شهروند| 3‌میلیون لیتر روغن با میزان آلایندگی بالا روی دست محیط‌زیست کشور مانده است. 24‌سال از توقف مصرف روغن PCB در ترانس‌های نیروگاهی می‌گذرد و حتی این زمان هم کمکی نکرده تا این معضل زیست محیطی حل شود و این میزان روغنی که سال‌ها در ترانس‌های نیروگاهی مورد استفاده قرار گرفته‌اند امحا شده و سایه‌شان از سر محیط‌زیست کشور کنار برود. ساناز جعفری رئیس گروه محیط‌زیست شرکت توانیر، در نشست اعلام دستاوردهای کنوانسیون استکهلم، بازل و روتردام، با اشاره به این‌که اکنون 3‌میلیون لیتر روغن PCB مورد استفاده در ترانس‌های نیروگاهی، با میزان آلودگی محیط‌زیستی بالا در کشور وجود دارد، درباره میزان آلودگی این روغن‌ها توضیح داد:  «میزان آلودگی 75‌درصد این روغن‌ها بالاتر از 7‌هزار ppm و 25‌درصد از آنها با آلودگی 10‌هزار ppm است. البته از ‌سال1370 تاکنون دیگر از روغن‌های PCB در ترانس‌ها استفاده نشده است و آنهایی که وجود دارند، مربوط به پیش از این زمان است.»
نماینده قاره آسیا و اقیانوسیه در شبکه جهانی حذف روغن‌های PCB با تأکید بر این‌که تا پایان‌ سال 2028 میلادی ملزم به حذف کامل این روغن‌ها از چرخه مصرف هستیم، یادآوری کرد که «حدود 60‌درصد این روغن‌ها در قاره آسیا وجود دارد؛ این درحالی است که فقط 20‌درصد از آنها در این قاره مدیریت شده است بنابراین آسیا قاره‌ای است که ب    یشترین حجم روغن‌های PCB مدیریت نشده را دارد.»
هر چند که باید تا ‌سال 2028 میلادی این روغن‌ها به‌طور کامل از چرخه مصرف حذف شده و قدم‌هایی برای امحای آنها برداشته شود اما کشورهای توسعه یافته برای حل معضل پسماندهای خطرناک، همراهی مناسبی با کشورهای درحال توسعه ندارند و در چنین شرایطی صندوق تسهیلات جهانی محیط‌زیست هم در کنار کشورهای توسعه یافته قدم برداشته و به تعهدات خود در این زمین پایبند نیست.
در این باره، ‌هادی فرج‌وند دبیر مرجع کنوانسیون‌های شیمیایی وزارت امورخارجه در این نشست گفت: «3سال پیش پروژه امحای پی‌سی‌بی‌ها که اولویت ملی است به صندوق تسهیلات جهانی محیط‌زیست ارایه شد و تاکنون کمک‌های فنی و مالی طرف خارجی برای رفع این معضل جلب نشده است.»
او با بیان این‌که به تکنولوژی امحای پی‌سی‌بی‌ها تا (ppm)  7هزار  در داخل کشور دست پیدا کردیم، ادامه داد: «این در حالی است که امکان امحا از این مقدار بالاتر همچون امحای روغن آسکارل در داخل وجود ندارد. با فشار سیاسی برخی از کشور‌ها ازجمله آمریکا امکان تأمین مالی پروژه‌های مدیریت مواد شیمیایی فراهم نمی‌شود و تعهدات کشورهای توسعه یافته را نقض می‌کنند.»
صادرات 100 تن پسماند خطرناک
 برای امحا به فرانسه
در ادامه این نشست، معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به وجود 189 ماده شیمیایی سنتزی گفت:  «این مواد شیمیایی در گروه‌های مختلف تقسیم‌بندی می‌شود که برخی از آنها برای سلامت انسان مفید هستند و برخی دیگر خواسته و ناخواسته استفاده می‌شوند و مشکلاتی را برای زندگی انسان به وجود می‌آورند.»
سعید متصدی با تأکید بر این‌که مواد شیميایی درحال استفاده در کشور‌های دنیا و ایران می‌توانند خطرات عدیده برای انسان به‌وجود آورند، ادامه داد: «از این مواد شیمیایی برای بهبود زندگی استفاده می‌کنیم که ازجمله سموم کشاورزی برای از بین بردن آفات است و باعث بهبود وضع و رشد گیاهی و افزایش میزان محصول خواهد بود.»
او با اعلام این‌که صد تن مواد شیميایی مشمول کنوانسیون بازل در‌ سال گذشته را که شامل سموم تاریخ گذشته و پی‌سی‌بی‌ها بودند طی چند مرحله در قالب این کنوانسیون برای امحا به کشور فرانسه انتقال دادیم، افزود: «بخش دیگر این مواد در حدود 1500کیلو از پسماند‌های الکترونیک هم به صورت پایلوت برای امحا به کشور فرانسه ارسال شد تا تکنولوژی مهار این پسماندها به کشور منتقل شود.»
معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان این‌که هدف اساسی مدیریت این کنوانسیون‌ها يعني انتقال تکنولوژی به ایران را نظم دهیم تا کمترین میزان آلودگی و تعهدات را برای کشور داشته باشد، گفت: «کشور‌ها تلاش می‌کنند خطوط تکنولوژی قدیم و موادی را که دردسرآفرین هستند به شکلی از شر آنها خلاص شوند و کشور‌های درحال توسعه در زمره این کشور‌ها که عطش بهبود شرایط را دارند باعث می‌شوند که ما به اهداف اساسی نرسیم.»متصدی با بیان این‌که بسیاری از تکنولوژی‌ها و مواد با قیمت ارزان به کشور‌ها فروخته می‌شود، اظهار داشت: «صنعتگراني که در این بخش فعالیت می‌کنند باید برای بهبود شرایط کشور از بسیاری از این مواد که در قالب کنوانسیون‌ها ممنوع شده‌اند و محدودیت دارند؛ استفاده نکنند.»