شهروند| 50تن هم نبودند و صدایشان هم آنقدر بلند نبود که فریادی شود و صدایی را به جایی برساند اما آمده بودند. آمده بودند تا در 21سپتامبر، همزمان با روز جهانی لایه اوزن، ایران هم یکی از 73 کشوری باشد که تجمع و راهپیمایی زیستمحیطی برگزار میکند. تجمعی که کمتر از 50نفر از دوستداران محیطزیست در آن شرکت کرده بودند؛ با کاغذهای کوچکی در دست که پیامهای مختلف زیستمحیطی را به نمایش میگذاشت. «رودخانهها را نجات دهیم»، «به داد زایندهرود برسیم»، «طبیعت قلب تپنده زندگی است، تپش آن را قطع نکنیم» و... روی یکی از کاغذها نوشته شده بود، «یادمان باشد کاری نکنیم به قانون زمین بربخورد» به نظر میرسید همین 50نفر هم آمده بودند تا کاری کنند، به قانون زمین برنخورد و شاید احترامی گذاشته باشند به قانون نانوشتهای که زندگی را برایشان رقم زده است. برای خودشان هم جای تأسف بود که از میان 77میلیون ایرانی، چنین جمعیت کمی جلوی سازمان محیطزیست جمع شده تا اعتراض کنند و از دولتمردان بخواهند، برای کاهش مصرف موادمخرب لایه اوزن قدم بردارند. تعداد کم شرکتکنندگان در این تجمع، موضوع بحث دوستداران محیطزیست با یکدیگر و با محمد درویش مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان شد. «از کل جمعیت کشور، این تعداد برای تجمع آمدهاند، مردم نگرانی و دغدغه زیستمحیطی ندارند. نمیخواهند به دولتمردان بگویند که شما هم نگران باشید و کاری بکنید.» این جملات را یکی از دوستداران محیطزیست میگوید که در تجمع شرکت کرده. او معتقد است، «اکنون باید به این فکر کنیم که چه باید کرد تا مردم هم نگران باشند، وضع محیطزیست کشور از بحران گذشته و این جمعیت کوچکی که اینجا گردهم آمدهاند نشان میدهد، مردم نگران نیستند و دغدغه ندارند.»
کاشفی عضو هیأتمدیره و هیأت تحریریه جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیطزیست در پاسخ به نگرانیهای این دوستدار محیطزیست، میگوید: «بسیاری از دوستداران محیطزیست پس از آنکه دیدند کاری انجام نمیشود و فقط حرف زده میشود، دست از تلاش برداشتهاند و با انجمنها و جمعیتهای زیستمحیطی خداحافظی کردهاند.»
برخی گله میکردند که سازمان اطلاعرسانی مناسبی درخصوص برگزاری این تجمع نکرده و بسیاری از این مراسم اطلاعی ندارند. برخی دیگر هم میگفتند ساعت برگزاری مراسم و روز آن مناسب نبوده در غیر این صورت گروههای بسیاری در مراسم شرکت میکردند، اما طعنهای که یکی از فعالان محیطزیست به تعداد کم حاضران در تجمع زد، تمام آنچه باید از توجه مردم به محیطزیست را به نمایش میگذاشت، نشان داد. مدیر کانون هواداران محیطزیست و فضای سبز با اشاره به خبرنگاران و تصویربرداران حاضر در تجمع، رو به مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان گفت: «یک اطلاعرسانی ساده و غیررسمی کافی بود تا صدها نفر برای آببازی در پارک آب و آتش جمع شوند اما اعلام رسمی سازمان نتوانست دوستداران محیطزیست را در این مکان گردهم بیاورد، تا جایی که اکنون تعداد ما از تعداد خبرنگاران حاضر در مراسم هم کمتر است.»
هرچند حاضران در این مراسم از تعداد کم تجمعکنندگان و عدمتوجه مردم به محیطزیست، گلهمند بودند و صراحتا میگفتند که مردم ما دغدغه زیستمحیطی ندارند اما محمد درویش معتقد است، اوضاع از گذشته بهتر است و جای خوشبینی است.
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان، درخصوص اینکه به نظر میرسد مردم بیش از گذشته به مسائل زیستمحیطی توجه دارند، اما تعداد کمی که در این مراسم شرکت کردند نشان میدهد هنوز مسائل زیستمحیطی برای مردم در اولویت نیست، به «شهروند» میگوید: «در کشوری صحبت میکنیم که تا چند سال پیش رهبران سیاسی احزاب ما متوجه تغییر اقلیم نبودند. به یاد دارم، در آستانه انتخابات مجلس در دورههای قبل، وقتی از رهبران سیاسی کشور میپرسیدیم که برنامه شما برای تغییر اقلیم چیست؟ میگفتند تغییر اقلیم یعنی چه؟ الان درخصوص تغییر اقلیم شهروندان جمع میشوند و از دولت میخواهند که در این زمینه واکنش نشان دهند. درست است که تعدادشان کم است اما در کل کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی مثل پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان، ترکیه و عراق تنها کشوری که در این روز راهپیمایی برگزار میکند ایران است.»
او ادامه میدهد: «ما در منطقهای زندگی میکنیم که اصولا دغدغههای محیطزیستی برای آنها جدی نیست، ولی در این منطقه گروهی در ایران هستند که حاضرند در یک روز غیرتعطیل وقت بگذارند، بیایند در تجمع شرکت کنند و صدای خود را به گوش مسئولان برسانند. به نظر آنچه مهم است همگامی فعالان محیطزیست در کشور با یک حرکت جهانی است که در 73 کشور دنیا انجام میشود. از بین 234 کشور دنیا، فقط 73 کشور به این حرکت پیوستهاند و ایران جزو این کشورهاست. همین که این اتفاق افتاده همگام با روز جهانی اتفاق خوبی است. امروز یک روز تعطیل در کشورهای غربی است و در کشور ما روز تعطیل نیست و این تجمع شکل گرفته که این امر جای امیدواری است.»