گروه اقتصادی شهروند | به نظر میرسد شورای رقابت در سایه فشارهایی که از سوی خودروسازان وارد شد مجبور به عقبنشینی شد و به اصطلاح در برابر خواسته خودروسازان که افزایش قیمت بود کوتاه آمد. این اتفاق درحالی رخ میدهد که برخی از اعضای این شورا که نماینده مجلس هم هستند از تصمیمات شورا انتقاد کرده و آن را در راستای حمایت از گرانی خودرو و به ضرر مردم دانستهاند. در این بین روزنامه «شهروند» برای بررسی چگونگی افزایش قیمت خودرو گفتوگویی با محمدعلی مددی نماینده مجلس و عضو شورای رقابت انجام داده که در ادامه میخوانید.
آیا این درست است که شورای رقابت تحتفشار خودروسازان تن به افزایش قیمت خودرو داد؟
شورای رقابت جایگاهی قانونی و فراقوهای دارد. سه عضو این شورا از نمایندگان مجلس هستند و هشت نفر از اعضای دولتی. با توجه به اینکه از 12 نفر عضو این شورا 8 نفر دولتی هستند وزن تصمیمگیری دولت در تصمیمات شورای رقابت مهم و تعیینکننده است. وظیفه ذاتی شورای رقابت این است که با موضوعات انحصاری مبارزه کند اما این نوع تصمیمگیری خود نوعی ایجاد انحصار است.
آیا شورای رقابت برخلاف وظیفه ذاتی خود که مقابله با انحصار است عمل کرده است؟
بنده بر این باورم که تولید خودرو در ایران انحصاری است. وقتی یک سیستم تصمیمگیری کند برای قیمتگذاری و بیشتر سهام را در اختیار داشته باشد ایجاد انحصار است و در اینجاست که شورای رقابت وظیفه دارد برای خارج کردن این فعالیت اقتصادی از انحصار و رقابتی کردن آن وارد عمل شود. البته شورای رقابت برای برخورد با نحوه انحصاری قیمتگذاری خودرو وارد عمل شد اما در این زمان چون منافع خودروسازان به خطر افتاد دست به دامن دولت شدند و با استفاده از رانت دولتی مانع از کاهش قیمت خودرو شدند.
دولت تا چه اندازه در رشد قیمت نقش داشت؟
شورای رقابت قیمتگذاری نمیکند بلکه مکانیزم و فرمول قیمتگذاری را تعیین و اعلام میکند. بعد از مکانیزم قیمتگذاری که با تشکیل جلسات متعدد از قطعهسازان و صاحبنظران تولید خودرو و کارشناسان و مدیران عامل خودروسازی جلسات متعدد برگزار شد و با توجه به تورم و جمیع موارد مبنایی برای مکانیزم قیمتگذاری تعیین شد این مکانیزم مورد قبول مردم و حتی در ابتدا خودروسازان هم واقع شد اما پس از آن چون خودروسازان دیدند که کمتر از سودهای کلان سالهای قبل نفع میبرند بنای ناسازگاری را گذاشتند و اعلام کردند که با این شرایط ضرر میکنند. البته این موضوع فرافکنی است که خودروسازان انجام میدهند و در این شرایط باز هم سود میکنند فقط سودشان کمتر از سالهای قبل است. این باعث شد تا شورا نیز تحت فشار دولتیها عقبنشینی کرده و مردم نیز از شورای رقابت ناامید شدند.
پس این موضوع که مافیای انحصارگران باعث افزایش قیمت خودرو شدند درست است؟
انحصار خودرو در ایران یک مبنای قدرت و ثروت است متشکل از دولت و سرمایهگذاران خودرو. امسال نیز با تغییراتی که بعد از آمدن دولت اتفاق افتاد باز هم مکانیزم برای سال 93 با تغییرات جدید اعم از کیفیتبخشی و تورمبخشی و سایر الزامات داده شد اما متاسفانه رئیس شورای رقابت بدون هیچ رأیگیری داخل شورا صحبتهایی انجام دادند که این صحبتها مبنای سوءاستفاده از وضع آشفته بازار خودرو شد. با توجه به اینکه شورای رقابت الزاماتی برای خودروسازان ازجمله بهبود کیفیت در نظر گرفته بود خودروسازان بدون در نظر گرفتن این موضوع از فرمایشات آقای شیوا استفاده کرده و قیمت را بدون ارتقای
کیفیت بالا بردند.
در مجلس چه برخوردی با این موضوع شد؟
البته کمیسیون صنایع مجلس موضوع را پیگیری کرده و در جلسهای با آقای شیوا موارد را متذکر شده و ایشان نیز متقاعد شد که در این خصوص اشتباه کرده است. اما دیگر قیمت خودرو گران شده و ما توانستیم تنها سه درصد از رشد قیمت را بازگردانیم.