روز گذشته مقامات ایالات متحده از آغاز عملیات پهپادهای شناسایی ارتش آمریکا بر فراز آسمان سوریه خبر دادند، عملیاتی که با هدف جمعآوری اطلاعاتی درباره شبهنظامیان گروه تروریستی دولت اسلامی یا همان داعش انجام میشود. این خبر در حالی اعلام شد که مقامات آمریکایی در روزهای گذشته اعلام کرده بودند مبارزه آمریکا با داعش به مرزهای عراق محدود نخواهد شد.
با آغاز عملیات نیروی هوایی ارتش آمریکا در کردستان عراق و بمباران مواضع شبهنظامیان داعش در عراق، موج آمریکا ستیزی این افراطیون نیز شدت گرفت و در طول هفته گذشته با مجموعهای از فعالیتهای رسانهای شهروندان آمریکایی را تهدید کردند. این اقدامات در چارچوب انتشار تصاویر و فیلمهایی از طرف داعش صورت گرفت که عناصر داعش در این تصاویر هشدار میدادند که در آمریکا دست به اقدامات تروریستی خواهند زد و البته فیلم جنجالبرانگیز بریدن سر جیمز فولی، خبرنگار آمریکایی سرآمد تمامی آنها بود.
انتشار این فیلم نشان داد داعش دیگر یک تهدید منطقهای برای خاورمیانه نیست و دامنه اقداماتش کشورهای غربی را نیز تهدید میکند و آمریکا را در سرعت بخشیدن به عملیات مبارزه با داعش مصمم کرد. ژنرال دمپسی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا 2روز پس از اعدام جیمز فولی در سنای این کشور حاضر شد و درخصوص مبارزه با داعش گفت: سرکوب دولت اسلامی تنها با اقدامی جامع و همزمان در عراق و سوریه امکانپذیر خواهد بود. هرچند ژنرال دمپسی و چاکهاگل، وزیر دفاع آمریکا در این جلسه هیچکدام بهطور مستقیم از انجام عملیات نظامی علیه داعش در سوریه سخن به میان نیاوردند با این حال پرواز پهپادهای آمریکایی بر فراز مناطق تحت کنترل داعش در سوریه پس از صدور مجوز از سوی باراک اوباما آغاز شد. اقدامی که راه را برای حملات هوایی آمریکا علیه داعش و در سوریه هموار خواهد کرد. ولید المعلم، وزیر امورخارجه سوریه نیز روز دوشنبه از حمایتهای بینالمللی از سوریه در جنگ با تروریستها استقبال کرده بود، هرچند در ادامه گفت: تمامی اقدامات باید با هماهنگی دولت سوریه انجام شود. با این حال هنوز درخصوص مذاکره و هماهنگی آمریکا با مقامات سوری برای پرواز این پهپادها خبری در دست نیست. خبرگزاری رویترز پیشتر از قصد واشنگتن برای ارسال هواپیماها و پهپادهای شناسایی به منظور دستیابی به تصویری از شبهنظامیان داعش در عراق و سوریه خبر داده بود. والاستریت ژورنال نیز از درخواست مرکز فرماندهی نظامی آمریکا در خاورمیانه برای ارسال تعداد بیشتری از این پهپادها جهت استفاده در سوریه خبر داده بود.
واشنگتن در شرایط فعلی با سناریوهای متفاوتی روبهرو است که هرکدام ریسکها و تهدیدهای خاص خود را دارند و هرچه این مخاطرات بیشتر باشد شانس موفقیت نیز بیشتر است.
به گزارش فوربز، محدودترین گزینه ایالات متحده در سوریه، انجام مجموعهای از حملات هوایی با تمرکز بر نابودی سردستههاي داعش از جمله ابوبکر بغدادی خواهد بود. آمریکا برای دستیابی به اطلاعات اولیه این عملیات به همکاری بازیگران منطقهای نیاز دارد. ژنرال دمپسی پیشتر ضمن اشاره به اثربخشی حملات هوایی در نبرد با داعش عنوان کرد: حملات هوایی به تنهایی مانع تواناییهای این گروه نخواهد شد. با این شیوه مبارزه با داعش برای آمریکا هزینه کمتری به دنبال خواهد داشت و علاوه بر آن واشنگتن از دخالت مستقیم در سوریه که تا به امروز از آن خودداری کرده بود نیز اجتناب میکند.
آمریکا باید تصمیمگیری کند عملیات خود را با هماهنگی دولت سوریه و بهطور محرمانه بازیگران منطقه مانند عراق و ایران انجام دهد یا مانع دخالت دولتها شود و به تنهایی وارد پیکار شود. پیامدهای هر 2گزینه به لحاظ سیاسی بسیار حساس و حائزاهمیت است. همکاری آمریکا با اسد قطعا مخالفان داخلی و خارجی بسیاری خواهد داشت و گزینه دوم نیز مذاکرات هستهای با ایران را تحتتأثیر خواهد گذاشت.
به گفته «جاشوا لندیس»، تحلیلگر مسائل سوریه، مشاوران اوباما تنها راه ریشهکن کردن داعش را مداخله در سوریه میدانند. به گفته لندیس معضل اصلی اوباما این است که در سوریه شریکی ندارد. در واقع نه دولت سوریه و نه گروههای مخالف دولت هیچکدام برای آمریکا متحد قابل اعتمادی به شمار نمیروند.
با این حال هرچه آمریکا ریسکپذیری کمتری از خود نشان دهد داعش نیز با آسیب کمتری مواجه خواهد شد. آمریکا در عراق با توجه به روابط دیرینهاش بهدنبال همکاری با دولت عراق و کردهای پیشمرگه است. با این حال شرایط در سوریه بسیار پیچیدهتر است و با توجه به ماهیت ریسکپذیری دولت اوباما، احتمال اینکه آمریکا یک تنه و بدون همکاری با دیگر کشورها به شکلی محدود وارد عمل شود بسیار زیاد است. اینها گمانهزنیهایی است که در شرایط فعلی صورت میگیرد، اما واقعیتی که در آن تردیدی نیست تصمیمگیری دشوار آمریکا در قبال سوریه است.