ماندانا میرمحمدعلی کارشناس مدیریت بحران

در بحث آمادگی در مواجهه با بحران قبل از هر چیز باید بدانیم این بحث بسیار گسترده است و اقشار گوناگونی از مردم را در برمی‌گیرد. در نتیجه نمی‌توان راحت با آن مواجه شد. اما اگر بتوانیم این بحث را به صورت تخصصی مورد رصد قرار دهیم، می‌توانیم نتایج قابل قبولی از آن دریافت کنیم. اما درخصوص میزان آمادگی آنچه  اهمیت دارد، پایش دایمی نیروهای موجود از سویی و از سوی دیگر به روز کردن این نیروهاست. نیروهایی که پایش می‌شوند باید از ابعاد گوناگون بررسی شوند و اشکالات عملکردیشان درست شود. همچنین در مورد خود مردم نیز به صورت اختصاصی موردی وجود دارد و آن هم این است که باید گروه‌های سنی گوناگون و رده‌های مختلف را  بررسی كرد. اما در خصوص نیروهای تخصصی باید گفت که هلال‌احمر در کنار بسیاری دیگر از نیروها بسیار خوب کار می‌کند و از سویی چون بر طبق قانون کشوری امداد با هلال‌احمر است، سعی کرده تا در این عرصه به‌خوبی پیش برود. از سوی دیگر این جمعیت از نیروهای داوطلب نیز به خوبی استفاده کرده است. هرچند باید با جدیت گفت که تلاش آنها درنهایت و درحد اعلا نیست، اما باز هم می‌توان مورد توجه قرار داد. اما پیش از همه چیز این آمادگی را باید به درون جامعه برد. واقعیت این است که نیروهای امدادی در کلانشهری چون تهران به تنهایی نمی‌توانند حادثه را جمع‌و‌جور کنند.
آموزش مردمی بسیار جای کار دارد. تاکیدمان باید روی آموزش‌های مردم‌محور باشد. در شهری چون تهران انتظار از نیروی تخصصی نمی‌رود که اگر اتفاقی بیفتد بتواند آن را مدیریت کند. شهرداری یک‌سری کارها در این خصوص انجام داده است؛ طرح‌هایی چون طرح دوام از آن دست طرح‌ها هستند. اما واقعیت این است که باید بر روی همین طرح‌ها و عدم جذب مردم به آنها نیز بررسی‌هایی را انجام داد. باید دید چرا برای مثال مردم به طرحی چون طرح دوام جذب نشدند. کشورهای دیگر دنیا اگر در بحث آمادگی مواجهه با بحران موفق‌اند، به این دلیل است که توانسته‌اند مردم را وارد جریان کنند. فارغ از اینها باید جلوی برخی از اتفاقات که می‌توانند در دوره پیش‌آمادگی اختلال ایجاد کنند، ایستاد. برای مثال خبری شنیده‌ام مبنی بر این‌که شهرداری بعضی از سوله‌های مربوط به مدیریت بحران و مناطقی که به‌عنوان انبار از آنها استفاده می‌کرده را به فضای عمومی تبديل کرده است. اینها بسیار وحشتناک است. مبحث بحران، مبحثی است که تا اتفاق نیفتد، مردم توانایی لمس کردنش را ندارند. به همین خاطر است که برای اختصاص بودجه و طرح به این بحث در خیلی از مواقع توجه لازم نمی‌شود.
این امر هم درخصوص مردم و هم درخصوص مسئولان مورد نظر است. چنانچه می‌بینیم ممکن است بودجه‌ها را صرف کارهای دیگر کنند اما به مقوله بحران اختصاص ندهند؛ چرا که هنوز آن را با وجود خود لمس نکرده‌اند. از طرفی این واقعیت درخصوص مردم هم صادق است. به آمادگی در مواجهه با بحران توجهی ندارند؛ چون آن را با وجود خود لمس نکرده‌اند که اگر آن را لمس کرده بودند، قطعا به گونه‌ای دیگر با آن مواجه می‌شدند.