قمر فلاح جامعه‌شناس

 چنانچه بخواهیم به ریشه‌یابی مسائل و مشکلات جامعه بپردازیم، شاید باید فهرست بلندی از این مسائل را بیان کنیم اما همواره برخی از مسائل اجتماعی هستند که ریشه دیگر مسائل را تشکیل می‌دهند و از کنار این مسائل است که بسیاری از آسیب‌های اجتماعی شکل می‌گیرد. حال چنانچه بخواهم یکی از این اصلی‌ترین مسائل آسیب‌های اجتماعی را نام ببرم، باید به مسأله بیکاری جوانان اشاره کنم. مسائل مرتبط با جوانان به دلیل عمق و ریشه‌ای که در دیگر مسائل دارند، ازجمله اصلی‌ترین آسیب‌هایی هستند که جامعه کنونی ما با آن درگیر است. زمانی که ما نتوانیم برای جوانانمان کار مناسب به وجود آوریم، این افراد به انواع بزهکاری‌ها، خشونت‌های رفتاری، اعتیاد و بسیاری دیگر از معضلات اجتماعی کشیده می‌شوند. از سوی دیگر در کشور ما نگرش مناسب به کار و کار درست و اساسی نیز وجود ندارد و این امر نیز آسیب‌های اجتماعی گوناگون و در نوع خود را به‌وجود می‌آورد. به این ترتیب گروه سنی 19 تا 30 سال، ازجمله اصلی‌ترین گروه‌های در معرض آسیب هستند که می‌توانند به انواع آلودگی‌ها و فسادها کشیده شوند. از سوی دیگر به دلیل نبود بازار کار مناسب برای جوانان، آنان در بیشتر مواقع وقت بیشتری را صرف تحصیل می‌کنند و این امر علاوه بر آن‌که برای کشور دارای هزینه است، برای خانواده‌ها نیز هزینه‌های بسیاری را به همراه دارد که برای بسیاری از آنها تقبل آن ناممکن است. این امر البته در نگاه کلی، به ضعف در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور در حوزه اقتصادی بازمی‌گردد. زمانی‌که اقتصاد دارای پویایی باشد، بسیاری از آسیب‌ها و معضلات اجتماعی امکان رفع و رجوع بیشتری خواهند داشت. چراکه جامعه فعلی ما درحال‌حاضر با آسیب‌هایی چون کج‌رفتاری، شکستن هنجارها، اعتیاد و... دست به گریبان است که درنهایت ریشه این موارد را باید در ضعف سیاست‌گذاری‌های اقتصادی دید. از سوی دیگر ما با آسیبی دیگر روبه‌روییم که درحال‌حاضر ممکن است آن را به‌درستی درنیابیم و آن هم پیر شدن جمعیت و نبود امکانات برای این جمعیت کثیری است که پیر می‌شود. ما متاسفانه برخلاف بسیاری از کشورهای پیشرفته و مدرن جهان، برای جمعیت پیر جامعه خود مانند جمعیت جوانانمان، هیچ‌گونه برنامه‌ریزی و رسیدگی را درنظر نگرفته‌ایم که این امر در درون خود نتایج بسیار بدی را در آینده به‌بار خواهد آورد. چراکه ما در آینده با جمعیتی مواجهیم که این جمعیتی به صورت غالبی پیر هستند و از سویی امکانات رفاهی، درمانی و رسیدگی‌های لازم را نیز ندارند و به همین دلیل می‌توانند منشأ بسیاری از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و... شوند.  به این ترتیب و درنهایت باید بگویم که چنانچه ما بتوانیم مشکلات اساسی و اصلی جوانان را درحال‌حاضر حل کنیم، می‌توانیم سدی برای بسیاری از مشکلات آتی نیز فراهم ساخته و بسیاری از آنها را حل کنیم.