شهروند| همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد با نزدیک شدن به موعد ضرب‌الاجل نهایی توافق نهایی هسته‌ای، روند مذاکرات میان طرفین شدت بیشتری گرفته و بسیار فشرده‌تر شده است. مذاکرات میان ایران و آمریکا نیز به‌عنوان طرفین اصلی اختلاف در روند مذاکرات هسته‌ای فشرده‌تر و سنگین‌تر شده است. به نظر می‌رسد دوطرف تقویم بسیار فشرده‌ای را برای مذاکرات هسته‌ای نوشته‌اند. کمتر از 5روز دیگر مذاکراتی در وین میان ایران و سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس برگزار می‌شود و پس از آن 27 شهریورماه یعنی 12روز دیگر، دور بعدی مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 در نیویورک برگزار خواهد شد.
تا به این‌جای کار دور نخست مذاکرات که میان ایران آمریکا بوده است و به نظر می‌رسد پیش‌زمینه‌ای برای ادامه مذاکرات هسته‌ای در سطح گروه 1+5 است، روز گذشته پس از 20ساعت مذاکره میان طرفین پایان یافت. مذاکراتی که عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ایرانی از آن ابراز رضایت کرده است.
سیدعباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، مذاکرات دو‌جانبه با آمریکا را مفید دانست و اظهار امیدواری کرد این مذاکرات به حل اختلافات کمک کند. معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه که در ژنو سوییس به‌سر می‌برد، روز جمعه و در دومین روز مذاکرات دو‌جانبه با آمریکا در گفت‌وگو با ایرنا درباره ارزیابی مذاکرات انجام شده گفت: این مذاکرات، تاکنون مفید بوده و امیدواریم به حل اختلافات کمک کند. عراقچی در عین‌ حال گفت: البته هنوز تا حل مسائل فاصله داریم. این عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای اظهار امیدواری کرد: انشاءالله تا ١٨سپتامبر (٢٧ شهریورماه) که دور بعدی مذاکرات ایران و ١+٥ در نیویورک خواهد بود، پیشرفت داشته باشیم.
ریاست هیأت ایرانی را سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی معاونان وزیر خارجه ایران و ریاست هیأت آمریکایی را ویلیام جوزف برنز معاون ارشد وزیر خارجه آمریکا و وندی شرمن مدیرکل سیاسی وزارت خارجه آمریکا و نماینده واشنگتن در گروه ١+٥ برعهده داشتند. ریاست هیأت کارشناسی ایران را حمید بعیدی‌نژاد و ریاست هیأت کارشناسی آمریکا را جیم تیمبی برعهده داشتند. قرار است ایران و  3کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه ١١سپتامبر (٢٠ شهریور) در وین به صورت دو‌جانبه مذاکره کنند. به نظر می‌رسد توافق بلندمدت و جامع میان ایران و گروه 1+5 بر سر صلح‌آمیز بودن برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، قابل دستیابی است. دوطرف به‌طور جدی در حال مذاکره هستند اما هنوز برخی از اختلاف‌های بزرگ تا قبل از مهلت 24نوامبر باید حل شود. برای نیل به موفقیت، دوطرف به‌دنبال طرحی خلاقانه هستند و تلاش می‌‌کنند به‌خصوص بر سر سخت‌ترین موضوع که ظرفیت غنی‌سازی ایران است به توافق برسند. در دورهای قبلی مذاکرات، دوطرف به درک اولیه‌ای از چند مسأله کلیدی همچون افزایش بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به منظور جلوگیری از وجود برنامه مخفی برای تولید سلاح هسته‌ای و اصلاح طراحی رآکتور آب سنگین اراک به منظور کاهش خروجی پلوتونیوم آن، رسیده‌اند. دوطرف همچنین توافق کردند ایران غنی‌سازی بالای 5‌درصد خود را برای شکافت اورانیوم 235 متوقف و کاربرد سایت غنی‌سازی فوردو را به نقشی تحقیقاتی محدود کند. با این همه طرفین نتوانستند اختلافات کلی‌شان بر سر برنامه غنی‌سازی ایران را حل کنند. امروز ایران دارای 18‌هزار سانتریفیوژ نسل یک IR-1 در دوسایت است که از این میزان 10‌هزار و 200 سانتریفیوژ فعال هستند. ایران همچنین 1008 سانتریفیوژ نسل پیشرفته IR-2M در سایت نطنز نصب کرده است.
نماینده ایران در آژانس: موضوع چاشنی‌های انفجاری تمام شده است
روز گذشته همچنین یوکیا آمانو، مدیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جدیدترین گزارش خود را درخصوص روند همکاری‌ها میان ایران و آژانس به منظور اعتماد‌سازی بیشتر را منتشر کرد. گزارشی که البته با تعابیر متفاوت طرف‌های ایرانی و غربی مواجه شده است. نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به گزارش جدید، آمانو گفته است این گزارش جدید بار دیگر ضمن اعلام عدم‌انحراف در برنامه هسته‌ای از راستی‌آزمایی اجرای کامل تمامی اقدامات داوطلبانه براساس توافق ژنو و تمدید آن خبر داده است.  رضا نجفی عصر جمعه در گفت‌وگو با ایرنا گفت: مدیرکل آژانس در گزارش خود ضمن تشریح تمامی فعالیت‌های هسته‌ای در سایت‌های ایران که نشان از شفافیت کامل ایران دارد بر اجرای کامل 16 اقدام عملی از سوی ایران صحه گذاشته و تأیید کرده که اجرای دو اقدام عملی باقیمانده نیز شروع شده است. وی اضافه کرد: بخش‌های تکراری گزارش که اشاره به قطعنامه‌های غیرقانونی شورای امنیت یا اتهامات بي‌پایه و اساس علیه برنامه هسته‌ای ایران دارد قبلا از سوی کشورمان مردود اعلام شده است. نجفی تصریح کرد: درخصوص موضوعات گذشته، ایران با ارایه اسناد و اطلاعات درخصوص چاشنی‌های ایمن انفجاری ثابت کرده کاربرد این چاشنی‌ها در ایران برای صنایع نفت و گاز است و آژانس بر این امر صحه گذاشته و آن را ناهمخوان با رویه صنایع تخصصی ندانسته است. از دید ایران این موضوع که یکی از پایه‌های اتهامات بی‌اساس علیه ایران است بسته شده است. هر چند نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درخصوص گزارش اخیر آمانو انتقادی صریح را مطرح نکرده اما به نظر می‌رسد این کار به سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی واگذار شده است. بهروز کمالوندی روز گذشته از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای ارایه دیرهنگام ارزیابی خود درباره چاشنی‌های انفجاری انتقاد کرد و گفت: ما تعهدی بابت مهلت زمانی 3ماهه نداشتیم چرا که تعیین زمان برای انجام اقدامات می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
کمالوندی در گفت‌وگو با ایرنا در واکنش به انتشار جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با بیان این‌که ما توافقی روی تاریخ 25اوت نداشته‌ایم، افزود: در واقع تنها در گام اول متعهد به انجام امور در دوره 3ماهه بودیم، اگر چه بارها اعلام کرده بودیم در صورتی که مقدور شود، تلاش می‌کنیم زودتر از این مهلت زمانی اقدام کنیم. معاون راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران قبلا به آژانس اعلام کرده بود که با توجه به پیچیده بودن موضوعات مورد بحث، اجرای کامل 5 اقدام توافق شده اخیر تا 25 اوت عملی نیست، لذا آژانس در گزارش خود نسبت به این موضوع ابراز نگرانی نکرده چون قبلا از آن آگاه بوده است. کمالوندی اظهار داشت: علاوه بر این، آژانس ارزیابی خود درباره (EBW)  چاشنی‌های انفجاری را دیرهنگام ارایه کرده چرا که گزارش این موضوع باید در ماه می ‌(اردیبهشت - خرداد) منتشر می‌شد.
وی افزود: تأکید ایران از همان ابتدای مذاکرات با آژانس بر این بود که زمان تعیین کردن برای انجام اقدامات می‌تواند مشکل‌ساز باشد؛ لذا تعهدی بابت مهلت زمانی 3ماه نداشتیم بلکه گفته بودیم که در اولین فرصت شفاف‌سازی می‌کنیم. معاون راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که آیا موضوع چاشنی‌های انفجاری با انتشار گزارش آژانس بسته شده است؟ گفت: ایران در ارتباط با موضوع چاشنی‌های انفجاری (EBW) توضیحات و اطلاعاتی ارایه و اعلام کرد که کاربرد این موضوع غیرنظامی و تنها در زمینه مسائل مربوط به صنایع نفت و گاز است که در گزارش اخیر آژانس نیز بر استفاده غیرنظامی صحه گذاشته شده است.
از سوی دیگر اما روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی تحلیلی نوشت: «به نظر می‌آید چشم‌انداز دستیابی به یک توافق بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای ایران با توجه به گزارش جدید آژانس در مورد فعالیت‌های هسته‌ای این کشور آسیب‌دیده باشد». نیویورک‌تایمز نوشت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه گزارش جدید خود در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران را منتشر و در آن اعلام کرد ایران سه‌گام از پنج اقدام عملی مورد توافق با آژانس را اجرایی و بحث و گفت‌وگو در مورد دو اقدام باقیمانده را آغاز کرده است. به نوشته این روزنامه آمریکایی با توجه به گزارش جدید آژانس که نشان می‌دهد ایران هنوز دو گام دیگر از پنج اقدام مورد توافقش با آژانس را عملی نکرده است، به نظر می‌آید چشم‌انداز دستیابی به توافق جامع میان ایران و گروه 1+5 آسیب‌دیده باشد.