شهروند| پشت پرده شعارهای قشنگ و جذاب بیلبوردهای شهر تهران یا نقش بستن شاهکارهای هنری هنرمندان بزرگ دنیا روی آنها یا حتی تبلیغات تجاری که اصولا باید برای شهر درآمدزایی کنند نیازمند شفافیت بیشتر است؛ موضوعی که محمدمهدی تندگویان، عضو شورای شهر تهران را نزدیک سه‌سال است مشغول خود کرده، اما هیچ پاسخ روشنی درباره آن دریافت نکرده است.
تندگویان با کمک کارشناسان کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران سامانه‌ای برای ساماندهی تبلیغات شهری طراحی کرده که سازمان زیباسازی شهر تهران که مسئول تبلیغات شهر است هم با اجرای آن موافقت کرده، اما این اقدام هنوز اجرایی نشده است به طوری که تندگویان معتقد است پشت این ماجرا «موضوعی سیاسی یا اقتصادی» وجود دارد.
بر همین اساس، این عضو شورای شهر تهران پس از بارها تذکر دادن درباره اجرایی‌نشدن سامانه ساماندهی تبلیغات شهری این‌بار از شهردار تهران سوال کرده است، حالا بعد از گذشت بیش از سه ماه همچنان پاسخی به این سوال داده نشده است.
تابلوهای تبلیغاتی شهر تهران در چند‌سال گذشته خالی از تبلیغات تجاری شده است و بیشتر اوقات سازمان‌های فرهنگی شهرداری درحال شعاردادن روی آنها هستند. آخرین تبلیغات «فرهنگی - اجتماعی» شهرداری که حسابی بحث‌برانگیز شد، تبلیغاتی بود که با عنوان «شهروند کوشا» در سطح شهر اجرا شد. این تبلیغ‌ها با رویکرد گریز از تنبلی به فرهنگ کار می‌پرداخت اما همین موضوع مورد انتقاد فعالان حقوق کارگران قرار گرفت. به اعتقاد آنان در زمانه‌ای که کشور با مشکل کمبود شغل مواجه است، اجرای تبلیغاتی که مسئولیت بیکاری را بر گردن افراد جامعه قرار می‌دهد، نادیده‌گرفتن واقعیت‌های جامعه است. بر اینها باید اجرای طرح «نگارخانه‌ای به وسعت یک شهر» را هم افزود که امسال برای دومین‌بار درحال اجراست و موافقان و مخالفان خود را دارد، اما هزینه این تبلیغات از کجا تأمین می‌شود؟ شهرداری تهران به‌صورت سالانه بیلبوردهای تبلیغاتی را به پیمانکاران مشخصی اجاره می‌دهد و فقط 20 روز از سال می‌تواند از این تابلوها با موضوع فرهنگی و اجتماعی استفاده کند و برای بقیه روزهای سال باید پول پرداخت کند. یکی از پرسش‌های شورای شهر هم همین است: «آیا شهرداری برای خالی نبودن تابلوهای تبلیغاتی آنها را با شعارهای فرهنگی و اجتماعی پر می‌کند و هزینه آن را به پیمانکاران پرداخت می‌کند؟»
این موارد تنها جنبه‌های تاریک بیلبوردهای شهر تهران نیست. شهرداری در سال 93 به گفته رئیس وقت سازمان زیباسازی شهر تهران 80میلیارد تومان از تابلوهای تبلیغاتی درآمد داشته است، با این حال همچنان روند واگذاری این تابلوها به پیمانکاران شفاف نیست و حتی شورای شهر تهران هم از این روند اطلاع دقیقی ندارد. درآمد هنگفتی که از بیلبوردها به دست می‌آید به اعتقاد برخی اعضای شورای شهر تهران زمینه ایجاد رانت را فراهم می‌کند، چنانکه در روزهای ابتدایی شورای چهارم علت رأی یکی از اعضای شورا برخلاف رأی تشکیلاتی‌اش «قرارداد برادرانش در پیمانکاری تابلوهای تبلیغاتی در شهرداری» اعلام شد.
همه اینها باعث شده شورای شهر تهران و به‌ویژه محمدمهدی تندگویان خواستار شفاف‌شدن روند واگذاری تابلوهای تبلیغاتی شهر شوند. بر همین اساس تندگویان طرحی آماده کرده است که براساس آن تابلوهای تبلیغاتی دارای کدپروژه می‌شوند و از روی کد آنها می‌توان «شرکت نصب‌کننده تبلیغ، مدت زمان تبلیغ و جزییات قرارداد و مجوزها» را پیگیری کرد. این سامانه آماده است و حتی به تأیید سازمان زیباسازی هم رسیده اما این سازمان از اجرای آن سرباز می‌زند. علت امتناع سازمان زیباسازی از اجرای این سامانه مشخص نیست. تندگویان حتم دارد که در اجرا نشدن این طرح «عمدی در کار است.» این عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران معتقد است پشت این ماجرا «موضوعی سیاسی یا اقتصادی» قرار دارد. تندگویان پیش از این موضوع بارها به شهرداری هشدار داده بود که اگر پاسخ روشنی برای امتناع از اجرای این سامانه ارایه نکنند، به‌صورت رسمی از شهردار تهران سوال خواهد کرد. در این شرایط باز هم سازمان زیباسازی «به دلایل نامشخصی» این سامانه را اجرایی نکرد تا این‌که تندگویان سوال خود از شهردار تهران را بیش از سه ماه پیش ارسال کرد، اما شهرداری همین موضوع را هم نادیده گرفته و در این ماه‌ها هیچ پاسخی به این عضو شورای شهر تهران نداده است.
تندگویان در توضیح این بی‌توجهی شهرداری به ساماندهی تبلیغ‌های شهری به «شهروند» می‌گوید: «قطعا موضوعی پشت تبلیغات شهری وجود دارد که شهرداری به هیچ‌وجه حاضر به شفاف شدن آن نیست.» تندگویان همچنین می‌گوید که شورای شهر تهران «به‌دنبال قراردادها و افرادی که با شهرداری قرارداد می‌بندند» نیست و شورا با این‌که «تابلوها به برخی افراد واگذار شوند» مخالفتی ندارد.
تندگویان معتقد است آنچه درباره پشت‌پرده تابلوهای تبلیغاتی گفته می‌شود، نکته‌های مثبتی ندارد و همین موضوع شورای شهر را برای پیگیری این‌که چرا شهرداری نمی‌خواهد روند تبلیغات شهر شفاف شود، کنجکاوتر می‌کند. تلاش این عضو شورای شهر برای شفاف‌شدن روند واگذاری تابلوهای تبلیغاتی به هیچ نتیجه مشخصی نرسیده است. شهرداری اگر فقط یک‌سال دیگر در برابر این فشار شورا تاب بیاورد، احتمالا در دور بعدی مثل بسیاری دیگر از موضوعات شهری این موضوع هم به فراموشی سپرده خواهد شد.