دنيا عيوضي| ماجراي مهم عروسكي تهران تمام شد. تالار وحدت شنبه شب شاهد آيين اختتاميه پانزدهمین جشنواره بینالمللی تئاتر عروسکی تهران- مبارک با حضور وزیر ارشاد بود؛ جشنوارهای که پيش از آغازش حواشی کوچک و بزرگی را روانه مطبوعات كرد. حالا اما اختتاميهاي سرشارازرنگهاي شاد آميخته با لبخند؛ اين مراسم را به باشكوهترين اختتاميه جشنوارههاي هنري سالهاي اخير تبديل كرد. اين در حالي است كه حضور گروههايي از اسپانيا، آلمان، چين و بهخصوص گروه تئاتري از آمريكا به اهميت اين جشنواره اضافه كرد. اهميتهايي كه در عين كمسابقه بودن شايد بتوان آن را نويدي براي آغاز شكلگيري «ديپلماسي فرهنگي» دانست. همانطور كه وزير ارشاد به پشتوانه فرهنگي تئاتر عروسکی در جامعه اشاره كرد و گفت: اين جشنواره میتواند سفیر خوبی برای ایران در مجامع بینالمللی باشد. از سويي وزير امور خارجهمان مذاكرات سياسي را صحنهاي براي آغاز روابط ايران و جهان مي شمارد، از سويي ديگر وزير ارشاد حضور گروههاي هنري جهان را در ايران نويد آغاز تعاملات فرهنگي ايران و جهان مي خواند.
علی جنتی در سخنراني كه براي اختتاميه جشنواره عروسكي آماده كرده بود، گفت: عروسکها نماد مردمان این جهانند و ذهن ما جولانگاه آمد و شد عروسکهایی است که در ذهن از دوران کودکی به خاطر داریم. آنها که بیشتر دوستشان داشتیم، یاران وفادار دوران کودکی بودند که رازهای خود را به آنها میگفتیم. وزیر ارشاد با اشاره به کتابی از صمد بهرنگی و توصیف او درباره عروسکها، گفت: عروسکها نماد روشنی از واقعیت هستند که چون جان میگیرند جریانی واقعی از زندگی میشوند و سخنانشان برای مردم دلپذیر میشود.
جنتي ضمن ابراز خوشحالی از اینکه جشنواره تئاتر عروسکی تهران – مبارک در راستای دیپلماسی فرهنگی از کشورهای صاحب سبک تئاتر و تئاتر عروسکی گروههایی را دعوت کرده، از دستاندرکاران معاونت هنری خواست تا شرایط را برای جریان داشتن فعالیتهای جشنواره در طول سال، فراهم کنند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه تأکید کرد: تئاتر عروسکی پشتوانه فرهنگی در جامعه دارد و میتواند سفیر خوبی برای ایران در مجامع بینالمللی باشد. حضور عروسکهای پاک و ساده در کنار کودکان، این دوره از جشنواره را دوست داشتنی کرد و حضور پلاکاردهایی در حمایت از کودکان غزه، رنگ و بوی خاصی به این دوره از جشنواره داد.
جنتی گفت: حضور هنرمندان تئاتر عروسکی در کنار هم در راستای شعار دولت تدبیر و امید، نشان داد که میتوان کارهای هنری را به دست خود هنرمندان سپرد.
آيتمهايي از مراسم
نگار استخر اجراي برنامه را به عهده داشت و در ابتدا اشاره كرد كه با افتخار خود را عضوي از خانواده تئاترعروسكي ميداند و با همراهی در اجرای قطعهای نمایشی مراسم را آغاز كرد. در این قطعه نمایشی که با حضور مرشد و مبارک اجرا شد، شخصیت مبارک نیز از بیتوجهی مدیران و مسئولان به خود و جشنوارهای که به نام مبارک است، انتقاد کرد.
در بخشي از مراسم سخنان علی مرادخانی در قالب تصاویری ضبط شده پخش شد. معاون هنری وزیر ارشاد با اشاره به حضور گروههای خارجی در جشنواره پانزدهم تئاتر عروسکی تهران – مبارک، گفت: امیدواریم بتوانیم شاهد بینالمللیشدن تمام فعالیتهای فرهنگی و هنری خود باشیم. جشنواره از همان روز اول مخاطب خود را داشت و به واسطه نگاه انساندوستانه و نگاهی که به کودکان غزه داشت، بسیار تأثیرگذار بود. جشنواره تئاتر عروسکی به خاطر نمادین بودن بازیگرانش که عروسکها هستند، در دنیا بسیار مهم است چون با تئاتر عروسکی و عروسکها میتوان متفاوتتر از دیگر عرصههای نمایشی سخن گفت.
همچنين سخنان حسین طاهری هم بهصورت تصویری ضبطشده پخش شد. مدیرکل هنرهای نمایشی گفت: خوشحالیم عروسکها به یاد دیگر مردم جهان نیز بودند بهویژه کودکان غزه. امیدواریم رسانهها ازجمله تلویزیون و سینما بتوانند از این جشنواره بهرهبرداری مناسبی برای تعالی تئاتر و سینمای عروسکی در ایران داشته باشند.
در ادامه مرضيه برومند كه عنوان دبیر اين دوره از جشنواره را بر خود داشت، به سخنرانی پرداخت و گفت: اگرچه این جشنواره در تصور و خیال من خیلی باشکوهتر و گستردهتر بود اما این دوره هم خوب برگزار شد. در این دوره بعد از سالها شاهد حمایت ارگانها، سازمانها و نهادهای فرهنگی از جشنواره بودیم تا این رویداد گستردهتر برگزار شود. شهرداری تهران، شهرداری نواحی 1 و 11 با ما همکاری داشتند که شهرداری منطقه 11 باعث شد حداقل در ایام جشنواره کمی محیط اطراف تئاتر شهر تمیز شود.
برومند از سازمان میراث فرهنگی، سازمان محیطزیست که از 3 اثر جشنواره تئاتر عروسکی که بهنام جشنواره سبز و توجه به محیطزیست برگزار شد تقدیر کرد. مبارک یونیما، تئاتر شهر، خانه تئاتر، انجمن نمایشگران عروسکی، انیستیتو گوته آلمان و کشورهای اسپانیا و چین که بخشی از هزینههای گروههای خود را برای حضور در جشنواره تقبل کردند و همچنین سازمان یونیسف و مهتاب کرامتی سفیر این سازمان دیگر نهادها و افرادی بودند که از آنها تشکر کرد.
او سپس با اشاره به برگزاری کارناوال عروسکها در اولین روز جشنواره، گفت: چون این اتفاق در ایران تداوم ندارد به همین دلیل فرهنگستان هنر هنوز نتوانسته نامی فارسی برای آن پیدا کند. کارناوال عروسکها با شعار صلح و دوستی برگزار شد و امیدواریم شاهد تداوم حرکات شاد مردم در فضاهای گسترده باشیم.
مرضيه برومند در پایان خطاب به وزیر ارشاد و همچنین معاون هنری، از آنها به خاطر حمایت از جشنواره تئاتر عروسکی تشکر کرد و خطاب به مدیرکل هنرهای نمایشی گفت: آقای طاهری از شما هم که صبورانه من را تحمل کردید، تشکر میکنم.
تجلیل از علی منتظری رئیس اسبق مرکز هنرهای نمایشی از بخشهاي ويژه اين مراسم بود.
برگزيدگان جشنواره عروسكي
حمید بوربور برای نمایشنامه «کاش پام به ماه میرسید» رتبه اول، عسل عصری ملکی برای نمایشنامه «توبه ننه مبارک» و رضا خوششانس برای نمایشنامه «گاوچرانهای مفرغی» به صورت مشترک رتبه دوم و طلیعه طریقی برای نمایشنامه «تغییر در موقعیت قوری» رتبه سوم بخش نمایشنامهنویسی جشنواره پانزدهم تهران – مبارک را از آن خود کردند. همچنین در این بخش از مهدی رجبی برای نگارش نمایشنامه «ماهیگیر و کنسرو لولو» تقدیر شد.
تقدیر از گروههای تئاتر خیابانی، گروههای شرکتکننده خارجی در این دوره ازجشنواره و کارگردانهای حاضر در بخش صحنهای جشنواره پانزدهم تئاتر عروسکی از دیگر بخشهای این مراسم اختتامیه بود. هنرمندان خارجی حاضر در جشنواره در بخش تقدیر از گروههای خارجی از حضور در ایران و جشنواره تهران – مبارک ابراز خوشحالی کردند و کارگردان گروه تئاتر عروسکی کشور ارمنستان، عروسک سنتی خود را به مرضیه برومند و جشنواره تئاتر عروسکی اهدا کرد.
جایزه سازمان محیطزیست نیز به 3 نمایش «تیستو سبز انگشتی» کار مشترک آزاده پورمختار و هما جدیکار، «سرزمین زنبورهای عسل» محمدرضا مالکی و «هیوا» صبا مولوی اختصاص پیدا کرد.