شماره ۳۸۳ | ۱۳۹۳ پنج شنبه ۲۷ شهريور
صفحه را ببند
در آینه تاریخ

1951 - سومی مدیون وزنه‌برداری
در اولین دوره از بازی‌های آسیایی، ایران با ۸ طلا، ۶ نقره و ۲ برنز در مکان سوم قرار گرفت. تیم‌ملی بسکتبال که 3‌سال قبل المپیک لندن را هم تجربه کرده بود، برنز گرفت و فوتبال نقره.  وزنه‌برداری با ۷ طلا و ۳ نقره عالی ظاهر شد. طلای هشتم را هم علی باغبانباشی در دو و میدانی کسب کرد. کاروان ۶۴ نفره ایران که بسیاری از آنها در قید حیات نیستند، خاطره عجیبی از بازگشت به ایران داشتند. وقتی هواپیمای نظامی با خطر سقوط مواجه شد، آنها مجبور شدند چمدان‌های حاوی سوغات و جام‌های قهرمانی را به بیرون پرتاب کنند. تمام وسایل را انداختند تا هواپیما سقوط نکند و در نزدیکترین فرودگاه، فرود اضطراری داشته باشد. سپس گروهی از سربازان هندی مأمور شدند تا نقطه پرتاب چمدان‌ها را بیابند و اگر چیزی سالم مانده، جمع‌آوری کنند و برگردانند.
1954 - ایران غایب بود
ایران در ‌سال ۱۹۵۴ به دلیل حوادث داخلی مرتبط با ماجراهای کودتای ۲۸ مرداد غایب بود.
1958 - اولین حضور دختران ایرانی
کاروان ورزشی ایران با ۱۱۲ ورزشکار در این دوره به میزبانی توکیو (ژاپن) حضور یافت. برای اولین بار 4 دختر ورزشکار ایرانی هم در رشته‌های دو و میدانی و پینگ‌پنگ شرکت کردند. کاروان ایران در مجموع با ۷ طلا، ۱۴ نقره و ۱۱ برنز در مکان چهارم بازی‌ها قرار گرفت. 3 طلا به وزنه‌برداری اختصاص یافت و 3 طلا هم به کشتی.
طلای هفتم کاروان را محمود خلیل رضوی در دو و میدانی گرفت. امامعلی حبیبی، غلامرضا تختی و عباس زندی، برندگان مدال طلا در کشتی آزاد بودند. در مسابقات تیمی هم پینگ‌پنگ برنز و والیبال نقره گرفت. فوتبال هم با 2 باخت ۴ بر صفر به اسراییل و ۵ بر صفر برابر کره‌جنوبی، از گردونه‌ رقابت‌ها حذف شد. این بدترین نتیجه فوتبال تا امروز به حساب می‌آید و بعید است که نتیجه‌ای بدتر از این در دوره‌های بعدی بازی‌ها برای فوتبال ایران رقم بخورد.
1962 - دومین غیبت
سال ۱۹۶۲ ایران در بازی‌های آسیایی شرکت نکرد. این دوره از رقابت‌ها در جاکارتا پایتخت اندونزی برگزار شد.
1966 - درخشش دختران والیبالیست
پس از 8‌سال دوری از بازی‌ها، کاروان ورزشی ایران با ۱۱۸ ورزشکار در این رقابت‌ها به میزبانی بانکوک (تایلند) شرکت کرد و با ۶ طلا، ۸ نقره و ۱۶ برنز و کسب عنوان ششم به کار خود پایان داد. محمد نصیری، پرویز جلایر و منوچهر برومند در وزنه‌برداری طلا گرفتند.
عبدالله موحد، منصور مهدی‌زاده و اسکندر فیلابی نیز در کشتی آزاد روی سکوی نخست ایستادند. موحد، ستاره رقابت‌های کشتی آزاد بود. در این دوره همچنین والیبال زنان ایران روی سکوی سوم تیمی ایستاد که درخشان‌ترین نتیجه در تاریخ رشته‌های تیمی ورزش زنان ایران محسوب می‌شود. در پینگ‌پنگ هوشنگ بزرگ‌زاده مدال برنز انفرادی را کسب کرد.  در تنیس هم تقی اکبری سوم شد.  
1970 - طوفان کشتی آزاد
کاروان ایران با ۱۶۹ ورزشکار عازم تایلند شد تا در ششمین دوره بازی‌های آسیایی حضور یابد. ایران در رده‌بندی مجموع مدال‌ها با کسب ۹ طلا، ۷ نقره و ۷ برنز در مکان چهارم قرار گرفت.
در وزنه‌برداری محمد نصیری و نصرالله دهنوی طلا گرفتند اما کشتی آزاد ۹ مدال گرفت که رنگ مدال‌های ابراهیم جوادی، محمد قربانی، شمس‌الدین سیدعباسی، عبدالله موحد، داریوش ذاکری و اسکندر فیلابی طلایی بود. فوتبال باز هم بی‌مدال ماند. آخرین مدال طلا را هم تیمور غیاثی در پرش ارتفاع به خود اختصاص داد.
1974 - بهترین مقام تاریخ
 در تنها میزبانی تهران
۴۰۰ ورزشکار ایرانی در هفتمین دوره بازی‌های آسیایی به میزبانی تهران، ۳۶ مدال طلا، ۲۸ نقره و ۱۷ برنز (مجموع ۸۱ مدال) گرفتند تا پس از ژاپن در رده دوم قرار بگیرند.
از ۳۶ طلای ایران، ۱۳ طلا را کشتی‌گیران به خود اختصاص دادند. نتایج فرنگی‌کاران و کسب ۸ مدال طلا توسط آنها، بهترین نتیجه تاریخ کشتی فرنگی ایران در بازی‌های آسیایی محسوب می‌شود. تیمور غیاثی در رقابتی نفسگیر با رقیب چینی، بار دیگر طلای پرش ارتفاع را گرفت و رکورد آسیا را ترقی داد. مرحوم جلال کشمیری هم 2طلا در پرتاب‌های دیسک و وزنه گرفت.
شریف دلارام، ماسیس‌هامبارسومیان و عبدالرضا انداوه هم در بوکس طلایی شدند. محمد نصیری، علی والی، هوشنگ کارگرنژاد و اکبر شکراللهی نیز روی سکوی نخست وزنه‌برداری قرار گرفتند. دوچرخه سواری 4 طلا را نصیب خود کرد اما شگفتی‌سازهای کاروان ایران، دختران شمشیرباز بودند:  اسلحه‌های فلوره و اپه در بخش تیمی طلایی شدند. مهوش شفائی و گیتی محبان نیز در فلوره انفرادی نقره و برنز گرفتند.
فوتبال با درخششی چشمگیر طلایی شد. علی پروین و غلامحسین مظلومی ستاره‌های ایران در این دوره رقابت‌ها بودند که درنهایت نیز با شکست اسراییل در فینال به‌عنوان نخست دست یافتند.

1978 - آخرین غیبت
ایران به دلیل حوادث مربوط به انقلاب اسلامی در رقابت‌های‌ سال ۱۹۷۸ به میزبانی تایلند حاضر نشد. این دوره از بازی‌ها آخرین باری بود که ایران در بازی‌های آسیایی غیبت کرد.
1982 - عنوان هفتمی با کاروانی نصف و نیمه
در آخرین روزهای اعزام کاروان ورزش ایران به دهلی، مصطفی داودی، رئیس وقت سازمان تربیت بدنی، تصمیم گرفت جمعی از رشته‌ها را حذف کند؛ اگرچه او سال‌ها بعد علت این تصمیم را «دستور مقامات بالاتر برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها» عنوان کرد.  تیم فوتبال به‌رغم برتری بر کره‌جنوبی در مسابقات گروهی، در مرحله یک‌چهارم نهایی با شکست در وقت‌اضافه مقابل کویت، حذف شد.  به این ترتیب، کاروان ورزشی ایران فقط در 4 رشته شرکت کرد و با کسب ۴ طلا، ۴ نقره و۴ برنز در مکان هفتم آسیا قرار گرفت.  کشتی آزاد به‌رغم این‌که اقتدار قبل از انقلاب را نداشت اما با ۳ طلا، ۲ نقره و ۲ برنز بهترین نتیجه را در کاروان گرفت: محمدحسین و محمدحسن محبی و رضا سوخته‌سرایی قهرمان شدند. در وزنه‌برداری یک طلا و ۲ نقره نصیب ایران شد. علی پاکیزه جمع طلا گرفت و مهران اسلام‌پور و علی والی نقره گرفتند.  
1986 - دوپینگ و حاشیه
کاروان ورزشی ایران در ۱۰ رشته ورزشی حضور پیدا کرد و با ۶ مدال طلا، ۴ نقره و ۸ برنز در مکان چهارم بازی‌ها قرار گرفت. در کشتی آزاد عسکری محمدیان، مجید ترکان و علیرضا سلیمانی، طلایی شدند. در کشتی فرنگی رضا سوخته‌سرایی به راحتی قهرمان شد. ستاره کاروان ایران در این دوره در دوچرخه‌سواری بود: علی زنگی‌آبادی در ۳۰ کیلومتر تعقیبی انفرادی قهرمان شد.  ایران در وزنه‌برداری طلا نگرفت، از دستیابی به نقره هم بازماند.  این بدترین نتیجه در تاریخ این رشته ورزشی در ایران بود. ضمن این‌که 2 نفر هم دوپینگ کردند و محروم شدند. فوتبال هم در مرحله یک‌چهارم نهایی در ضربات پنالتی به کره‌جنوبی باخت و پس از آن، جمعی از بازیکنان تیم‌ملی فوتبال ایران در اعتراض به فضایی که دستیاران پرویز دهداری بر اردوی تیم‌ملی حاکم کرده بودند، از بازی برای تیم‌ملی استعفا دادند. در تکواندو، قهرمانی ابراهیم قادری، آن هم در سرزمین مهد تکواندو (کره جنوبی) از اتفاقات شیرینی بود که برای کاروان ایران رخ داد.
1990 - قهرمانی فوتبال با پروین
کاروان ورزشی ایران با کسب ۴ مدال طلا، ۶ نقره و ۸ برنز و با یک پله سقوط نسبت به دوره قبل، در مکان پنجم قرار گرفت. در کشتی آزاد، اویس ملاح، بهروز یاری و رضا سوخته‌سرایی طلا، رسول خادم و آیت واگذاری نقره و جلیل جهانشاهی و ایوب بنی‌نصرت برنز گرفتند. در دو و میدانی هم یک برنز توسط منصور قربانی در رشته پرتاب دیسک به‌دست آمد. در بوکس که در ایران به تازگی رفع ممنوعیت شده بود، علی اصغر کاظمی نقره گرفت و سیامک ورزیده و ایرج کیارستمی سوم شدند. ایران در جودو، وزنه‌برداری و دوچرخه‌سواری بی‌مدال ماند. بهترین نتیجه اما در فوتبال رقم خورد و تیم‌ملی ایران در بازی نهایی با سرمربیگری علی پروین و هنرنمایی احمدرضا عابدزاده در ضربات پنالتی بر کره‌شمالی غلبه کرد. به این ترتیب، ایران پس از ۱۶‌سال مجددا فاتح رقابت‌های فوتبال در بازی‌های آسیایی شد.
1994 - دوران طلایی بزرگان کشتی
در این دوره ایران با ۹ مدال طلا، ۹ نقره و ۸ برنز در مکان هفتم قرار گرفت. در کشتی آزاد ۶ طلا، یک نقره و 2 برنز به دست آمد که نتایج درخشانی محسوب می‌شد. از تیم ۱۰ نفره کشتی آزاد، ۹ نفر مدال گرفتند و فقط غلامرضا محمدی، سرمربی سابق تیم‌ملی کشتی آزاد ناکام ماند. نادر رحمتی، علی اکبرنژاد، بهروز یاری، رسول خادم، امیررضا خادم و ابراهیم مهربان، مردان طلایی تیم منصور برزگر بودند. مازیار فرید خمامی در کاراته، فریبرز عسگری در تکواندو و ایوب پورتقی فرشچی هم در بوکس روی سکوی قهرمانی ایستادند. در فوتبال، تیم استانکو پوکله پوویچ از دور مسابقات حذف شد. ضربه دروازه‌بان بحرین به شکم علی دایی در همین مسابقات رخ داد و منجر به مصدومیت شدید او شد. اگر داور در آن صحنه اعلام پنالتی می‌کرد، شاید نتایج دیگری در آن مسابقات رقم می‌خورد.

2010 – بهترین نتیجه بعد از 36 سال
بعد از بازی‌های آسیایی تهران که بهترین نتیجه تاریخ کاروان ایران نیز در آن دوره رقم خورد، دوره قبلی بازی‌های آسیایی که در گوانگژوی چین برگزار شد، با کسب 20طلا، 15 نقره و 24 برنز کاروان 362 نفره ایران در جایگاه چهارم قرار گرفت. در این دوره درخشش رشته‌های رزمی به‌ویژه ووشو و همچنین بانوان ایرانی در تمام رشته‌ها باعث شد بعد از سال‌ها ایران در رده چهارم آسیا قرار بگیرد. کسب نایب قهرمانی توسط تیم‌های هندبال و والیبال و کسب عنوان سوم توسط بسکتبالیست‌ها نیز جزو اتفاقات مهم و خوشایند این دوره بود. نکته جالب در این دوره از رقابت‌ها بیشتر بودن تعداد مدال‌های طلای ایران از نقره بود که باعث صعود در جدول مدال‌ها شد. اتفاقی که در المپیک لندن نیز ادامه‌دار شد و ایران نتیجه‌ای تاریخی گرفت.
2006 - درخشش کاراته‌کاران
کاروان ورزشی ایران با کسب ۱۱ مدال طلا، ۱۵ نقره و ۲۲ برنز در رده ششم جدول توزیع مدال در بازی‌های آسیایی دوحه قرار گرفت. کسب 7 مدال طلای کاراته و کشتی آزاد در روزهای پایانی، منجر به ارتقای ناگهانی ایران در جدول شد. در بوکس، علی مظاهری طلا گرفت. فینالیست شدن او باعث شد صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای نخستین‌بار مسابقات این رشته را زنده پخش کند. فوتبال روی سکوی سوم ایستاد. در کاراته برادران روحانی (حسن و حسین) طلا گرفتند؛ جاسم ویشگاهی نیز به‌سان یک ستاره خوش درخشید و قهرمان شد. در تکواندو فقط یوسف کرمی طلا گرفت و در وزنه‌برداری هم ایران فقط یک مدال توسط رضازاده گرفت که رنگش طلایی بود. در کشتی آزاد که باز هم گل سرسبد کاروان ایران بود مراد محمدی، علی‌اصغر بذری، رضا یزدانی و بالاخره علیرضا حیدری طلا گرفتند. ‬
 2002- آخرین طلای فوتبال
ایران با ۱۵۰ ورزشکار در چهاردهمین دوره بازی‌های آسیایی در بوسان کره‌جنوبی حضور یافت و با کسب ۸ مدال طلا، ۱۴ نقره و ۱۴ برنز در مکان دهم قرار گرفت. کشتی آزاد که 2هفته پیش از این مسابقات در تهران قهرمان جهان شده بود، به یک طلا، ۲ نقره و ۲ برنز بسنده کرد. علت این امر، اصرار اشتباه کمیته ملی المپیک به استفاده از همان نفرات قهرمان جهان بود. پس از بازگشت کاروان ورزش ایران، محسن مهرعلیزاده، رئیس وقت سازمان تربیت بدنی، امیررضا خادم را از ریاست فدراسیون کشتی برکنار کرد. در جودو مسعود حاجی‌آخوندزاده طلا گرفت. مردان طلایی کاراته هم علیرضا کتیرایی و مهران بهنام‌فر بودند. در تکواندو‌ هادی ساعی طلا، بهزاد خداداد نقره و مجید افلاکی و پروانه تهرانی برنز گرفتند. والیبال هم با درخششی کم‌نظیر مدال نقره را نصیب خود کرد. فوتبال با سرمربیگری برانکو ایوانکوویچ مدال طلا را نصیب خود کرد و بالاخره در ووشو حسین اوجاقی و در وزنه‌برداری هم فقط حسین رضازاده طلا گرفتند.
1998 - شکوفایی نسل طلایی ایران
کاروان ورزشی ایران با کسب ۱۰ طلا، ۱۱ نقره و ۱۳ برنز در مکان هفتم سیزدهمین دوره بازی‌های آسیایی به میزبانی بانکوک ایستاد. درواقع این بازی‌ها آغاز درخشش نسل طلایی ورزش ایران بود که جوانان فعلی بیشتر با نام آنها آشنا هستند. امیر توکلیان، علیرضا حیدری، عباس جدیدی و علیرضا رضایی، در کشتی آزاد قهرمان شدند و مهدی سبزعلی در کشتی فرنگی. مهدی بی‌باک، تک‌طلای تکواندو را نصیب خود کرد؛ قادر میزبانی در ۵۰ کیلومتر تایم تریل انفرادی (دوچرخه‌سواری) طلا گرفت و شاهین نصیری‌نیا در وزنه‌برداری قهرمان شد. حسین رضازاده، رئیس کنونی فدراسیون وزنه‌برداری، هم در ۲۰ سالگی روی سکوی سوم آسیا ایستاد. در کاراته علیرضا کتیرایی طلا و علاءالدین نکوفر، مهدی عموزاده و علی شاملوزاده نقره گرفتند. در جودو هم محمود میران نقره و کاظم ساریخانی، آرش میراسماعیلی و فرهاد معایی هم سوم شدند. در فوتبال با سرمربیگری منصور پورحیدری و درخشش بازیکنان جوانی مثل علی  موسوی، وحید ‌هاشمیان، مهدی مهدوی‌کیا و علی کریمی و با تجربه‌ترهایی مثل کریم باقری، ایران ضمن غلبه بر کویت در فینال روی سکوی نخست قرار گرفت.


تعداد بازدید :  177