، چراکه مطرحشدن برخی از موضوعات و علنیکردن آنها گاهیاوقات به جای حل مسأله باعث موج بزرگ شایعات و ایجاد هراس در جامعه میشود. هر حکومتی با دست خودش شایعهسازی و موج ایجاد نمیکند، چراکه این اتفاق باعث میشود افکار مردم مشوش شود.
شاید ما فکر میکنیم مسئولان به حساسیت خبرها توجه نمیکنند، در صورتی که کاملا برعکس است و همه متولیان و کسانی که در رشد و شکوفایی جامعه نقش دارند، خبرهای مثبت و منفی پیرامونشان را نادیده نمیگیرند. اما اینکه چرا انتظارات ما از واکنش مسئولان نسبت به یک موضوع برآورده نمیشود، دلیلش این است که ما هنوز به این علم و آگاهی که دامن زدن به یک اتفاق برای مردم یک جامعه مضر است، نرسیدهایم. مثلا همین شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام را نگاه کنید. مردم کنار یکدیگر به شایعات دامن میزنند و خودشان نیز با یکدیگر و در مقابل نظرات افراد مقابلشان فروتنی ندارند. گاهی در برخی از گفتوگوها و بحثهای کاربران دعوا و درگیری پیش میآید و هرجومرج راه میافتد. خب این مسأله که مردم برای رسیدن به جوابهای سوالهایشان اگر از فضای مجازی خارج شد و به بطن و متن جامعه کشیده شود، اوضاع صد چندان بدتر خواهد شد. از طرف دیگر ما برای سنجش آمارهایمان نسبت به تعداد افرادی که در شبکههای اجتماعی واکنش نشان میدهند، اکتفا کنیم، چراکه تعداد زیادی از مردم کشورمان یا در این شبکهها عضو نیستند، یا از آن دسته از کاربرانی که فعالیت ندارند به شمار میروند یا اصلا امکانات استفاده از دستگاههای هوشمند و کار با اینترنت را ندارند. پس نمیتوان این موضوع را به همه افراد جامعه بسط داد. درنهایت انجمنهای صنفی، گروههای فعال اجتماعی و رسانهها میتوانند راهی ارتباطی بین مردم و مسئولان باشند. اگر سیاستهای رفتاری ما تابع احساسات و هیجانها نباشد میتوان به برقراری رابطه درست و گرفتن نتیجه از حاکمیت امیدوار بود. اما تا زمانی که ما خودمان را در فضای مجازی محبوس کنیم و واکنشهایمان را با رفتاری اشتباه و حرفهایی که گاهی فحاشی و ناسزا در آن مستتر است درآمیزیم مانند یک مرداب خواهیم بود. انسان و مردم یک جامعه باید از پیلههایی که این روزها دنیای ارتباطات مجازی به دور زندگیهایشان تنیده دربیایند و آن وقت انتظار پرواز داشته باشند.