شهروند | بعد از روزها گمانهزنیها درخصوص آرا نمایندگان مجلس در جلسه استیضاح وزیر علوم، امروز دیگر روز آزمون است. روزی که نمایندگان مجلس میتوانند درعمل تعامل خود با دولت را اثبات کنند و یا این پیام را برای دولت ارسال کنند که تعریفشان از تعامل میان مجلس و دولت، تعریفی متفاوت از دولتمردان است.
محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز روز گذشته در سخنانی با اشاره به فرارسیدن قریبالوقوع هفته دولت، به استیضاح وزیر علوم اشاره کرد و صراحتا عنوان کرد که این مسأله میتواند بر روند تعامل میان مجلس و دولت اثر منفی بگذارد. سخنگوی دولت گفت: استیضاح وزیر علوم، آن هم در آستانه هفته دولت میتواند تأثیر سویی بر همکاری و تعامل منطقی و مورد انتظار مردم در مورد رابطه قوای مجریه و مقننه داشته باشد بهویژه اینکه برخی از اقدامات فوری هم در شرایط کنونی قابل تامل است. «محمدباقر نوبخت» در گفت و گوی با ایرنا در ارزیابی رابطه بین دولت و مجلس در آستانه نخستین سالگرد فعالیت دولت یازدهم افزود: این مسأله در شرایطی روی میدهد که همه دلسوزان نظام و علاقهمندان به استمرار تعامل مثبت و منطقی بین دولت و مجلس تلاش میکنند برای رفع برخی نگرانیها و معقول و سنجیده کردن عملها و عکسالعملها، وظیفه انقلابی خود را به درستی انجام دهند. وی اضافه کرد: بهخصوص درحالیکه کشور در شرایط تحریم نیازمند به آرامش و همکاری بیشتر است، اینکه نماینده مجلسی مطرح کند آقای دکتر روحانی 20سال پیش که نماینده مجلس و دانشجوی دوره دکترا بوده، حقوق ماهیانه خود را براساس مدرک دکترا دریافت میکرد و حرفهایی از این قبیل؛ آیا این شبههافکنی، به تعامل بهتر بین دولت و مجلس کمکی میکند؟نوبخت گفت: البته اگر افرادی در خارج از مجلس با هر انگیزهای اینچنین سخن بگویند یا تشکیکی ایجاد کنند، ضمن مردود بودن چنین حرفی، قابل نکوهش هستند اما در مورد یک نماینده مجلس قطعا قابل گذشت نیست. سخنگوی دولت ادامه داد: چرا که نمایندگان محترم مجلس به درستی میدانند که پرداخت حقوق نمایندگان بر پایه مدرک تحصیلی آنها نیست که بر آن اساس اگر کسی دکترا داشته باشد، از کسی که فوقلیسانس دارد حقوق بیشتری دریافت کند، بنابراین جای تعجب و تأمل است که این سخنان آن هم در این شرایط مطرح میشود. معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهوری اظهار داشت: جای این پرسش واقعا وجود دارد که با تأمین کدام منافع ملی یا اساسا با چه مجوز شرعی و اصول اسلامی به نادرستی این مطالب وسیله شبههافکنی میشود؟ آن هم نسبت به یکی از شخصیتهای برجسته نظام و منتخب و معتمد مردم؛ بهطوریکه برخی رسانههای خارجی هم این حرف بیاساس و کذب را تکرار یا خبررسانی کنند. سخنگوی دولت ادامه داد: من بهعنوان کسی که هم در آن ایام در مجلس، هم در دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی و هم در مرکز تحقیقات استراتژیک همکار دکتر روحانی بودم و برحسب مسئولیت خود در این مرکز باخبر بودم که جناب آقای دکتر روحانی در قبال این خدمات عالی به نظام و مشاورت به رهبر معظم انقلاب اصلا حقوقی دریافت نمیکرد و این نوع ارزیابی و اظهارنظر نسبت به چنین شخصیت برجسته و محترمی اساسا موهن و سخیف تلقی میشود. نوبخت با بیان اینکه دکتر روحانی عضو هیأتعلمی مرکز تحقیقات استراتژیک بود، گفت: وی برای ارتقای خود چه از استادیاری به دانشیاری و چه از دانشیاری به استادی، همچون همه اعضای هیأت علمی، تمامی مدارک و مستندات پژوهشی و علمی خود را طبق ضوابط آموزش عالی به هیأتمدیره مرکز ارایه میکردند و این مدارک طبق روال با شاخصهای دانشگاه تهران و آن هم با کارشناسی مربوطه
ارزیابی میشد. نوبخت ادامه داد: متاسفانه طرح این نوع مطالب در خوشبینانهترین تلقی براساس عدم اطلاع انجام میشود، اگر آن نماینده محترم نمیداند که ارایه تحصیل جناب آقای دکتر روحانی اساسا از طریق بورسیه انجام نشده در چارچوب اصولگرایی مبتنی بر کدام اصل شرعی چنین مطالب کذبی را به صورت مکتوب منتشر میکند. سخنگوی دولت اضافه کرد: در این راستا اقدام هیأترئیسه محترم مجلس هم درخصوص اجازه انتشار چنین مطالبی در صحن مجلس شورای اسلامی قابل تامل است. وی گفت: بنابراین میتوان انتظار داشت که نمایندگان فهیم مردم در مجلس شورای اسلامی با رد استیضاح و تأیید مجدد آقای دکتر فرجیدانا، روابط مستحکمتری با قوه مجریه را در سال دوم فعالیت دولت شکل میدهند و رضایت مردم و رهبری را بیش از پیش بیافرینند. معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهوری اظهار داشت: البته این همکاری صمیمانه و مسئولانه دولت و مجلس که نسبت به چند سال گذشته بسیار مطلوب و حرکتی کاملا در راستای منافع ملی است، بدون مانع نیست. نوبخت ادامه داد: باید قبول کنیم استیضاح وزیر علوم، تحقیقات و فناوری که کمتر از یکسال مسئولیت این وزارتخانه حساس و بسیار مهم را عهدهدار است، آن هم در آستانه هفته دولت میتواند تأثیر سویی بر این همکاری و تعامل منطقی و مورد انتظار مردم داشته باشد؛ بهویژه اینکه برخی اقدامات فوری نیز در شرایط کنونی
قابل تأمل است.
لابي فشرده سياسي در بهارستان
یک روز پیش از استیضاح وزیر علوم، نمایندگان مجلس از تغییر مثبت جو بهارستان به سود فرجیدانا خبر میدهند هرچند در نگاهی واقعبینانهتر میتوان گفت استیضاحکنندگان نیز در این مدت از هیچ تلاشی برای رأی آوردن استیضاح دریغ نکرده و بعید نمیدانند روز چهارشنبه رایزنیهای یکی،دوماه اخیر جواب دهد و وزیر نتواند حد نصاب آرای نمایندگان را کسب کند.
اسماعیل جلیلی، عضو فراکسیون رهروان ولایت (اکثریت) مجلس درباره آخرین رایزنیها در این فراکسیون به «شهروند» میگوید: این احتمال وجود دارد که 70درصد فراکسیون در نهایت صبح چهارشنبه به سود وزیر رأی بدهند. جلیلی که در عین حال نایبرئیس فراکسیون رهروان ولایت است این احتمال را بعید نمیداند که 30درصد از اعضای فراکسیون رهروان ولایت در روز استیضاح از تصمیم فراکسیون پیروی نکنند و فراکسیون ریزش 30درصدی را در این روز تجربه کند. فراکسیون رهروان ولایت چنانکه گفته میشود 190 عضو دارد البته پس از انتخابات ریاستجمهوری تعدادی از اعضای این فراکسیون ترجیح دادند در فراکسیونهای دیگری عضویت داشته باشند با این همه رهروان ولایت هنوز فراکسیون اکثریت مجلس محسوب میشود، بنابراین دولت حسن روحانی بیشترین رایزنیها را با این فراکسیون و شخص علی لاریجانی انجام میدهد. رهروان ولایت از سوی دیگر در میان نمایندگان با فراکسیون اصولگرایان به رهبری حداد عادل نیز رقابت دارد. فراکسیونی که اعضای آن نقش پررنگی در به جریان انداختن استیضاح وزیر علوم داشتهاند.
افزایش و کاهش
تعداد امضاهای استیضاح
اگرچه در دولت قبل یکی از نگرانیهای نمایندگان استیضاحکننده پس گرفتن امضا توسط باقی نمایندگان و از دستور خارج شدن استیضاح بود اما به نظر میرسد این مشکل در این دولت برای استیضاحکنندگان حل شده و موضوع از دستور خارج شدن استیضاح به دلیل پس گرفتن امضای نمایندگان وجود ندارد با این حال تعدادی از نمایندگان له یا علیه استیضاح درباره بازپس گرفتن امضا یا حتی اضافه شدن تعداد امضاها اظهارنظر کردهاند از جمله رمضانعلی سبحانیفر نماینده مردم سبزوار در مجلس شورای اسلامی به سایت تدبیر گفته است: با برگزاری نشستهای مشترک میان آقای فرجیدانا و نمایندگان بسیاری از مسائل برای نمایندگان روشنتر شد. در نتیجه این نشستهای مشترک حتی تعدادی از نمایندگان امضاهای خود را برای استیضاح پس گرفتند. من اطلاع دارم بالای 10نفر از 51نفر امضاکننده استیضاح امضاهای خود را پس گرفتند. دکتر فرجیدانا و معاونان ایشان هم با بقیه نمایندگان در حال رایزنی هستند. در کل فضای مجلس به سمتی پیشرفته که احتمال کسب رأی اعتماد مجدد برای وزیر علوم بسیار زیاد است. با این حساب اگر این استیضاح انجام شود آقای فرجیدانا رأی اعتماد میگیرد. در همین حال علیاصغر زارعی از نمایندگان خواهان استیضاح وزیر گفته است نهتنها تعداد امضاها کاهش نیافته بلکه تا 11 امضا به نامه استیضاح فرجیدانا اضافه شده است و اکنون استیضاح وزیر علوم با 62 امضا در صحن مجلس دنبال میشود. زارعی علت این موضوع را برخی بداخلاقیها دانسته که باعث شده نمایندگان به استیضاح وزیر ترغیب شوند. همچنین سلیمان عباسی نماینده مردم گنبدکاووس در مجلس شورای اسلامی به ایرنا گفته است:از جمع استیضاحکنندگان وزیر علوم بیرون آمده. این نماینده خاطرنشان کرده است: علت اصلی استیضاحکنندگان، توجه بیشتر وزیر به رفع مسائل کلان دانشگاهها بوده است که اینجانب پس از بررسیها و ارزیابیهای بیشتر و قانع شدن نسبت به عملکرد وزیر از جمع استیضاحکنندگان خارج شدم. عباسی با بیان اینکه انتظار نمایندگان مجلس شورای اسلامی از وزیر علوم، توجه بیشتر به مسائل کلان دانشگاههاست، اضافه کرد: روز چهارشنبه در مجلس به طرح استیضاح به وزیر علوم، رأی منفی خواهم داد.
بورسیههای غیرقانونی همچنان در صدر اخبار
در حالی که تعدادی از رسانهها و نمایندگان اصولگرا این روزها افشاگری درباره بورسیههای غیرقانونی انجام شده در دولت قبل توسط وزارت علوم را قابل پیگیری میدانند، رضا فرجیدانا و همراهان وی در وزارت علوم همچنان معتقد به افشای ابعاد این موضوع بود و در جلسات خود با نمایندگان مجلس موضوع بورسیهها را پیگیری میکنند. ازجمله روز گذشته در جلسه فراکسیون دانشگاهیان مجلس شورای اسلامی رضا فرجیدانا به همراه محمد نهاوندیان حاضر شده و درباره این بورسیهها توضیح دادند. حامد قادرمرزی نایبرئیس فراکسیون دانشگاهیان دراینباره به ایرنا گفته است: براساس اظهارات وزیر علوم معدل تحصیلی لیسانس تعدادی از بورسیهشدگان کمتر از 14 و معدل دوره فوقلیسانس کمتر از 16 بوده است که این افراد به اسم خارج از کشور بورسیه گرفتهاند. این درحالی است که این بورسیهها در رشتههایی به افراد اهدا شده که این رشتهها به وفور در دانشگاههای داخلی پذیرش میشود. نایبرئیس فراکسیون دانشگاهیان مجلس اضافه کرد: همچنین این افراد بدون داشتن شرایط علمی بورس، خارج شدند و متاسفانه وزارت علوم هم تعهد کرده است شهریه این افراد را پرداخت کند درحالیکه این شرایط باید برای نخبگان ایجاد شود، بورسیهها به افرادی داده شده که کمترین صلاحیت علمی را داشتهاند. جواد هروی نیز دراینباره به «شهروند» گفت: مدعیان قانونمداری دست پیش را گرفتهاند که پس نیفتند. رئیس کمیته آموزش عالی مجلس و عضو کمیته پیگیری پرونده بورسیهها درعینحال تأکید کرده است: این افراد بدون آزمون در دورههای دکترا شرکت کرده و پس از آن نیز با مدرک دکترا استخدام شدهاند حالا چگونه است که این عمل غیرقانونی نیست اما افشاگری درباره این حرکت را
غیرقانونی میدانند؟
سخنان عجیب زاکانی
در انتقاد از فرجیدانا
یک روز پیش از استیضاح پرحاشیه وزیر علوم در مجلس علیرضا زاکانی نماینده منتقد دولت در جمع خبرنگاران گفت: شورایعالی انقلاب فرهنگی و رئیسجمهوری در مسأله روسای دانشگاهها از وزیر علوم ناراحت هستند. به گزارش ایلنا زاکانی در مورد علت ناراحتی رئیسجمهوری از فرجیدانا تصریح کرد: ناراحتی ایشان به خاطر رویهای که وزیر در انتخاب روسای دانشگاهها در پیش گرفته است، میباشد و حتی در جلسه شورایعالی انقلاب فرهنگی این مسأله را مطرح کردند و خواستار تغییر رویه شدند. او همچنین درباره بازگشت دانشجویان ستارهدار به دانشگاهها در زمان فرجیدانا و اینکه اساسا حق تحصیل را نمیتوان به لحاظ قانونی از کسی سلب کرد، گفته است: اینها دانشجو نیستند بلکه افرادی هستند که وزارت اطلاعات اعلام کرده که این افراد حق شرکت در آزمون ندارند. کسی که با پژاک و منافقین در ارتباط است حق دانشگاه رفتن ندارد. زاکانی در پاسخ به اینکه پس چرا این افراد بازداشت نشدهاند؟ عنوان كرد: به آنها موهبت شده که به زندان نرفتهاند. یک رویه قانونی در کشور وجود دارد که وزارت اطلاعات براساس سوابق و اطلاعات مسجلی که در اختیار دارد میتواند اعلام قبولی را منع کند و به وزارت علوم اعلام میکند که این افراد به چه دلیلی منع قانونی برای قبولی دارند.
افرادی که وزارت اطلاعات تأیید میکند
باید وارد دانشگاه شوند
وی در پاسخ به این پرسش که آیا برای این افراد نباید حکم قضایی صادر شده باشد تا از تحصیل منع شوند؟ گفت: وزارت اطلاعات به وزارت علوم اعلام میکند. آقاي فرجیدانا نیز این مسأله را قبول دارد. ما نیز میگوییم که وزارت اطلاعات اسامی به وزارت اعلام و بیان کرده که این افراد به چه دلیلی منع شدهاند. وزارت علوم اسامی را گرفته اما آنها را جذب کرده و توجهی به استعلام وزارت اطلاعات نکرده است که از نظر ما این خلاف قانون است و ما معتقدیم افرادی که وزارت اطلاعات تأیید میکند باید وارد دانشگاه شوند. زاکانی که از منتقدان سرسخت فرجیدانا در وزارت علوم است همچنین در پاسخ به این سوال یکی از خبرنگاران که به یکی از مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی مبنی بر اینکه تنها کمیتههای دانشگاهی حق تصمیمگیری در رابطه با این موارد را دارند، اشاره كرد، گفت: خیر این یک رویه کلی بوده و ربطی به این مسأله ندارد وقتی وزارت اطلاعات میگوید باید به آن توجه کرد بحث ما راجع به افراد و گروهها نیست بلکه راجع به رویهها بحث داریم. در هر حال چنانکه نمایندگان مجلس میگویند استیضاح رضا فرجیدانا در چند روز گذشته بیشتر توان و انرژی مجلس را به خود معطوف کرده است. استیضاحی که در یک سوی آن دولت و فراکسیون علی لاریجانی و در سوی دیگر آن منتقدان دولت و نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری قرار دارند، نتیجه استیضاح اما تا پایان آن همچنان مبهم است و باید منتظر ماند و دید سومین مصاف رضا فرجیدانا با مجلس شورای اسلامی به کجا ختم خواهد شد.
معاون اول رئیسجمهور: انتظار داریم مجلس امکان ادامه خدمتگزاری فرجیدانا را فراهم کند
در همین زمینه اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهوری روز گذشته و در فاصله یک روز از استیضاح خطاب به نمایندگان مجلس گفت که انتظار داریم مجلس امکان ادامه خدمتگزاری فرجیدانا را فراهم کند. اسحاق جهانگیری در آستانه هفته دولت در دیدار مدیران حوزه معاون اول رئیس جمهوری افزود: دکتر فرجیدانا فردی دانشمند، متدین، اخلاقی و مورد اعتماد دانشگاهیان است. او اظهار داشت: ایشان در مدت 9 ماه مسئولیت خود، نشان داد که با مدیریت خوب میتوان فضای دانشگاهها را آرام و امیدوار و در جهت تولید علم و دانش بسیج کرد. معاون اول رئیسجمهوری تأکید کرد: اگرچه نظرات سازنده مجلس شورای اسلامی برای همه اعضای هیأت دولت ارزشمند است اما کمک نمایندگان مجلس به تثبیت مدیریت وزارت علوم آن هم در آستانه آغاز سال تحصیلی جدید و هفته دولت نشاندهنده همکاری و تعامل صمیمانه میان دولت و مجلس است.
وزير كشور: وجود مسائل سياسي تنش زا
در دانشگاه ها صحت ندارد
وزیر کشور هم طی مصاحبهای با ایرنا به دفاع از فرجیدانا و عملکرد او پرداخت. او درباره انتقادات به عملکرد «رضا فرجیدانا» وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در یکسال گذشته افزود: دانشگاههای ما فعال، بانشاط و پویا است و من بهعنوان وزیر کشور از بعد امنیتی و سیاسی مطرح میکنم که در یکسال گذشته، ما در دانشگاهها، هیچ مسأله سیاسی تنشزا و موضوع امنیتی نداشتیم که این نشان از مدیریت مطلوب دانشگاه در حوزه سیاسی و امنیتی است. رحمانیفضلی ادامه داد: وزارت کشور مسئول ارزیابی قضیه است یعنی اگر کسی بگوید در یکسال گذشته در دانشگاهها مسائل سیاسی تنشزا بوده، چنین چیزی صحت ندارد. او گفت: بالاخره اگر جابهجایی و انتصابی بوده، این انتصاب میتوانست در بیرون چهره خود را در قالب رفتارهای سیاسی نشان دهد و ما باید ارزیابی میکردیم که واقعا چیزی
نبوده است.
وزیر ارتباطات:
برخی در پی ایجاد جنگ روانی هستند
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه «برخی با پخش شبنامهها در مجلس شورای اسلامی در پی ایجاد جنگ روانی هستند» گفت: هدف این افراد این است که در هفته دولت رضایت مردم از عملکرد دولت را تحتالشعاع قراردهند. محمود واعظی با اشاره به اینکه «در شرایط موجود عده محدودی به برقراری آرامش، هماهنگی و تفاهم بین دولت و مجلس و بهخصوص شخص رئیس جمهوری و مجلس علاقهمند نیستند» افزود: این افراد طی دوران قبل هم سالها به نزاع بین مجلس و دولت دامن زدند و این آرامش و تفاهم حاضر در سیاستهای آنها جایی ندارد. وی اظهار کرد: این افراد با استفاده از هر روشی در پی برهم زدن آرامش، تفاهم، صمیمیت و یگانگی به وجود آمده در کشور هستند. وی تصریح کرد: بدخواهان ملت از تنش بین دولت و مجلس استقبال میکنند و چنین اقدامات نسنجیدهای باعث سوءاستفاده آنان میشود. وی همچنین با اشاره به مطرح شدن بحث استیضاح فرجیدانا - وزیر علوم، تحقیقات و فناوری - در مجلس خاطرنشان کرد: اینکه عدهای با پخش شبنامه میخواهند فضای مجلس را تغییر داده و فضاسازی کرده و جنگ روانی ایجاد کنند، به ایجاد تنش و لطمه به آرامش عمومی و همچنین بیاعتمادی به ارکان نظام میانجامد. دولت و مجلس باید مراقب اینگونه فضاسازیها باشند تا تفاهم و همدلی بین این دو بخش تا پایان دولت یازدهم بهعنوان الگوی همکاری ادامه پیدا کند. وی با اشاره به اینکه «گروهی کوچک تلاش دارند در مقطع خاص هفته دولت چنین تهدیداتی را مطرح کنند»، تصریح کرد: در هفته حاضر که هفته دولت نامیده شده است و دولت تصمیم دارد عملکرد یکسالهاش را به مردم تقدیم کند این عده میخواهند این هفته را به کام مردم تلخ کنند. وزیر ارتباطات و فناوری با اشاره به رهنمودهای مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم همکاری بین قوای مختلف کشور گفت: کار این عده برخلاف فرمایشات رهبری است، زیرا به صراحت در راه خلاف رهنمودهای ایشان قدم برمیدارند. وی با بیان اینکه «توزیع شبنامه و طرح مسأله ابهام در مدرک تحصیلی آقای روحانی در شرایط فعلی در راستای دستیابی به یک هدف انجام شده است»، خاطرنشان کرد: طی بیش از 20سال ارتباط نزدیکی که با شخص روحانی داشتم و همچنین با توجه به سابقه وی در حوزه علمیه، تمام طلبههایی که با وی همدوره بودند یک نظر مشترک درباره او دارند و آن این است که وی فردی با ذکاوت بوده است. وی با تأکید بر اینکه «نمایندگان مجلس تنها حقوق نمایندگی خود را دریافت میکنند»، افزود: روحانی برای شرکت در اولین دوره انتخابات نمایندگی مجلس نیز مدرک خود را دانشجوی دکترا و تحصیل در خارج از کشور مطرح کرده بود و باید این افراد بدانند که ایشان بورس تحصیلی نیز دریافت نکرده است و مثل سایر افراد با هزینه شخصی در خارج از کشور تحصیل کرده است. وی همچنین درباره اینکه «برخی میگویند آقای روحانی حقوق استادتمامی خود را دریافت میکند»، گفت: زمانی که ایشان پست ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک را برعهده داشت و من معاون مرکز تحقیقات بودم، وی حقوق مربوط را با تأیید هیأت ممیزی دانشگاه تهران را دریافت میکرد. وی در ادامه با اشاره به اینکه «افرادی که به توزیع شبنامه در مجلس اقدام کردهاند، در نظر داشتند که در جلسه استیضاح در جهت اهداف خود بهرهبرداری کنند»، افزود: با این حال نمایندگان مجلس افراد فهیم و فقیهی هستند و خیلی بعید است که تحتتأثیر چنین اقداماتی قرار بگیرند.