شهروند| «با توجه به 15 زلزله‌ای که در 24 ساعت گذشته در ایلام به وقوع پیوست و زلزله دیشب فیروزکوه و چند ساعت اخیر گرمسار، احتمال زلزله شدید در تهران طی 64 ساعت آینده و همچنین باز شدن گسل دماوند را پیش‌بینی کرده است و از تمامی افرادی که در استان تهران سکونت دارند خواسته که به مسائل ایمنی توجه بیشتری کنند و از تمام کسانی که این گزارش را می‌خوانند خواهش کرده است سریعا اطلاع دهند.» این متنی است که چند روز گذشته در پیامک‌ها و پیام‌های وایبری تهرانی‌ها دست به دست می‌شود. متنی که گفته می‌شود اطلاعیه فوری سازمان زلزله‌نگاری دانشگاه تهران است. علاوه بر این متن در روزهای گذشته متن‌هایی مانند «هشدار: دوستانی که در تهران هستند مواظب زلزله باشند. این هشدار سازمان لرزه‌نگاری دنیا برای ایران است که روی سایت آن هم موجود است.» هم در شبکه‌های اجتماعی و کاربران نرم‌افزار وایبر هم چندین بار به اشتراک گذاشته شده است. بعد از آنکه در چند روز گذشته در دماوند، گرمسار و مورموری ایلام چندین زمین لرزه اتفاق افتاده و برای همین مانند دفعات قبل که اطراف تهران زمین لرزه‌ای اتفاق افتاده، شایعات درباره فعال شدن گسل تهران به راه افتاده است.
بعد از شدت گرفتن لحظه به لحظه احتمال وقوع زلزله در تهران، «نوربخش میرزایی»، رئيس مركز لرزه‌نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران دراین‌باره واکنش نشان داد و آن را تکذیب کرد. او اطلاعیه‌ای را از سوی این مرکز منتشر کرده که در آن آمده است: «این مرکز هرگز چنین اطلاعیه‌ای را درخصوص پیش‌بینی زلزله منتشر نکرده است. پیش‌بینی زلزله غیرممکن است. در زمینه پیش‌بینی زلزله تنها کشور ژاپن توانسته موفقیت‌هایی کسب کند که این پیش‌بینی تنها 2 تا 3 ثانیه قبل از وقوع زلزله است. رخداد لرزه‌ای روزهای اخیر دلیل زلزله در تهران نیست و ارتباط و همبستگی گسل‌های فعال تحت شرایط خاصی است. هر یک از گسل‌ها رفتار لرزه‌ای متفاوتی دارند. رخدادهای لرزه‌ای اخیر در غرب کشور عاملی برای بروز زلزله در تهران نخواهد بود.»
«اسماعیل فرزانگان»، رئیس شبکه شتاب‌نگاری زلزله کشور هم دراین‌باره واکنش نشان داده و به «شفاف» گفته است: «چنین چیزی به هیچ وجه امکان ندارد. تهران شهری است که سابقه رویداد زمین‌لرزه دارد. بنابراین شهری که یک بار در آن زلزله رخ دهد از پتانسیل ایجاد زمین لرزه‌های دیگر نیز برخوردار است. وجود گسل‌های فعالی چون گسل مشاء در شمال تهران و... همه نشان از این دارد که شهر تهران شهری زلزله‌خیز است و شهر تهران هم همانند سایر شهرهای بزرگ دنیا نظیر استانبول، توکیو و سانفرانسیسکو و... در معرض زمین‌لرزه قرار دارد. اما این‌که افرادی از جو حاکم بر جامعه و افکارعمومی سوءاستفاده می‌کند و دیدگاه‌هایی را مطرح کند، ادعایی کذب است.» او ادامه داده است: «این که شایعه‌ای برپا می‌شود که 64 ساعت یا 700 روز دیگر در تهران زمین‌لرزه اتفاق می‌افتد، شایعه‌ای کذب است چرا که هیچ مستندات و داده‌های علمی برای اثبات آن وجود ندارد و هیچ مرکز ثبت زلزله‌ای تا به حال چنین مستنداتی را ارایه نکرده است که چنین گسلی در تهران فعال شده است.»
«مهدی زارع»، دانشیار زلزله‌شناسی مهندسی و پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله هم درباره شایعه زلزله در تهران می‌گوید: «شایعه‌ها براساس بررسی‌هایی که شده‌اند علاوه بر این‌که پایه‌ای ندارند و اساسا قابل ارتباط دادن با واقعیت‌های طبیعی نیستند، یا برپایه ترس و نگرانی بعضی از مردم و حدس وگمان‌ها و افزایش گفت گو‌ها در این زمینه در سطح جامعه رخ میان مردم پخش می‌شود یا این‌که به‌عنوان وسیله‌ای برای ایجاد جو مخرب روانی از سوی کسانی که دست‌اندرکار خرابکاری و به هم زدن جو روانی جامعه هستند آن را به صورت سامان‌یافته میان مردم پخش می‌کنند.»
او ادامه می‌دهد: «گاهی تأخیر در اطلاع‌رسانی و رفع ابهام از واقعیت علمی پدیده از سوی دانشمندان و موسسان مسئول، به جو مساعد برای شایعه دامن زده می‌شود. ولی به‌هرحال صرف‌نظر از دلایل پخش شایعات در میان مردم، همان‌طور که ذکر شد این شایعات از اخبار غلط و غیرعلمی تا خرافات و اطلاعات غیرواقعی و خیال پردازی و... هیچ‌کدام پایه علمی ندارند و ربطی هم با آنچه رخ می‌دهد ندارند.»
زارع درباره این پیامک که این روزها در دست مردم می‌چرخید با این مضمون دوستانی که تهران هستند مواظب زلزله باشند می‌گوید: «این عبارت هم از همان شبه اطلاعات و مطالب بی‌پایه است و روابط علت و معلولی که در این متن آمده اساسا بلاموضوع است و وجود خارجی ندارند. نوشته‌اند سازمان لرزه‌نگاری دنیا، چنین سازمانی در دنیا نداریم! هشدار در بالاترین حد هم بی‌معنی است و اساسا با چنین تعابیری ما در علم زلزله‌شناسی مواجه نیستیم.»