| سعید درویشی | دبیر گروه هلال |
محسن حاجی‌پور مربی بشردوستی جمعیت هلال‌احمر استان خوزستان در کانون اصلاح و تربیت پسران اهواز است. این کانون دارای
2 بند است: بند زیر 14سال و بند 14 تا 18 سال. او سرگروه یک تیم پنج‌نفره است که یک‌سال است آموزش‌های بشردوستی و امدادی را به نوجوانان معارض قانون می‌آموزد. با او گفت‌و‌گویی انجام دادیم تا درباره آموزش‌هایی که نوجوانان بزهکار می‌دهند اطلاعات بیشتری به دست آوریم.
آموزش اصول هفتگانه
حاجی‌پور درخصوص نحوه کار در کانون‌های اصلاح و تربیت، گفت: «ما به‌عنوان عضوی از جمعیت هلال‌احمر وارد کانون می‌شویم نه به‌عنوان مربیان بشردوستی زیرا می‌خواهیم بچه‌ها ما را از خودشان بدانند و به ما اطمینان داشته باشند.»
حاجی‌پور درباره اولین قدم آموزش‌ها در کانون‌های اصلاح و تربیت به «شهروند» گفت: «در ابتدا اصول هفتگانه نهضت صلیب‌سرخ و هلال‌احمر شامل بی‌طرفی، بی‌غرضی، استقلال، خدمت داوطلبانه، بشردوستی، یگانگی و جهانشمولی را برای بچه‌ها توضیح می‌دهیم تا بدانند این اصول چیست و کاربرد آنها در زندگی چیست.»
این مربی سازمان جوانان افزود: «پس از 3 جلسه، مباحث مقدماتی امدادونجات را برای آنان تشریح می‌کنیم در حدی که اگر مشکلی برایشان
به وجود آمد بتوانند رفع کنند.»
صبر و تحمل مربیان
حاجی‌پور درخصوص شیطنت‌های کودکانه بچه‌های کانون می‌گوید: « این نوجوانان شیطنت دارند و این شیطنت داخل زندان‌هاست. ما مربی تسهیل‌گر هستیم، تحمل می‌کنیم و عکس‌العمل نشان نمی‌دهیم.»
او ادامه می‌دهـد: «بزهکاران قشری هستند کـه به هر دلیلی از جامعه کدورت به دل گرفته‌اند و ما نباید این کدورت را به کینه تبدیل کنیم تا بخواهند دوباره از جامعه انتقام بگیرند.»
حاجی‌پور درباره نوع ارتباط بچه‌ها با مربیان می‌گوید: «بچه‌ها خیلی کم اعتماد می‌کنند. اوایل رخنه‌کردن در بچه‌ها خیلی سخت بود. می‌گفتند شما دانشجو هستید، دوباره آمده‌اید پایان‌نامه بنویسید، دوباره می‌خواهید ما را وسیله کنید. خیلی طول کشید اعتمادسازی را به دست آوردیم.»
مربی بشردوستی جمعیت هلال‌احمر استان خوزستان درخصوص اخلاق بچه‌های کانون اصلاح و تربیت می‌گوید: «بچه‌های بی‌ادبی نیستند، در اوایل کلاس‌ها مزه‌پرانی می‌کردند یا همدیگر را مسخره می‌کردند اما من عکس‌العمل نشان ندادم و گفتم که یکی از ابعاد بشردوستی، انسانیت است و انسانیت می‌گوید که به دوست خود توهین نکنید و احترام بگذارید و اگر می‌خواهید عضو ما شوید باید این شرایط را داشته باشید و برای این کار همواره از برند هلال‌احمر استفاده کرده‌ایم. به بچه‌ها گفته‌ام که اگر کسی بخواهد به دوستش توهین کند، فحش بدهد یا با او دعوا کند باید از عضويت هلال خارج شود، زیرا کسی حق ندارد با کاور هلال‌احمر بداخلاق و بدرفتار باشد یا به کسی پرخاشگری کند.»
حاجی‌پور با بیان این‌که الان دیگر بچه‌ها سراپا گوش هستند و به درس توجه می‌کنند، ادامه می‌دهد: «استقبال بچه‌ها به‌حدی بود که سازمان زندان‌ها در جلسه‌ای با معاون جوانان هلال‌احمر خوزستان درخواست کرده است که در بند جوانان هم این کار را ادامه بدهیم.»
حاجی‌پور ادامه می‌دهد: «به دو نفر از همکارانم گفته‌ام که مـوقع درس بین بچه‌ها بنشینند تا ما را از خودشان بدانند و زمانی که یک نفر مـزه‌پـرانی می‌کند دیگری کــاور هلال‌احمر را نشان می‌دهد یعنی به خاطر هلال‌احمر نباید این کار را بکنی.»
کیف‌قاپی؛ جرم عمده
مربی بشردوستی جمعیت هلال‌احمر با بیان این‌که جرم بیشتر بچه‌های کانون کیف‌قاپی است، ادامه می‌دهد: «جرم بعضی بچه‌ها غیرعمد است اما قاتل هم داشته‌ایم و در کلاس‌های ما حاضر شده‌اند.»
او با اشاره به سختی‌های اوایل کار می‌گوید: «دفعه اول که وارد کانون اصلاح و تربیت شدم تا یک هفته اعصابم ناراحت بود زیرا چهره‌های معصوم و چهره‌های شر و شور را با هم می‌دیدم.»
خانواده‌های مقصر
مربی بشردوستی جمعیت هلال‌احمر خوزستان با بیان این‌که خانواده پایه و اساس هر چیزی در زندگی است، خانواده‌های نوجوانان کانون اصلاح و تربیت را در ارتکاب جرم آنان مقصر می‌داند و می‌گوید: «طرحی نوشته‌ام و داریم روی آن کار می‌کنیم. بچه‌ها وقتی به خانه‌هایشان برمی‌گردند دوباره دچار همان مشکلات سابق می‌شوند پس باید از خانواده شروع کنند. در این خانواده‌ها پدر معتاد است بچه معتاد می‌شود یا مجبور است سرقت کند.»
آموزش‌های امدادی و مهارت زندگی
حاجی‌پور و همکارانش در تلاش هستند کمک‌های اولیه را به بچه‌های کانون بیاموزند تا آنان بتوانند در حوادثی مثل سوختگی، دررفتگی دست، مارگزیدگی و... به مصدوم کمک کنند. او درباره دیگر آموزش‌ها می‌گوید: «روی تغییر نگرش بچه‌ها کار کرده‌ایم و مهارت‌های زندگی را به آنان یاد داده‌ایم و درخصوص مهارت‌هایی مثل مهار خشم، بیان مسأله و... زیاد با بچه‌ها کار کرده‌ایم.»
درمان 3 مرحله‌ای
«سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر» به منظور بهبود شرایط مددجویان کانون‌های اصلاح و تربیت برنامه‌های متنوع و موثری را با همکاری «سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی‌تربیتی کشور» پیش‌بینی کرده است که زیربنای آن ترسیم برنامه عمل و تربیت مربیان بشردوست کارآمد جهت تاثیر‌گذاری بر رفتار مددجویان خواهد بود.
هدف اصلی این اقدام، تغییر نگرش نوجوانان بزهکار معارض قانون است. عواملی که می‌توانند موجب پیدایش نگرش شوند عبارتند از: ضربه عاطفی، تقلید از دیگران،
تمایز داشتن و تراکم تجربه. کانون‌های بشردوستی سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر با استفاده از اصول بنیادین هلال‌احمر و مهارت‌های زندگی در صدد تغییر این نگرش‌ها هستند.
درمان جوانان و نوجوانان معارض قانون سه مرحله دارد:
1- شناسايي كردن 2- مجادله كردن 3- متمايز كردن
شناسايي کردن: در اين مرحله درمانجويان ياد مي‌گيرند عقايد غيرمنطقي خود، مخصوصا بايدهای مستبدانه را كه اضطراب هم ايجاد مي‌كنند شناسايي كنند و اين عقايد خشك را تغيير دهند به ترجيحات.
مجادله كردن: در اين مرحله افراد به صورت منطقي و عقلاني، با ادامه دادن فكر با عقايد غيرمنطقي و غير‌عقلاني خود مجادله مي‌كنند و حتما عليه انتقادی که از آنان می شود براي خودشان دليل مي‌آورند.
متمايز كردن: به افراد مي‌آموزد عقايد غيرمنطقي (خودشكن) خود را از عقايد منطقي متمايز كرده و افكار غيرمنطقي را دور بريزند.