شهروند| بازار نشر این روزها حال و هوای مساعدی دارد. البته این جمله را زمانی می‌توان با خیالی آسوده‌تر بیان کرد که مخاطبان کتاب نیز از سروکول بازار بالا بروند اما حالا با کمی گرداندن زاویه نگاه به ویترین، می‌توان مدعی شد که بالاخره چارسوق کتاب بعد از چند سال عطسه‌ای کرده است و حال و هوای دیگری را مزمزه می‌کند.
گزارش‌های موجود حاکی است که از مشتریان کتاب‌های علمی تا مشتریان بازار ادبیات، با کتاب‌های جدیدی روبه‌رو هستند که نشان می‌دهد ورق در بازار کتاب برگشته است. این صفحه تنها یک برش از بازار کتاب است.
بيوه‌كشي
يوسف عليخاني كار انتشار آثار داستاني‌اش را با چاپ 3 مجموعه داستان در سال‌هاي مختلف آغاز كرد. سه‌گانه‌اي با عناوين «قدم به خير مادربزرگ من بود»، «اژدهاكشان» و «عروس بيد». اين كتاب‌ها جوايز معتبري را نيز براي نويسنده به همراه داشت؛ «اژدهاكشان» در اولين دوره جايزه جلال آل‌احمد تقدير شد و همچنين توانست به فهرست نهايي نامزدهاي جايزه گلشيري راه پيدا كند. «عروس بيد» هم برنده جايزه كتاب سال شهيد حبيب غني‌پور و نامزد جايزه كتاب فصل شد. او حالا با اولين رمان خود بار ديگر به پيشخوان كتابفروشي‌ها بازگشته است؛ «بيوه‌كشي». ماجراي رمان «بيوه‌كشي» از اين قرار است: «خوابيده‌خانم» با «بزرگ» ازدواج مي‌كند اما ديرزماني از اين وصلت نگذشته كه اژدرمار چشمه روستا، «بزرگ» را مي‌بلعد. سنت مألوف بر اين قرار استوار است كه زن، پس از مرگ شوهرش بايد با برادرشوهر ازدواج كند اما اين ازدواج نيز سرانجام شومي دارد. شوهر دوم «خوابيده‌خانم» هم بار ديگر به كام اژدرمار چشمه مي‌رود و بلعيده مي‌شود. حال اين زن بايد بماند منتظر تا... رمان «بیوه‌کشی» نوشته یوسف علیخانی در 304 صفحه و به قیمت 17 هزار و 500 تومان از سوي نشر آموت منتشرشده است.
شوومان
«شوومان» چهارمين كتاب نازنين جودت است كه به‌تازگي از سوي نشر بركه خورشيد منتشر شده است. او كار ادبيات داستاني را با دو مجموعه داستان و سپس رمان «پروانه‌ها در برف مي‌رقصند» آغاز كرد. اما به نظر مي‌رسد رمان جديد جودت، تفاوتي آشكار با ديگر آثارش داشته باشد. اين رمان، روايت ماجراي دختري جوان است به نام حوريا كه قرار است براي تدريس به يكي از روستاهاي دورافتاده و سردسير منتقل شود. زندگي در منطقه شوومان، براي حوريا بسيار سخت و دشوار است چرا كه سرما آزارش مي‌دهد و نمي‌خواهد زير بار اين ماموريت انتقالي برود اما در نهايت راهي شوومان مي‌شود و پس از برخورد با اتفاقات عجيب تصميم به بازگشت مي‌گيرد، اما به مرور مي‌فهمد كه زندگي گذشته‌اش با زندگي شووماني‌ها گره خورده و انتقالي‌اش به شوومان دلايل ديگر و مهم‌تري جز تدريس داشته است... درواقع تازه‌ترين اثر نازنين جودت را مي‌توان در دسته رمان‌هاي وحشت طبقه‌بندي كرد؛ جايي كه نويسنده تلاش دارد با المان‌هايي غيرواقعي داستان خود را چنان باورمند كند كه وحشت را به مخاطب تسري بدهد. به اعتقاد برخي منتقدان او در «شوومان» از پس چنين كاري برآمده است. «شوومان» در 202 صفحه با قيمت 10هزار تومان از سوي نشر بركه خورشيد منتشر شده است.
دست بردن زير لباس سيب
محمد صالحعلاء يكي از چهره‌هاي شاخص راديو و تلويزيون است كه سال‌ها در كار نوشتن و اجرا بوده است. او با اجراي برنامه «دو قدم مانده به صبح» بيش از پيش شناخته شد، حال‌آنكه سال‌ها در عرصه ادبيات و هنر فعاليت داشته است. از كتاب‌هايي كه از صالحعلاء منتشر شده مي‌توان به مجموعه داستان «اجازه مي‌فرماييد گاهي خواب شما را ببينم؟» اشاره كرد. اما در عرصه كتاب، شگفتي كار صالحعلاء به خاطر چاپ بيست و هشتم كتاب «تمامي آنچه مردان در باب زنان مي‌دانند» است. او در مقدمه كتاب مي‌گويد: «تجربیات تاریخی نشان می‌دهد این کتاب را بیشتر مـردان تهیه کرده‌اند درحالی‌که آرزو داشتم این اثر ژرف و بیتـا را خانم‌هـا بجویند و به همسران‌شان هدیه کنند، کتاب را مهریه و خواندش را شرط ازدواج خود کنند.» حالا از اين نويسنده و شاعر و فيلمنامه‌نويس به تازگي كتابي ديگر هم منتشر شده با عنوان «دست بردن زير لباس سيب». اين كتاب حاوي نوشته‌هاي پراكنده و قطعات ادبي صالحعلاء است و در نشر پوينده منتشر شده است. قيمت كتاب 9هزار تومان و در 152 صفحه چاپ شده است.
برگ اضافي
برگ اضافی، سومین و آخرین کتاب از مجموعه خاطرات و عکس‌های منصور ضابطیان از سفرهایش به کشورهای دور و نزدیک است. ضابطیان در معرفی کتاب آخرش نوشته: «استقبال مردم از دو کتاب «مارک و پلو» و «مارک دوپلو» بزرگ‌ترین انگیزه‌اى بود که باعث شد در این لحظه این کتاب را در دست داشته باشید. «برگ اضافى» برخلاف دو کتاب پیشین گزارش‌هایى کامل از سفر به کشورهاى مختلف نیست. بلکه یادداشت‌هاى پراکنده‌ای است از مشاهدات و خاطراتم از این‌سو و آن‌سوى جهان. اگر تصور مى‌کنید با خواندن این کتاب مى‌توانید اطلاعات کافى و وافى درباره این کشورها به‌دست بیاورید سخت در اشتباهید. این کتاب فقط خاطره‌نگارى‌هایى است از یک آدم دیوانه سفر که هیچ‌چیز را به اندازه تجربه‌هاى منحصر‌به‌فرد در گوشه و کنار جهان دوست ندارد. اصلا بگذارید این‌طور بگویم. تا به حال شده به رستورانی بروید و مثلا یک غذاى پلویى سفارش بدهید و بعد براى این‌که حسابى به خودتان حال بدهید بخواهید یک کباب برگ اضافى هم برای‌تان بیاورند؟ اگر دو کتاب «مارک و پلو» و «مارک دوپلو» آن غذاهاى اصلى باشند، کتابى که در دست دارید همان «برگ اضافى» است. نوش‌جان!» كتاب «برگ اضافي» از سوي نشر مثلث به چاپ رسيده است.
هنر شفاف انديشيدن
از زمان انتشار كتاب «فوتبال عليه دشمن» وقت زيادي نمي‌گذرد. اين كتاب كه يكي از آثار سرشناس در حوزه فوتبال و ارتباط آن به سياست و تاريخ است، در سال 89 توسط عادل فردوسي‌پور ترجمه و منتشر شد. از آن سال تا كنون «فوتبال عليه دشمن» چندين بار تجديد چاپ شده است و گزارشگر مطرح عرصه فوتبال توانسته در عرصه كتاب و ترجمه نيز به محبوبيت خود اضافه كند. حالا بعد از گذشت پنج سال، عادل فردوسي‌پور كتابي ديگر ترجمه كرده به نام «هنر شفاف انديشيدن» كه ترجمه‌اي است مشترك از او، علي شهروز ستوده و بهزاد توكلي نيشابور. اين كتاب، اثري علمي درباره اشتباهاتی است كه انسان‌ها هر روز در زندگي و انديشيدن مرتكب مي‌شوند و گاهي خودشان از آن اطلاعي ندارند. دويلي در اين كتاب در واقع تلاش دارد دريچه‌اي ديگر به روي خواننده باز كند تا درك كند قدرت تغيير نگاه و زندگي خود را دارد. او در «هنر شفاف انديشيدن» تلاش مي‌كند نحوه عملكرد ذهن را توضيح دهد و از گذر آن برسد به چگونگي تغيير اين عملكرد در جهت بهبود زندگي، روابط، كار و.... اين كتاب از مناظر مختلف با كتاب قبلي كه عادل فردوسي‌پور ترجمه كرده بود تفاوت دارد. «فوتبال عليه دشمن» نوشته سايمون كوپر به فوتبال و ارتباط آن با تاريخ و می‌پردازد. سايمون كوپر، خبرنگار انگليسي به 22 كشور جهان سفر و تاريخ فوتبال را در بازي‌هاي تأثيرگذار و جنجالي مرور مي‌كند. در اين كتاب فوتبال از يك «بازي» فراتر مي‌رود در مقاطعي حتی پا به عرصه نبردهاي بين‌المللي و صحنه‌هاي سياسي مي‌گذارد: «دو روز پس از اينكه وارد بوينس آيرس شدم، آرژانتين به مصاف برزيل رفت. مسابقه رسما صدمين سالگرد فدراسيون فوتبال آرژانتين را جشن مي‌گرفت، ولي دليل اصلي شادي مردم، بازگشت ديه‌گو مارادونا به تيم ملي براي اولين بار پس از محروميتش به دلیل استعمال كوكايين بود... در ورزشگاه سر و صداي زيادي براي بازي مقابل برزيل به پا شده بود. در پاسخ به شعار «اگر نپري، انگليسي هستي» (اشاره به جنگ آرژانتين و انگليس بر سر جزاير فالكلند)، نيمي از جمعيت به پرواز درمي‌آمدند، اما به من گفتند اكثر اوقات آنها فقط اين آواز را مي‌خواندند: برزيلي‌ها، برزيلي‌ها / چقدر بدبخت به‌نظر مي‌رسيد / مارادونا آرژانتيني است / و از پله بهتر است» در اين كتاب جزیيات دوستي‌ها، خصومت‌ها، پيشينه برخي شعارها و جنجال‌هاي تاريخي فوتبال، همگي حضور دارند. کوپر با فوتبالیست‌ها، هواداران، خبرنگارها و حتی سیاستمدارهای زیادی در سراسر جهان صحبت می‌کند؛ در آمریکا و اروپا و آفریقا و خاورمیانه و کشورهای دور و نزدیک. او می‌خواهد تأثیر فوتبال بر سیاست و فرهنگ کشورها را دریابد. مصاحبه‌های دردسرساز و ممنوعه ترتیب می‌دهد، به برنامه‌های گروه‌های تروریستی سرک می‌کشد، اطلاعات عجیب و غریب از گروه‌های مافیایی و دست‌های نامرئی فوتبال کشف می‌کند و کتابش را در بازه زمانی حدود یک‌سال شکل می‌دهد. سایمون کوپر نشان می‌دهد فوتبال برای بازیکنان و هواداران و حتی سیاستمداران تنها یک بازی نیست، بلكه بسيار فراتر از چيزي است كه ما به نام فوتبال مي‌شناسيم. اين كتاب با ترجمه عادل فردوسي‌پور، يكي از بهترين كتاب‌هايي است كه در جهان در زمينه فوتبال نوشته شده است. «هنر شفاف انديشيدن» با قيمت 25هزار تومان از سوي نشر چشمه منتشر شده است.
دكستر، قاتل خواب‌گرد
كتاب «دكستر، قاتل خواب‌گرد» نوشته جف ليندزي با ترجمه آراز بارسقيان به تازگي وارد بازار كتاب شده است. اين كتاب برنده جایزه بهترین رمان جنایی سال 2004 آمریکا از نگاه خوانندگان بوده است كه بعدها سريال معروف دكستر بر اساس آن ساخته شد. براي كساني كه سريال را ديده‌اند، نام دكستر مورگان نامي آشناست، اما اگر بخواهيم مختصري درباره موضوع رمان و سريال بگوييم، ماجرا درباره مردي است به نام دكستر مورگان كه تحليلگر خون‌شناسي پليس جنايي ميامي است. او در خفا دست به قتل‌هاي زنجيره‌اي مي‌زند و نويسنده تلاش مي‌كند در خلال روايت، به انگيزه‌هاي قتل پي ببرد. دکستر با اين روش، زندگی دوگانه‌اي را پيش مي‌گيرد؛ از يك‌سو قاتلي است كه هر از چند گاه دست به خون آدم‌ها آلوده مي‌كند و از سوي ديگر، مردي است كه چهره‌اي محبوب بین دوستان، همکاران و بستگان خود دارد. انگيزه قتل دكستر در واقع برمي‌گردد به ضربه‌اي كه ناشی از يكي از فجايع كودكي‌اش است؛ قتل فجیع مادرش در دوران خردسالی. اين ماجرا تأثيرات وحشتناكي در ناخودآگاه دكستر داشته و حالا خودش را نيز به قتل واداشته است. هری مورگان، افسر پلیس جنایی و پدرخوانده دکستر که از کودکی متوجه مشکل روحی او شده، سعی کرده تحت تعالیم خود، دکستر را به‌گونه‌ای پرورش دهد که نیاز روحی خود به قتل را متوجه مجرمان گریخته از چنگ قانون كند. هری به او روشی را آموزش می‌دهد که براساس آن، دکستر افرادی را که شایسته مرگ هستند، پیدا می‌کند و آنها را به سزای اعمال‌شان می‌رساند. دکستر روش خاصی را برای زندگی خود برگزیده و همزمان با تعقیب و شکار قاتلان، با تظاهر چهره مقبولی از خود در بین نزدیکانش به نمایش گذاشته است. اما طبيعي است كه اين زندگی دوگانه، چالش‌هایی را برایش ایجاد می‌کند که دستمایه داستان‌پردازی این کتاب قرار گرفته است. در بخشی از این کتاب آمده است: «دکستر و دوست عزیزش، جناب شبگرد تنها، شب‌ها که ماه کامل می‌شود، با هم می‌زنند به دل تاریکی. با هم مسافران راه تاریک و پرپیچ و خمی می‌شوند که برای رفع نیازهایشان باید از آن عبور کنند. دکستر و شبگرد تنهایش مشکلکی با هم دارند. دکستر هم مثل همه خواب می‌بیند اما زیاد به روی خودش نمی‌آورد و فقط یک بار که به رو می‌آورد، احساس بدی می‌کند. احساس می‌کند این خواب‌ها واقعی هستند؛ این ناخودآگاهی که در سرش شروع به بازی می‌کند، او را می‌ترساند، چون هر چه می‌بیند واقعی‌تر از آن چیزی می‌شود که در خواب‌ها دیده. خوابی که واقعی می‌شود، نیاز به شبگرد تنهایی دارد که به خوابگردی افتاده. خوابگردی که در عالم خواب قتل می‌کند و در عالم واقع... در عالم واقع دکستر شک دارد که خود همان قاتل خواب‌گرد باشد یا نه. خوابگردی که می‌کشد و می‌کشد، بدون این‌که خود بداند... اما دکستر باید بداند... باید بداند این قاتل خواب‌گرد بالاخره خودش است؟ شبگرد تنهایش است؟ یا این‌که آدم دیگری است». اين كتاب با عنوان «دکستر؛ قاتل خواب‌گرد» نوشته «جف لیندزی» با ترجمه «آراز بارسقیان» در ۲۶۵ صفحه و به قیمت ۱۴هزار و ۵۰۰ تومان از سوی نشر میلکان منتشر شده است.
من از گوراني‌ها مي‌ترسم
«بلقيس سليماني» با نخستين رمانش، «بازي آخر بانو» نظر بسياري از منتقدان را به خود جلب كرد و به خاطر همين رمان بود كه در سال 1385 جايزه بهترين رمان بخش ويژه جايزه ادبي اصفهان را دريافت كرد. رمان «بازي آخر بانو» يكي از بهترين آثار دهه هشتاد است و سليماني در كليت يكي از كساني است كه قصه‌گويي و صحنه‌پردازي را در كنار روايت‌هاي ذهني راوي هميشه مدنظر دارد. آثار داستاني او هرگز خالي از ماجرا نبوده و هيچ‌وقت به حديث نفس و بيان حالات عاطفي يك زن بسنده نكرده است. از ديگر آثار او مي‌توان به رمان‌هاي «خاله‌بازي»، «به‌هادس خوش آمديد» و «سگ‌سالي» نيز اشاره كرد. درباره اهميت اين نويسنده همچنين بايد گفت او از نخستين نويسندگان ايراني است كه قصه‌هايي را در فرم داستانك منتشر كرد و در اين زمينه نيز موفق بود. دو كتاب «بازي عروس و داماد» (1386) و «پسري كه مرا دوست داشت» (1389) ازجمله مجموعه داستانك‌هاي او هستند. تازه‌ترين اثر سليماني اما رماني ديگر است با عنوان «من از گوراني‌ها مي‌ترسم» كه در 210 صفحه و با قيمت 13هزار تومان به‌تازگي از سوي نشر چشمه منتشر شده است.
جزء از كل
بعد از انتشار مطلبي انتقادي درباره ترجمه‌هاي پيمان خاكسار، برخي از كاربران صفحات اجتماعي يادداشت‌هايي نوشتند مبني بر عدم اطمينان به كتاب‌هاي ترجمه. متاسفانه برخي از آنان به اين مسأله دقت نكرده بودند كه ممكن است بخشي از اهميت ماجرا به دقت در ترجمه باشد اما بخش ديگري نيز در انتخاب ترجمه است. پيمان خاكسار در چند‌سال اخير با انتخاب‌هاي فوق‌العاده‌اي كه داشته، كتاب‌هايي ترجمه كرده كه همواره به چاپ‌هاي متعدد رسيده است. از «عامه‌پسند» بوكوفسكي و «برادران سيسترز» پاتريك دوويت گرفته تا آثار طنز دويد سداريس و مجموعه‌داستان «پسر عيسا» اثر دنيس جانسون. از اين مترجم رمان ديگري هم از نويسنده‌اي استراليايي با عنوان استيو تولتز به بازار آمد كه متاسفانه در حق آن بي‌انصافي شد. بعد از خواندن تنها چند صفحه از اين رمان خواهيد فهميد كه با رماني به شدت جذاب و تأمل‌برانگيز مواجه هستيد. رمان از صحنه زنداني آغاز مي‌شود كه زندانيان در آن شورش كرده‌اند و از شخصيت اصلي داستان مي‌خواهند كه به آنها بپيوندد و همين آغاز، بستري را فراهم مي‌كند براي فلاش‌بك‌هاي بعدي نويسنده. رمان «جزء از كل» در 656 صفحه و با قيمت 40هزار تومان از سوي نشر چشمه منتشر شده است.
سايه عقاب روي پياده‌رو
جاي آثار كارآگاهي، معمايي و پليسي هميشه در ادبيات داستاني ايران خالي بوده و فاطمه قدرتي در اقدامي جسورانه، مضمون اولين رمانش را چنين چيزي قرار داده است. در هر حال نوشتن رمان پليسي به دليل طرح مستحكمي كه نياز دارد، كاري بسيار سخت و دشوار است اما فاطمه قدرتي از پس اين مهم برآمده و رمان «سايه عقاب...» را با نشر نگاه به بازار كتاب فرستاده است. «سایه عقاب روی پیاده‌رو» رمانی حقوقی - پلیسی است درباره زندگی دختري دانشجو به اسم مونا. مونا بروجردي دوره كارشناسي ارشد حقوق قضايي را مي‌گذراند و دختر بازرس ویژه قتل نیز هست. پدر مونا با ورود او به اين عرصه به شدت مخالف است چراكه سختي‌ها و مصائب كار در چنين حوزه‌اي را مي‌داند اما مونا در آشنايي با يكي از وكلا ناخودآگاه درگير پرونده قتلي مي‌شود كه موانع آن فراوان است. مظنون اصلي در اين پرونده يكي از دوستان دوران كودكي مونا است و اين مسأله سبب مي‌شود راه پرونده به ماجراهايي ديگر باز شود.... از اين نويسنده پيش از اين مجموعه داستاني با عنوان «پنت‌هاوس» منتشر شده بود. رمان «سايه عقاب روي پياده‌رو» با قيمت 22هزار تومان، در 383 صفحه از سوي نشر نگاه به چاپ رسيده است.
در دهان اژدها
كتاب‌هاي اول غالبا ايرادهايي دارند كه دست و دل منتقدان و نويسندگان به خريد‌شان نمي‌رود. گاهي هم نويسنده نام‌ونشاني ندارد و متاسفانه اين مسأله باعث مي‌شود حتی اگر كتاب قابل تأملي منتشر كرده باشد، به چشم نيايد و تبليغ مناسبي درباره آن انجام نشود. مجموعه داستان «در دهان اژدها» نوشته محمدرضا زماني اما خوشبختانه جزو يكي از كتاب‌هاي خوب نويسندگاني است كه كار اول‌شان را منتشر مي‌كنند. داستان‌هاي او پيش از اين در مجله «همشهري داستان» چاپ شده‌اند و جوايزي هم به خود اختصاص داده‌اند. زماني هرازچندگاهي جلساتي را نيز به‌عنوان داستان‌خواني برگزار مي‌كند كه همين امر نيز در تبليغ كارش موثر بوده است. در هر حال «در دهان اژدها» يكي از بهترين مجموعه داستان‌هايي است كه اخيرا منتشر شده. نويسنده در اين مجموعه با نگاهي ويژه سراغ زندگي شهري مي‌رود و مضاميني از قبيل روابط زن و شوهري و والد و فرزند را مطرح مي‌كند. او از درون روزمرگي زندگي شهري، مفاهيمي بيرون مي‌كشد كه برخورد با آنها به‌شدت قابل تأمل است. «در دهان اژدها» در 88 صفحه با قيمت 4500 تومان از سوي موسسه انتشارات نگاه چاپ شده است.