شهروند| هر روز ماجرای تازه‌ای برملا می‌شود؛ یک بار داستان دریافت‌های زیر میزی تعدادی از پزشکان است و یک بار هم اجبار بیماران برای پرداخت‌های نامتعارف. یک بار گفته می‌شود در بیمارستان‌های دولتی تنها مُهر جراحان است که کار می‌کند، بدون این‌که حضوری داشته باشند، بار دیگر هم اعلام می‌شود جنازه بیمار تا تسویه‌حساب تحویل داده نمی‌شود. حالا انجمن جراحان عمومی، پرده از ماجرای دیگری برمی‌دارد؛ اتفاقی که شاید سال‌هاست رخ می‌دهد، بدون این‌که بیماران، از آن خبر داشته باشند. جراح در اتاق عمل، شکم را می‌شکافد، کیسه صفرایی را عمل می‌کند، بخیه می‌زند و جراحی را تمام می‌کند، کمی آن طرف‌تر اما، پرونده را باز می‌کند، چند کار نکرده را هم اضافه می‌کند و پول بیشتری می‌گیرد، حتی ممکن است یک شکستگی ساده را، جور دیگری وانمود کند، جراحی ساده‌ای را سنگین توصیف کند و زمان تکمیل پرونده، چند کد حاشیه‌ای دیگر هم اضافه کند و به این ترتیب، سود بیشتری ببرد. در این پروسه اما جراح تنها نیست، پرستار و پزشک بیهوشی و همه آنها که در اتاق عمل حضور داشتند، دست در دست هم گذاشته‌اند. درنهایت هم، تمام این پروسه را به گردن تعرفه‌های غیرواقعی می‌اندازند. تعرفه‌ها همیشه، بهانه‌ای برای تخلف عده‌ای از پزشکان است. به این بهانه زیر میزی می‌گیرند، هزینه عمل‌های نکرده را می‌گیرند و... یکی از اعضای هیأت‌مدیره انجمن علمی جراحان عمومی که ماجرای تخلف تعدادی از جراحان را برملا می‌کند، اما معتقد است: «تعرفه‌های غیرواقعی عاملی برای جراحی‌های غیرحقیقی است، درحالی‌که درمان و جراحی حقیقی در پی تعرفه‌های واقعی حاصل می‌شود.» پرویز دریایی در توضیح بیشتر این نوع تخلف‌ها، به اضافه کردن کد حاشیه‌ای به پرونده بیماران اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «جراحانی هستند که در پرونده بیمار کدهایی برای انجام برخی عمل‌ها و اقدامات اضافه می‌کنند، درحالی‌که هیچ‌کدام از آنها انجام نشده، به این ترتیب آنچه برای بیمار در عمل گزارش می‌شود، آن چیزی نیست که در اتاق عمل انجام شده.»
کادر اتاق عمل، متهمان پرونده تخلف
هر کاری که پزشک در اتاق عمل انجام می‌دهد، تعرفه مشخصی دارد، شکافتن شکم، بخیه زدن، جراحی توده یا عضو آسیب‌دیده، پاکسازی و... . تخلف جراح اما زمانی نمود پیدا می‌کند که او تنها شکم را باز کرده، عمل را انجام داده و بخیه زده، در پرونده اما، پاکسازی محل، ترمیم و... که هر کدام کد مخصوص به خود را دارد، اضافه می‌شود. هر یک از آنها ضریب k برای محاسبه حق‌الزحمه دارد، بر این اساس جراحی بخشی مانند کیسه صفرا که برای نمونه k، 100هزار تومان دارد، با اضافه کردن ترمیم روده، به k، به 150هزار تومان می‌رسد و درنهایت جراح پول بیشتری می‌گیرد. محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار توضیحات بیشتری درباره این تخلف به «شهروند» می‌دهد. او می‌گوید: «اینگونه نیست که جراحی عمل خاصی را بدون این‌که انجام دهد، در پرونده بیاورد. معمولا این تخلف‌ها مربوط به کارهای جانبی و غیرضروری است، یعنی اگر این کار انجام نشود مشکلی برای بیمار ایجاد نمی‌شود. بیمار هم به هیچ وجه متوجه ماجرا نمی‌شود، چرا که دیگر کسی شکم او را باز نمی‌کند تا ببیند چه اتفاقی افتاده.» دبیرکل خانه پرستار حاکم بودن منافع شخصی و پولی برخی جراحان و پزشکان را معضل نظام سلامت می‌داند: «برخی با این اقدامات در حق مردم جفا می‌کنند، عمده این تخلفات هم در بخش خصوصی انجام می‌شود، چراکه در بیمارستان‌های دولتی عملا جراحی وجود ندارد تا بخواهد این تخلف‌ها را انجام دهد، آنها تنها مُهرشان است که کار می‌کند.» او از این‌که سلامت مردم در درجه دوم قرار گرفته ابراز تاسف می‌کند: «این گونه تفکرات مادی در سیستم پزشکی ما ریشه دوانده، همین هم شده تا پول و جیب پزشک در اولویت قرار گیرد.» به گفته او، با همه مجازات‌هایی که برای پزشکان در نظر گرفته شده، اما هنوز هم شاهد هستیم که تعدادی از آنها در مطب‌ها، زیر میزی می‌گیرند، یعنی علاوه بر پول و هزینه‌ای که بیمار باید در بیمارستان پرداخت کند، در مطب هم پول اضافه‌ای از آنها گرفته می‌شود.
تعرفه غیرواقعی دلیل تخلف نمی‌شود؛
با متخلفان باید برخورد شود
تخلفات در اتاق‌های عمل زیاد است، مردم هم از هیچ یک از آنها خبردار نمی‌شوند. هستند جراحانی که یک عمل ساده را سنگین جلوه دهند و بخواهند پول بیشتری بگیرند. این را نعمت‌الله منوچهری، یکی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی به «شهروند» می‌گوید. او اعلام غیرواقعی بودن تعرفه‌ها را توجیهی برای تخلف این جراحان عنوان می‌کند: «ما قبول داریم که بخشی از تعرفه‌ها واقعی نیست، اما دلیل نمی‌شود که تخلف کنیم. اصل این اقدامات محکوم است. چطور ممکن است پول کاری که انجام نشده، گرفته شود. این یک تخلف آشکار است و باید به شدت با آن برخورد شود.»به گفته منوچهری، ممکن است خیلی از کارمندان از درآمدهای خود ناراضی باشند، اما دلیل نمی‌شود که با تخلف، هزینه‌های خود را جبران کنند. مسأله نارضایتی از درآمد در بسیاری از حرفه‌ها وجود دارد. اینگونه رفتارها رشوه‌خواری و تخلفات را
بالا می‌برد.
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از این تخلفات کم ندیده. او می‌گوید: « من از نزدیک شاهد اینگونه اقدامات در بیمارستان‌ها بوده‌ام، اینگونه تخلفات هم گسترده است، اما از سوی عده‌ای از جراحان و پزشکان انجام می‌شود و نمی‌توان آن را به همه آنها تعمیم داد.» او تأکید می‌کند که نه بیمارستان و نه حتی مردم و سازمان‌های بیمه‌گر از این تخلفات خبر ندارند. «این اتفاقات در اتاق عمل رخ می‌دهد، پرستار و پزشک بیهوش‌کننده و سایر کادر اتاق عمل هم از این ماجرا خبر دارند، به‌هرحال برای آنها هم سود دارد، پس سکوت می‌کنند.» او برخلاف دبیرکل خانه پرستار معتقد است، اینگونه تخلفات در بیمارستان‌های دولتی انجام می‌شود. چراکه در این بخش نظارت به خوبی صورت نمی‌گیرد. منوچهری در همین جا، به نحوه نظارت خرده می‌گیرد. به اعتقاد او، هر کجا که بودجه‌های کلان اختصاص داده می‌شود، تخلف‌های کلان هم رخ می‌دهد: « وزارت بهداشت برای نظارت به نیروی قوی نیاز دارد، به اندازه کافی نیروی انسانی ندارد. از دیگر سو هم تخلفات آن‌قدر زیاد است که نمی‌تواند با آن برخورد کند.»
نصب دوربین‌های فیلمبرداری در اتاق عمل
با این همه، همان عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران که ماجرای تخلف را عنوان کرده، معتقد است که چاره کار، نصب دوربین‌های فیلمبرداری در اتاق عمل است: « برای اصلاح این موضوع باید در همه اتاق‌های عمل دوربین‌های فیلمبرداری کار گذاشته شود چراکه همه کدهای جراحی اعم از پلاستیک و ترمیمی کد مشخص دارند و با این کار می‌توان هزینه‌ها را حساب کرد.» او ادامه می‌دهد: «آموزش‌های پس از فارغ‌التحصیلی نيز توسط انجمن‌های علمی انجام شود در غیراین صورت پزشکان به اعمال درمانی زیرزمینی دست می‌زنند.» به گفته دریایی، قانون به جای این‌که دنبال شاکی باشد، باید خلافکار را پیدا کند. «بسیاری از این تخلفات در مطب‌ها انجام می‌شود که قانون از آن بی‌خبر است.» بیماران سرگردانند، آنها نمی‌دانند به کجا روند، کدام متخصص را انتخاب کنند، همه اینها اما به اعتقاد دریایی، با اجرای طرح پزشک خانواده عملی می‌شود: «برای خارج کردن بیماران از سرگردانی باید برنامه پزشک خانواده در کشور اجرا شود تا بیمار به متخصص مربوطه برای دریافت خدمات درمانی
مراجعه کند.»