شماره ۶۰۷ | ۱۳۹۴ سه شنبه ۱۶ تير
صفحه را ببند
از ژرفای وحی (14)
تقسيمات قرآن و ناسخ و منسوخ

|  حجت‌الاسلام سيداحمد ‌هاشمي‌نژاد  |

كتاب آسماني ما قرآن كريم حاوي مجموعا بيش از 6‌هزار آيه، برحسب موضوع و نظم است. اين تعداد آيات در 114 سوره به نام‌هاي مختلف آورده شده‌است. تقسيم‌بندي ديگر ميان آيات اينكه، قرآن 30 جزء است كه هر جزء 4 قسم است و هر قسم يك حزب ناميده مي‌شود. پس مجموع سوره‌هاي قرآن شامل 120 حزب است. تمامي سوره‌ها با نام باري‌تعالي (بسم‌‌الله الرحمن الرحيم) آغاز مي‌شود جز سوره نهم (توبه) كه بسم‌الله ندارد. طولاني‌ترين سوره، بقره نام دارد با 286 آيه و كوتاه‌ترين سوره كوثر با 4 آيه است.
ناسخ و منسوخ
ناسخ و منسوخ از علوم قرآني است. نسخ در لغت به معناي محو ساختن است و زايل كردن و از بين بردن هم معني مي‌دهد. در جايگاه مثال: آفتاب سايه را نسخ مي‌كند و به بياني از بين مي‌برد. نسخ در اصطلاح و از نظر علما عبارت است از برداشتن حكم، از احكام ثابت ديني به واسطه سپري شدن وقت و مدت آن. در دين مبين اسلام هم احكامي وجود دارد كه نسخ شده و جاي آن احكام ديگري وضع شده‌اند؛ همچون قبله اول مسلمين و نسخ شدن حكم آن كه مسجد‌الاقصي اولين قبله بوده و اكنون كعبه قبله مسلمين است. آياتي كه دال بر قبله بودن مسجد‌الاقصي است را آيات منسوخ شده مي‌نامند و آياتي كه حكم بر قبله بودن كعبه است را ناسخ مي‌گويند. طبعا مصلحت در وضع كردن حكم ابتدایي مصلحتي محدود و موقت بوده است و بعد از گذاشتن زمان حكم ديگري مي‌آيد و مورد عمل واقع مي‌شود.


تعداد بازدید :  275