شهروند| مهاجرت‌های غیرقانونی از طریق
بهره گرفتن از قاچاقچیان انسان سال‌ها است که گریبان ایران را گرفته است. هر از چند گاهی خبر می‌رسد که تعدادی از هموطنانمان که سوار بر قایقی به‌صورت غیرقانونی قصد مهاجرت به استرالیا را داشته‌اند به دلیل واژگون‌شدن قایق جان خود را از دست داده‌اند، یا این‌که پس از رسیدن به مقصد با انواع و اقسام محدودیت‌ها و توهین‌ها و خطراتی که سلامتی‌شان را تهدید می‌کند، مواجه می‌شوند. از همین روز بود که روز گذشته معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت امورخارجه نسبت به عواقب مهاجرت‌های غیرقانونی از سوی هموطنانمان هشدار داد.
آمار حوادث براي پناهجويان غيرقانوني بالا رفته و تعداد زيادي از مهاجران بر اثر طوفان و غرق شدن قايق‌هاي خود كشته شده‌اند و بازماندگان نيز با رفتار خشن و سخت‌گيرانه دولت استراليا و تبعيد در جزيره‌اي دورافتاده در وسط اقيانوس مواجه شده‌اند. به گفته سفير استراليا در تهران ايرانيان ركورددار درخواست مهاجرت غيرقانوني به استراليا هستند و از اول ژانويه تاکنون6500 نفر از ايران با قايق و بدون ويزا خواستار ورود به استراليا بوده‌اند. ايرانيان بيش از همه کشورها حتي افغان‌ها مهاجرت غيرقانوني به استراليا داشته‌اند.
بر اساس آمار اعلام‌شده از سوي سفارت استراليا در تهران، ايرانيان بيشترين مهاجران غيرقانوني به استراليا هستند و بعد از ايران، افغانستان قرار دارد. از اول ژانويه 2013 تاکنون 17هزار و دويست و هفتاد و دو مهاجر غيرقانوني به استراليا با قايق آمده‌اند که در اين ميان شش‌هزار و 500 نفر ايراني هستند. در اردوگاه‌هاي مهاجرتي استراليا نيز 3350 نفر ايراني حضور دارند. اما از 19 ژوئيه تاکنون 1990 نفر بدون ويزا با قايق به استراليا سفر کرده‌اند که بيش از 1000 نفر از آنها ايراني هستند همه اين افراد پس از بررسي امور مربوط به سلامت به جزيره پاپوآ گينه‌نو منتقل مي‌شوند، درحال حاضر 110 ايراني در پاپوآ گينه‌نو هستند. به‌تازگي و به‌دنبال افزايش مهاجرت‌هاي غيرقانوني دولت استراليا قوانين مربوط به درخواست پناهندگي مهاجران قاچاق را تغيير داده و با اعمال سخت‌گيري‌هاي بيشتري علاوه بر برخورد خشن با مهاجران از اين پس اجازه ورود به استراليا به پناهجويان نمي‌دهد و آنان را در شرايط سختي در جزيره پاپوآ گينه‌نو خارج از مرزهاي استراليا نگهداري مي‌كند. طي روزهاي اخير گزارش‌هاي متعددي درباره برخورد پليس استراليا با پناهجويان، مرگ پناهجويان در دريا، آشوب در اردوگاه مهاجران و نيز اعتصاب غذاي جوانان مهاجر ايراني و افغان گزارش شده است. بر پايه توافقنامه جديدي که ميان کوين راد و پيتر اونيل، نخست وزير پاپوآ گينه‌نو به امضا رسيده، هيچ يک از پناه‌جوياني که با قايق به استراليا سفر مي‌کنند، بختي براي ماندن در اين کشور نخواهند يافت. اين افراد به جزيره «مانوس» فرستاده مي‌شوند و در صورتي‌که شرايط آنها براي پناهندگي احراز شود، مي‌توانند در پاپوآ گينه‌نو اقامت کنند. همزمان دولت اندونزي اعلام کرد مقررات دريافت رواديد به هنگام ورود را براي ايرانيان لغو کرده است. دليل اعلام‌شده براي اين امر آن بود که شمار زيادي از شهروندان ايراني از خاک اندونزي براي سفر غيرقانوني به استراليا استفاده مي‌کنند. حسن قشقاوی معاون کنسولی وزارت خارجه با تبیین نحوه مهاجرت‌های غیرقانونی به استرالیا و پیامدهای مرگبار آن گفت: این افراد ابتدا به پاکستان می‌روند و به نوعی خود را به اندونزی می‌رسانند بعد سوار کشتی‌هایی می‌شوند که واقعا کشتی مرگند و اغلب در میانه مسیر اندونزی و استرالیا غرق می‌شوند که نمی‌خواهیم گمانه‌زنی کنیم عمدی است یا نه. معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزیر امور خارجه، مرگ پناهجوی ایرانی در استرالیا را ناشی از تسامح جدی یا تقصیر مشخص نهادهای ذیربط این کشور در انتقال وی به بیمارستان دانست. وی افزود: البته قربانیان فقط ایرانی نیستند انبوهی از مهاجران و پناهجویان از کشورهای مختلف سوار این کشتی‌های مرگ می‌شوند و متأسفانه اغلب در جایی غرق می‌شوند که اندونزی و استرالیا آنجا را مرتبط با سرزمین خود نمی‌دانند. قشقاوی گفت: کسانی که شانس داشته باشند و خود را سالم به ساحل استرالیا برسانند به دو جزیره گینه پاپوآ یا کریسمس منتقل می‌شوند که از نظر آب و هوا و تغذیه شرایط بسیار نامساعدی دارند. وی افزود: این هموطن پناهجوی ما نیز در همین اردوگاه‌ها بود که به علت سرایت سموم فاضلاب آنجا به خونش دچار مرگ مغزی شد و با کمال تأسف به علت تسامح جدی یا تقصیر مشخص درحین انتقال به بیمارستان جان باخت.
قشقاوی گفت: در فرآیند پناهجویی تا قبل از این‌که چنین حوادثی روی دهد چون وزارت امورخارجه سازوکاری ندارد که مطلع شود نمی‌تواند هیچ اقدامی کند به این معنی که پناهجویان، مراکز و نهادهای ذیربط داخلی را از تصمیمشان مطلع نمی‌کنند. ما وقتی متوجه این رویدادها می‌شویم که افراد دچار مشکل می‌شوند یا دولت این کشورها به ما اطلاع می‌دهند. معاون وزیر امور خارجه، مبنای آگاهی این وزارتخانه از وضع این گونه اتباع را خود اظهاری دانست و گفت: گاهی در داخل، تفسیرهای غیرواقعی ارایه و گفته می‌شود چرا ما پیگیری نکرده‌ایم یا چرا نمی‌دانیم چه کسی کجا می‌خواهد پناهنده شود. درحالی‌که این افراد قصدشان را به نهادهای داخلی و سفارتخانه‌های ما اطلاع نمی‌دهند ما که نمی‌توانیم نیت‌خوانی کنیم.
قشقاوی افزود: پس از آگاهی از این وقایع، اقداماتی مانند احضار سفیر، ارایه یادداشت اعتراضی، مطالبه غرامت، بازگرداندن اجساد قربانیان، استیفای حقوق آنان و اقامه دعوی با اقدام خانواده‌ها را در دستور کار قرار می‌دهیم. وی در پاسخ به این پرسش که برای پناهجویی نیز که اخیرا کشته شد سفیر استرالیا را احضار کردید گفت: بله، مرحوم براتی نیز چندماه قبل در همین اردوگاه به قتل رسید و ما برای همه این اتفاقات مدام موضوع را پیگیری می‌کنیم در 5-6 ماه اخیر 4 بار
4 هیأت از استرالیا در سطح معاون وزیر مهاجرت، معاون وزیرخارجه و دو مدیرکل به ایران آمدند و در همین اتاق گفت‌وگو کردیم. مدیرکل ما نیز با آنان گفت‌وگو کرد و چند بار نیز سفیر را احضار کردیم. چند هیأت نیز با سفر به این کشور موضوع را پیگیری کردند.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که چه تعداد پناهجوی ایرانی در استرالیا حضور دارند گفت: یکی از ایرادهای رسانه‌ها به وزارت خارجه همین است که چرا آمار ایرانیان زندانی، پناهجویان و دانشجویان در خارج را نمی‌دانیم؟ جوابش خیلی روشن است تا خودشان اظهار نکنند سازوکاری برای کسب این آمار نداریم. قشقاوی افزود: وقتی در کنار مسافران و جهانگردانی که قانونی از کشور خارج می‌شوند، درصدی هم قصد پناهندگی داشته باشند چه ابزار و مأموری داریم که نیت‌خوانی کنیم و تشخیص دهیم از میلیون‌ها مسافر ایرانی دو سه نفر قصد پناهندگی دارند؟وی با هشدار به خانواده‌ها درباره پیامدهای ناگوار مهاجرت‌های غیرقانونی و پناهجویی گفت: خانواده‌ها نگذارند چنین اتفاقی بیفتد و اسیر باندهای قاچاق انسان نشوند. پناهجویی روند بسیار وخیمی برای فرزندان و جوانانشان دارد زیرا به آنان پناهندگی درست و حسابی نمی‌دهند اشتغال برایشان ایجاد نمی‌کنند و بهشت موعود، بهشت واقعی نیست بلکه آنان را سوار بر کشتی‌های مرگ می‌کنند که اغلب غرق می‌شوند و کسانی هم که به این جزایر برسند به علت وضع وخیم آنجا می‌میرند.