شماره ۳۸۷ | ۱۳۹۳ سه شنبه ۱ مهر
صفحه را ببند
مروری بر چند رویداد تاتری
از شیرهای‌ هاشمی تا حضور مجدد سیامک انصاری

افشین‌ هاشمی در ماه‌های گذشته دوران پرکاری را پشت‌سر گذاشت. او با کارگردانی و بازی در نمایش «مصاحبه» نوشته محمد رحمانیان بار دیگر این متن را زنده کرد. نمایشی که سال‌ها پیش توسط رحمانیان اجرا شده بود و ‌هاشمی نشان داد که همچنان این متن پتانسیل اجرای مجدد را دارد. بعد از این اجرا هم راهی آمریکا شد تا همین نمایش را در آن‌جا روی صحنه ببرد.  همزمان در نمایش «و آنک انسان» به نویسندگی و کارگردانی محمدرضایی‌راد نیز بازی کرد. نمایشی تک نفره که توانست توانایی‌های بازی او را به رخ مخاطب کشد. نمایشی که پیشتر به صورت خصوصی اجرا شده بود و بالاخره گروه تصمیم گرفت تا اجرای عموم آن را به صحنه ببرد. با این همه در کنار همه این فعالیت‌ها ‌هاشمی نمایشنامه‌ای نیز منتشر کرده است.  نمایشنامه «شیرهای خان بابا سلطنه» نوشته او که در نشر مروارید منتشر شده است. نشر مروارید بتازگی دست به انتشار نمایشنامه زده است. ‌هاشمی در این نمایشنامه به علایق خودش رجوع کرده و شیوه نمایش ایرانی را در این نمایش به کار گرفته است. این نمایشنامه نخستین بار در مرداد 1392 با یاری بنیاد خیریه یاران برکت در فرهنگسرای ارسباران نمایشنامه‌خوانی شده است. در این اجرا افشین‌هاشمی به‌عنوان نویسنده، کارگردان و بازیگر حضور داشت و در کنار او بازیگرانی چون هدایت‌هاشمی، لادن مستوفی و عاطفه نوری ایفای نقش می‌کردند. این نمایشنامه در تیراژ 1100 نسخه و در بهار 93 در قطع جیبی منتشر شده است.

گروه آمریکا در ایران
جشنواره تئاتر عروسکی با تمام اما و اگرها و فراز و فرودها کارش را به پایان رساند و مرضیه برومند در کارنامه دبیری جشنواره‌اش نقطه‌ای مهم گذاشت. برومند که یکبار در این جشنواره استعفای خودش را اعلام کرده بود بالاخره پذیرفت با کم و کاستی‌ها جشنواره را به پایان ببرد. از شکل‌گیری کارناوال تا نمایشگاه عکس حمید جبلی از مجموعه عروسکی «خونه مادربزرگه» از ویژگی‌های این جشنواره بود. اما شاید حضور گروهی از آمریکا سوال‌های زیادی را در ذهن مخاطب‌ها ایجاد کرد که نمایش «آوا/آدا» بالاخره چه کیفیتی دارد. نمایشی که برومند در نشست خبری اعلام کرد هزینه زیادی برای اجرا در ایران درخواست کرده‌اند و با رایزنی‌هایی که انجام داده‌اند تقریبا قرار است به صورت مجانی در ایران اجرا شود. گاهی اجراهای مجانی چیزهای بدی نیستند. نمایش «آوا/آدا» یکی از نقاط برجسته و قوت جشنواره پانزدهم عروسکی به شمار می‌رفت نمایشی به کارگردانی درو دایر که در سالن اصلی تئاترشهر اجرا شد. این نمایش به لحاظ تکنیک عروسکی جزو نمایش‌های سایه به شمار می‌رفت.  اما تکنیک و شیوه اجرای آن به مذاق تماشاگر ایرانی خوش آمد و کار به آن‌جا کشید که کارگردان این نمایش در میان انبوه تماشاگران و تشویق حضار اعلام کرد، تماشاگران ایرانی بهترین تماشاگرانی بوده‌اند که تاکنون داشته‌اند. این نمایش تکنیکال در کنار تمام حسن‌هایی که داشت توانست با قصه‌ای رمانتیک و جذاب تماشاگر را با خود همراه کند. نمایشگران این نمایش در مقابل دید تماشاگران سایه‌های این اجرا را تولید می‌کردند و همین مسأله شگفتی و تحسین تماشاگر ایرانی را در پی داشت. گروه آمریکا پس از اجرا پذیرای تماشاگران ایرانی بود تا روی صحنه تکنیکی را که استفاده کرده بودند از نزدیک ببینند.  

نمایشی پس از 10‌سال
سیامک انصاری را که بیشتر در سریال‌های 90 شبی مهران مدیری دیده‌ایم دوباره به صحنه تئاتر برگشته و در یک نمایش بازی می‌کند. نمایشی که 10‌سال پیش بازی کرده بود و این روزها در تماشاخانه ایرانشهر و سالن استاد سمندریان روی صحنه است.  نمایش «کسی نیست تمام داستان‌ها را به یاد آورد» نوشته محمد چرمشیر با کارگردانی رضا حداد است. یکی از ویژگی‌های عمده این نمایش ساختار منقطع آن است که داستان‌های بسیاری را در خودش جا داده است. به گفته خود چرمشیر او خواسته در این اثر نوعی نمایشنامه‌نویسی را تجربه کند که پس از این اجراست که نمایشنامه‌نویسان جوان به این نوع نوشتن رو می‌آورند با چنین شیوه‌ای می‌نویسند و راهی جدید در نمایشنامه‌نویسی ایران باز می‌شود. به گفته چرمشیر اجرای این نمایش می‌تواند مسیر پیموده شده در این سال‌ها را مورد بررسی قرار دهد. با این همه ساختار تکه‌تکه نمایش و بازی روان بازیگرها می‌تواند پیشنهاد جذابی برای دیدن باشد. بازی سیامک انصاری با همان نوع طنازی‌هایی که دارد یکی از نکات بارز این اجرا به شمار می‌رود. او در این نمایش در دو اپیزود ظاهر می‌شود. در کنار انصاری، برزو ارجمند، لیلی رشیدی و ستاره پسیانی نیز نقش‌آفرینی می‌کنند.  

فرجام طولانی یک اجرا
علیرضا نادری از نسل نمایشنامه‌نویسانی است که در دهه 60 و 70 توانستند بخشی از مشکلات نمایشنامه در ایران را برطرف کنند. کسانی مثل محمد چرمشیر، نغمه ثمینی، محمد رحمانیان، حمید امجد و دیگران در این نسل هستند که همچنان نیز کار می‌کنند و نمایشنامه‌های‌شان اجرا می‌شود. این روزها نمایش «فرجام سفر طولانی طوبی» در تالار چهارسو به صحنه رفته، نمایشی که محسن حسن‌زاده آن را کارگردانی کرده است و یک بار در جشنواره سی‌ودوم تئاتر فجر توانست دیپلم افتخار و تندیس کارگردانی دیپلم افتخار و تندیس طراحی صحنه، لوح تقدیر نمایشنامه‌نویسی، لوح تقدیر بازیگری مرد و کاندیدای بازیگری زن به دست آورد. این نمایش به لهجه قمی به صحنه رفته است و بعد از جشنواره عروسکی در یک تغییر ساعت قرار است  از ساعت 19 اجرا شود. روایتی از یک نسل جامعه ایران را می‌توانیم در این اثر ببینیم و قصه تو در توی نادری توانسته ویژگی‌های جالبی را خلق کند. این نمایشنامه بعد از 14‌سال به صحنه رفته است.  علیرضا نادری در خلال این اجرا نامه‌ای به کارگردان نوشته و در آن گفته: «روزگاری - همان سال‌ها - در هنرهای زیبا «فرجام سفر طولانی طوبا» را به چند دوست و رفیق دادم که بخوانند.  روی صفحه اولش با جمله‌ای از مسیح - درود خدا بر او - درباره مرگ، گناه و فراگیری مرگ آغاز می‌شد که دوست داشتم و دارم که حتما روی پوستر و بروشور دیده شود. اغلب انگار «تورانی» دیدند، «ایرانی»وار، نگاه عاقل اندر (نه عاقل‌تر) سفیه انداخته و دیدم طوبا به کت‌شان نمی‌رود. آنها «طور» پینتر، یونسکو و بکت را چنان غلط فهمیده بودند که بماند برای بعد. من آن سال‌ها یک دستاویز مهم (و نه فقط همین یکی) را داشتم از نویسنده‌ای ایرانی که می‌گفت نویسنده باید برای نوشتن از پشت میزش منتقل بشود، جابه‌جا بشود، «پا» بشود»!


تعداد بازدید :  214