شهروند | نشست خبری نمایش «کسی نیست همه داستان‌ها را به یاد آورد» که صبح چهارشنبه، 19 شهریور ماه با حضور رضاحداد (کارگردان)، محمدچرمشیر (نمایشنامه‌نویس)، کیومرث‌مرادی (مجری طرح)، محسن‌فیضی (مدیر ارتباطات شرکت رایتل) و جمعی از اهالی رسانه برگزار شد، تنها نشستی برای معرفی این نمایش نبود بلکه بحث‌های مهمی ازجمله تعریف نشدن تئاتر حرفه‌ای و دانشجویی، بحث درآمدزایی تئاتر، اسپانسری در این حوزه و کمک‌های دولتی هم در آن مطرح شد. درواقع گروه سایه به بهانه اجرای این نمایش پس از 10 سال درباره بیشتر مشکلات و دغدغه‌های هنرمندان تئاتر در این جلسه
صحبت کردند.
جوانان با پیشینه تئاتر ما غریبه هستند
محمدچرمشیر، نمایشنامه‌نویس و مدرس در ابتدای نشست با اشاره به این‌که وضع تئاتر خیلی مناسب نیست و فشار زیادی روی تئاتر هست، گفت: «ما همه باید به هم کمک کنیم تا این فشارها برداشته شود، حاشیه‌ها را کم کنیم و بیشتر به متن بیفزاییم.به‌نظرم تئاتری‌ها بهتر است به‌جای دنبال کردن حاشیه‌ها به اجرا و کارشان بپردازند، ما همه عضو یک خانواده هستیم و هر چیزی که در راه اهالی تئاتر مانع بسازد، نادرست است.» او در ادامه درباره اهداف بازتولید این نمایش توضیح داد: «کسی نیست همه داستان‌ها را به یاد آورد» 10سال پیش توسط گروه سایه در سالن قشقایی اجرا شد، ما به سراغ بازتولید این نمایش رفتیم چون در طول این سال‌ها، افراد جدیدی به تئاتر پیوستند که احتمالا با پیشینه تئاتر ما غریبه هستند. فکر کردیم بهتر است گذری به گذشته داشته باشیم تا جوانان این را درک کنند که ما تجربه‌های زیادی را پشت سر گذاشتیم و همه آن‌چه درحال حاضر داریم ناگهان به‌وجود نیامده‌اند. می‌خواستیم از همین طریق کاری کنیم تا نسل‌های جدید تاریخ تئاتر ما را یاد بگیرند و آن را به‌خاطر بسپارند.» چرمشیر با بیان این‌که دلیلی ندارد دوباره از اول چرخ را اختراع کنیم و آتش را کشف کنیم، افزود: «نباید فراموش کنیم که تجربه‌هایی در سال‌های گذشته در ایران صورت گرفته و نباید فکر کنیم که تئاتر از زمانی که ما به آن پیوستیم شروع شده است. ما می‌خواهیم تا با احترام به پیشینیان فعالیت‌مان را ادامه دهیم.»
تئاتر هم می‌تواند یک صنعت درآمدزا باشد
رضاحداد در پاسخ به این سؤال که همه سالن‌های تئاتر ما دولتی هستند و تئاتر خصوصی چطور در این فضا می‌خواهد فعالیت کند، گفت: «بله، سالن نمایش یکی از ارکان اصلی تئاتر است. اما درباره این‌که چطور به تئاتر خصوصی برسیم، بگذارید اول آمار و ارقامی از وضع تئاتر در کشور انگلستان برایتان بگویم. طبق آمار، 76درصد مردم انگلستان در سه‌سال گذشته حداقل به تماشای یک نمایش رفته‌اند که این افراد به‌صورت متوسط بین 25 تا 43سال سن داشتند. تبلیغ دهان به دهان بیشترین تأثیر را در دیدن نمایش‌ها داشته است. درآمد حاصل از نمایش در‌سال 2013 بالغ بر 971میلیون دلار بوده و قیمت متوسط بلیت در لندن 67 دلار بوده است. همچنین در تمام نمایش‌ها به‌صورت متوسط 2/72درصد از صندلی‌ها پر بوده و دولت انگلستان در‌سال 2010 دو‌میلیارد و هشتاد‌میلیون پوند از حوزه تئاتر درآمد داشته است. » حداد با اشاره به این‌که با اعلام این آمار فقط قصد دارد بگوید که تئاتر هم می‌تواند صنعت درآمدزایی باشد، افزود: «البته که تئاتر تجاری به تئاتر ما لطمه خواهد زد، اما این طبیعی است و ما باید دوران گذر را بگذرانیم. این تئاتر ورشکسته نمی‌تواند ما را به آن سمت ببرد. درحال حاضر کسی نیست که از دولت طلبکار نباشد، برای این‌که تئاتر را نجات دهیم باید ساختار آن‌را عوض کنیم. برای این کار لازم است که کمپانی‌های تئاتر شکل بگیرد، یعنی سالن‌های نمایش به کمپانی‌های تئاتر واگذار شوند. یک فرد کاملا هنری، دارای نام، سبک و تجربه‌های هنری مسئولیت سالن‌ها را برعهده بگیرد و برای آن درآمد کسب کند. درواقع قدم اول کمک دولت به شکل‌گرفتن این کمپانی‌های تئاتری است و بعد بر مبنای برنامه‌ای که این کمپانی‌ها در اختیار دولت قرار می‌دهند بودجه‌ای به آنها اختصاص دهد.» او با این پرسش که چرا از ما 20درصد پول بلیت می‌گیرند به جای این‌که کمک‌مان کنند، گفت: «اداره تئاتر موظف است که به ما کمک کند و به ما هم بودجه بدهد.» کارگردان نمایش «کسی نیست همه داستان‌ها را به یاد آورد» درباره این سؤال که آیا بهتر نیست دولت به‌جای کمک به تئاتری‌های حرفه‌ای که می‌توانند از اسپانسر کمک بگیرند به تئاتر دانشجویی کمک کند، بیان داشت: «درحال حاضر که دولت به هیچ‌کس کمک نمی‌کند. البته قبول دارم که بهتر است اول به تئاتر دانشجویی کمک کند اما این دلیل نمی‌شود که تئاتر حرفه‌ای یا تجربی را رها کند.»
تئاتر حرفه‌ای، دانشجویی و آماتور را
تعریف نکرده‌ایم
چرمشیر هم در ادامه صحبت‌های حداد افزود: «مشکل ما این است که اصلا تئاتر حرفه‌ای، دانشجویی و آماتور را تعریف نکردیم و حالا این روزها سرگرم تعریف تئاتر خصوصی هستیم. آیا ما نقش سالن‌هایمان را تعریف کرده‌ایم؟ زمانی که دانشجوی تئاتر اولین نمایشش در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه می‌رود، قرار است تجربه دهمش را در کجا اجرا کند؟ برای همین است که حوزه تئاتر شبیه میدان گلادیاتورها شده و برای اجرای نمایش می‌خواهیم سر یک دیگر را ببریم.» او در پاسخ به این سؤال که خود تئاتری‌ها در تعریف کردن تئاتر حرفه‌ای، آماتور و دانشجویی با هم توافق ندارند، پس چه کسی باید اینها را تعریف کند. توضیح داد: «پروسه آسان‌سازی ورود به تئاتر ثمره‌اش همین چیزی می‌شود که امروز می‌بینیم. افرادی وارد حوزه تئاتر شدند که کمترین سنخیت را با خود تئاتر دارند. به همین دلیل ما با انبوهی سرو صدا مواجهیم که مانع گفت‌وگوی ما می‌شوند. ما در را به‌روی هر کسی که گفت اهل تئاتر هستم باز کردیم و به او فرصت دادیم درحالی‌که خیلی از این افراد نه تفکرش را داشتند و نه سوادش را.»
رایتل تنها نگرش اقتصادی ندارد
محسن فیضی، مدیر روابط عمومی کمپانی رایتل که اسپانسر این نمایش است هم در این نشست گفت: «ما امیدواریم با ورود رایتل به وادی اسپانسرگری نمایش، نگاه تازه‌ای به این موضوع صورت بگیرد. البته هدف ما از اسپانسر شدن برای این نمایش صرفا منافع مادی نیست. اگر ما بتوانیم با کمک به فعالیت‌های فرهنگی تأثیری در جامعه بگذاریم، همین برایمان کافی است. هرچند قطعا در کنار آن اهداف اقتصادی‌‌مان هم خود به خود می شوند.» او در پاسخ به این سؤال که چرا اسپانسرها کمتر به سراغ عرصه‌های فرهنگی می‌روند، گفت: «به این دلیل کمتر به سراغ این نوع فعالیت‌ها می‌روند که مکانیزم مبتنی برای حمایت‌گری ندارند و تنها نگرش اقتصادی دارند. این حمایت‌ها بیشتر مبتنی بر شخص است، اگر من نباشم ممکن است در رایتل هم دیگر این اتفاقات صورت نگیرد. اما درحال حاضر ما داریم با رایتل این کار را انجام می‌دهیم.» چرمشیر هم در ادامه صحبت‌های فیضی اعلام داشت: «البته باید به این نکته هم اشاره کنم که ما در ماجرای استفاده از اسپانسرها گاهی دچار اشتباه شده‌ایم، درست است که یک گروه در نبود بودجه در تنگنای مالی قرار می‌گیرد اما ما نباید فقط به فکر تأمین بودجه از هرکس و هرجایی باشیم. ما شاهد بودیم که چندی پیش یک سالن چلوکبابی اسپانسر یک نمایش بود که جای تأسف دارد. باید به این موضوع توجه داشته باشیم که ما در حوزه فرهنگ اسپانسرها را تعریف می‌کنیم و باید اسپانسرها را به سمت نگاه فرهنگی سوق دهیم. این یک تمرین دو طرفه است و نباید فقط به اسپانسرها به شکل جیب پر پول نگاه کنیم.»در پایان این نشست حداد با اشاره به این‌که دوست دارد نمایشش را در شهرهای دیگر اجرا کند اما پروداکشن نمایش‌هایش این اجازه را به او نمی‌دهد، گفت: «امیدوارم نمایش «کسی نیست همه داستان‌ها را به یاد آورد» مورد توجه مخاطبان و علاقه‌مندان تئاتر قرار بگیرد.» نمایش کسی نیست همه داستان ها را به یاد آورد از 23 شهریور در تماشاخانه ایرانشهر اجرا خواهد شد.