شهروند| یکی از مهم‌ترین خبرهای هر ماه در فوتبال، رده‌بندی فیفاست. ما براساس اعلام ماهانه فیفا، قدرت تیم‌ ملی کشورمان را می‌سنجیم و بر این اساس فریاد خوشحالی یا ناله غم سر می‌دهیم. رنکینگ اما فقط آن زمانی مهم می‌شود که قرار است سیدبندی رقابت‌های مهم را تشکیل دهد. آن وقت، سروصدای تیم‌ها به هوا بلند می‌شود و عده‌ای مانند ایتالیا از این‌که آخرین رنکینگ، مانع حضور آنها در سید یک شده، لب به شکایت باز می‌کنند. سوال بزرگ اینجاست؛ رنکینگ هر ماه بر چه اساسی اعلام می‌شود و سازوکار امتیازدهی چگونه است؟
بی‌وزنی ابتدایی
از وقتی فیفا، ‌سال 1993 با کمک اسپانسری به نام کوکاکولا تصمیم گرفت هر ماه رده‌بندی تیم‌ها را اعلام کند، کنجکاوی زیادی درباره نحوه امتیازدهی وجود داشت؛ اما جالب است بدانید تا 6‌ سال اول، معیارهای ویژه‌ای وجود نداشت. برنده‌ها 3 امتیاز می‌گرفتند و نتیجه تساوی یک امتیاز برای هر 2 تیم به ارمغان می‌آورد. سرانجام در ژانویه 1999 نتایج به جای یک تا 3 امتیاز، 10 تا 30 امتیازی شدند. بردها امتیازات یکسانی نداشتند و باخت‌ها الزاما با صفر امتیاز مواجه نمی‌شدند. آمار گل‌های زده و خورده و همچنین بازی کردن در زمین خودی یا زمین دیگر مورد توجه قرار می‌گرفت.
سیستم متفاوت
در آستانه جام‌جهانی 2006 آلمان، تعداد گل‌های زده و خورده و تفاوت بازی‌های خانگی و غیرخانگی از معیارهای تعیین جایگاه خارج شدند و 6 فاکتور دیگر به نام‌های نتیجه‌، اهمیت بازی، قدرت تیم‌ها، ضریب امتیاز و منطقه تیم‌ها و درنهایت زمان انجام مسابقه مورد توجه قرار گرفت. بر این اساس امتیاز برد و مساوی بار دیگر به همان شیوه لیگی سابق بازگشت؛ با این تفاوت که این‌بار تیم پیروز ضربات پنالتی 2 و تیم بازنده در این ضربات یک امتیاز دریافت می‌کردند. از نوامبر 2012 تیمی که در یکی از 2 بازی رفت و برگشتی پیروز اما درنهایت حذف می‌شد، 3 امتیاز به‌دست می‌آورد.
ضرایب متفاوت
بیشترین ضریب به جام‌جهانی و کمترین ضریب به بازی‌های دوستانه تعلق می‌گیرد. فیفا برای هر پیروزی در دیدارهای تدارکاتی یک، مقدماتی جام‌جهانی و یا جام‌های ملی قاره‌های مختلف 2.5، جام کنفدراسیون‌ها و یا جام ملت‌های قاره‌های مختلف 3 و مرحله نهایی جام‌جهانی فوتبال 4 امتیاز منظور می‌کند.
یکسان‌سازی
از‌ سال 2006 به بعد ضرایب قاره‌های اروپا و آمریکای جنوبی به شکل مساوی (ضریب یک) محاسبه شدند. تیم‌های آمریکای شمالی، مرکزی، حوزه دریای کارائیب و کونکاکاف 0.88 و تیم‌های قاره‌های آسیا و آفریقا و اقیانوسیه از ضریب 0.85 برخوردار هستند. رقابت 2 تیم از 2 قاره مختلف، محاسبه میانگین ضریب قاره‌هایشان را در پی دارد.
فاکتور زمان
زمان برگزار شدن مسابقات هم در جای خود اهمیت دارد. بازی‌هایی که در 12 ماه پیش از رنکینگ انجام شده‌اند ضریب یک، بازی‌های بین 12 تا 24 ماه ضریب 0.5، بازی‌های بین 24 تا 36 ماه ضریب 0.3 و بازی‌های بین 36 تا 48 ماه ضریب 0.2 دارند. درنهایت در محاسبه نهایی، تمام ضرایب در هم ضرب شده و عدد به دست آمده در عدد صد ضرب می‌شود.
ایران در انتظار سید یک
با اشاره به وضع فعلی تیم‌ملی کشورمان در رنکینگ، می‌توان اهمیت امتیازات و این نوع رده‌بندی را مشخص کرد. تیم‌ملی فو‌تبا‌ل ایران در آخرین رده‌بندی فیفا در‌ سال 2015 با 653 امتیاز همچنان صدرنشین قاره‌کهن باقی‌ ماند تا حدود 5 ماه مانده به قر‌عه‌کشی مرحله نهایی انتخابی جام‌جهانی 2018 روسیه اهمیت این رتبه‌بندی بیش از پیش شود. طبق برنامه دیدار تیم‌های ملی فو‌تبا‌ل در سایت فیفا هریک از این 4 تیم تا قر‌عه‌کشی اردیبهشت‌ماه 2 دیدار در چارچوب مرحله دوم انتخابی جا‌م‌جها‌نی برگزار می‌کنند. ایران مقابل هند و عمان، کره‌جنوبی مقابل لبنان و کویت، ژاپن مقابل افغانستان و سوریه و استرالیا مقابل تاجیکستان و اردن به میدان خواهند رفت. پیروزی هر یک از این غول‌ها مقابل حریفان خود در دیدارهای پیش‌رو محتمل است. با این احتمال تیم‌های ایران و کره‌جنوبی در سید یک، ژاپن و استرالیا در سید 2 و سایر تیم‌ها به صورت 2 به 2 در سیدهای 3 تا 6 قرار خواهند گرفت. با توجه به پیروزی محتمل ایران مقابل هند و عمان در تهران باید حضورکشورمان در سید یک رقابت‌های انتخابی جام‌جهانی را قطعی بدانیم. به این ترتیب تیم ملی کشورمان در رقابت های مقدماتی جام جهانی 8102 روسیه با تیم کره جنوبی همگروه نخواهد شد  و ژاپن یا استرالیا رقیب شاگردان کی روش خواهند بود.