گروه اقتصادی شهروند| تحریم‌های صورت‌گرفته غرب علیه روسیه درحالی وارد فاز تازه می‌شود که سرزمین تزارها با جمعیت 142‌میلیون‌نفری، بازار بزرگی برای تجارت و بازرگانی است و مشارکت در تأمین نیازهای داخلی این کشور و اقدام به جایگزینی طرف‌های تجاری می‌تواند چهره تجاری منطقه را تغییر دهد. در این شرایط، نزدیک‌ترین کشوری که درشرایط روسیه قرار داشته و می‌تواند مدل مناسبی برای دور زدن تحریم‌ها باشد ایران است. تجربه چندساله ایران در شرایط تحریم می‌تواند راهکار مناسبی برای بزرگ‌ترین کشور جهان (با حساب قطب شمال) باشد که حالا خود به نوعی با تحریم‌های غرب مواجه شده و حتی قصد دارد خریدی از اروپا نداشته باشد.
روسیه باید برای برون‌رفت از این بحران، راه چاره‌ای بیندیشد؛ براین اساس به نظر می‌رسد روس‌ها قصد دارند در راه مقابله با تحریم‌های غرب، حساب ویژه‌تری روی کمک ایران باز کنند. در این خصوص سایت نیوزمکس که پایگاه خبری نزدیک به راستگرایان آمریکاست، در گزارشی به این موضوع اشاره کرده و می‌گوید: تفاهمنامه ایران و روسیه فرصت مناسبی در جهت تقویت ایران است. دیلی‌تگراف نیز از مسکو گزارش داده که ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه با امضای قرارداد 20‌میلیارددلاری بین این کشور و ایران موافقت کرده تا بحث تبادلات نفت و کالایی میان این دو کشور به دور زدن تحریم‌ها منجر شود؛ در قالب موافقتنامه‌ای که بیژن زنگنه وزیر نفت ایران نیز از آن خبر داده بود.
اما سوی دیگر ماجرا، تشدید تحریم‌ها علیه روسیه است که در حوزه‌هایی چون موادغذایی و کشاورزی برای این کشور مسأله‌ساز شده است. روسیه قصد دارد تا خرید خود از اروپا را محدود کند و این به معنای فرصت تازه برای کشورهای دیگر است. حالا ایران علاوه بر فروش نفت به روس‌ها، بازار بالقوه‌ای برای فروش موادغذایی و محصولات کشاورزی در این کشور می‌تواند داشته باشد؛ اگر فرصت ‌شناسی لازم و دیپلماسی اقتصادی موردنظر باشد.
تخم‌مرغ‌های ایران در راه روسیه
در این حوزه، روز گذشته هدایت اصغری مدیرعامل اتحادیه تولید‌کنندگان مرغ تخم‌گذار درحالی از برنامه‌ریزی برای صادرات تخم‌مرغ به روسیه برای اولین‌بار خبر داد که چندی پیش و در گفت‌وگو با «شهروند» از نبود امکان صادرات تخم‌مرغ گلایه‌مند بود.
وی در آن زمان اظهار داشته بود مازاد تولید تخم‌مرغ روی دست تولید‌کننده باقی مانده و نیازمند حمایت دولت برای بازاریابی صادراتی و ایجاد زمینه‌های صادرات است اما وی روز گذشته از فراهم شدن این امکان خبر داد که به نظر بی‌ربط با موضوع تحریم روسیه نیست.
او گفت: با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده احتمالا تا ۱۵ روز آینده صادرات تخم‌مرغ به این کشور آغاز می‌شود. وی با بیان این‌که شرایطی فراهم آمده تا بخشی از مازاد تولید تخم‌مرغ کشور به روسیه صادر شود، افزود: این اتفاق بعد از اختلاف اتحادیه اروپا و آمریکا با روسیه و تحریم‌های فیمابین ایجاد شده است و درحال حاضر وزارت جهاد کشاورزی کشورمان درحال رایزنی و هماهنگی با روسیه برای تحقق این موضوع است.
مدیرعامل اتحادیه تولید‌کنندگان مرغ تخم‌گذار بیان داشت: تاکنون رایزنی‌های اولیه بین دو کشور انجام شده و درحال پیگیری این موضوع هستم تا بخشی از نیاز تخم‌مرغ کشور روسیه از طریق کشورمان تأمین شود. وی افزود: با هدف‌گذاری‌های انجام‌شده پیش‌بینی می‌شود حدود 3 الی 5‌هزار تن تخم‌مرغ به کشور روسیه صادر شود.
وی با بیان این‌که ماهیانه 20‌هزار تن تخم‌مرغ تولید مازاد در کشور داریم، اظهار داشت: بخشی از تولید مازاد تخم‌مرغ کشور به کشورهای عراق، ارمنستان، تاجیکستان و گرجستان صادر می‌شود. وی در پاسخ به این سوال که صادرات تخم‌مرغ به روسیه چه تأثیری روی قیمت تخم‌مرغ در بازار داخل می‌گذارد، گفت: ماهیانه در کشور حدود 20‌هزار تن تولید مازاد تخم‌مرغ داریم و این مسأله   روی قیمت تخم‌مرغ تأثیر ندارد.
خطر گرانی در سایه سودجویی بیشتر تولید‌کننده داخلی
البته این اتفاق درحالی رخ می‌دهد که رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار با قاطعیت از عدم امکان گرانی تخم‌مرغ در داخل خبر می‌دهد اما آنچه حافظه تاریخی ما به یاد می‌آورد، سودجویی در بازار داخل در پی ایجاد هر بازار صادراتی است. در اصل این امکان وجود دارد که بازار روسیه به مذاق تولید‌کننده ایرانی خوش آمده و وقتی جیب پر روبل روس‌ها را ببینیم دیگر بازار داخل فراموش شده و بار دیگر ممکن است گرانی‌های عجیب و غریب خودنمایی کند. زیرا صادر کردن تمام تخم‌مرغ‌هایمان به سبد روسیه، در عمل باعث کمبود عرضه داخلی و رشد تقاضا و درنهایت گرانی قیمت تخم‌مرغ در داخل می‌شود که این خود بازی دو سر برد به نفع تولید‌کننده داخلی است.
از این‌رو با توجه به آغاز رویکرد فروش محصولات ایرانی به روس‌ها، ضرورت دارد تا گذاردن تمام تخم‌مرغ‌های ایرانی در سبد روسیه با نظارت نهادهای اقتصادی کنترل شود تا فرصت تازه اقتصاد ایران برای سایر کالاهای با کیفیت ایرانی نیز بازار مناسبی بسازد.

فشارتحریم اقتصادی به روسیه باعث تشدید اختلاف‌ها در اروپا شد
تحریم به قیمت تزلزل اروپاي واحد
 کشورهای اروپای مرکزی خواهان تحریم روسیه هستند

گروه اقتصادی شهروند| به دلیل تحریم علیه روسیه، شکاف روزافزونی در اروپا به وجود آمده است؛ با وجود اظهارنظر برخی از کشورهای عضو برای فشار بیشتر علیه روسیه، یکی از اپوزیسیون‌ها معتقد است تحریم‌ها برای اروپا بیش از روسیه دردناکند. از سویی تحریم‌های روسیه در برابر اروپا هیچ خسارت مستقیمی به اقتصاد وارد نکرده است. این تحریم‌ها فقط یک‌درصد از تولید ناخالص ملی را کاست اما به‌طور غیرمستقیم به اقتصادهای منطقه ضربه زده است. هر منطقه اروپایی به نوبه خود به این امر دامن می‌زند. لهستان و کشورهای حوزه بالکان به‌طور کامل از تحریم‌ها پشتیبانی می‌کنند. آنها پیام‌هایی صادر می‌کنند که چگونه از حرکات روسیه درامان مانده‌اند. از سوی دیگر اروپای مرکزی همچنان با اظهارنظرهای عمومی به این روند عکس‌العمل نشان می‌دهد که به نظر می‌رسد طرفدار روسیه هستند. اروپای غربی به وسیله پشتوانه‌ای که دارد هرگونه خسارت به کشورهای منطقه یورو را جبران و به این ترتیب از سیاست اصلی حمایت می‌کند. اکنون بسیار مهم است که بدانیم آیا این دیدگاه‌های مختلف به شکاف میان کشورها با روابطی قدرتمند منجر می‌شوند یا خیر. بیانیه 14 آگوست لهستان مبنی بر این‌که درحال بررسی تحریم بر واردات زغال‌سنگ روسیه است، احتمالا در نقطه‌ای دیگر از اتحادیه اروپا تزلزل ایجاد می‌کند. زیرا لهستان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان زغال‌سنگ جهان است و چنین تحریمی حداقل به خود آن کشور صدمه می‌زند. اما از سوی دیگر به نظر می‌رسد فنلاند همچنان تحت فشار از سوی روسیه و اوکراین است و به همین دلیل رئیس‌جمهوری کشور به سوچی و کی‌یف سفر کرد تا مذاکراتی انجام دهد. فنلاند در رکود عمیقی به سر می‌برد و دولت جدید چندان محبوب نیست و حتی احتمال دارد تا انتخابات ماه ژانویه دوام نیاورد. پروژه‌ای 400‌میلیون‌یورویی (حدود 540‌میلیون دلار) از صادرات تحت‌تأثیر این تحریم‌ها قرار می‌گیرد. همین یک مورد کافی است تا فنلاند حصار را بشکند و سعی کند برای کاهش فشار اقتصادی با روسیه تبادل تجاری کند. در مقیاس وسیع‌تر، این تحریم‌ها پتانسیل ایجاد بحرانی در هسته اروپا را دارند. در چهاردهم آگوست، آلمان تقصیر انقباض اقتصادی خود را به گردن تنش‌های ژئوپلیتیکی در اوکراین انداخت. کاهش میزان کمک‌های آلمانی به کاهش رشد در منطقه یورو منجر شده و به این ترتیب میزان درخواست از بانک مرکزی اروپا برای انجام اقدامات آسان‌گیرانه بیشتر شده است. بحث درباره اقدامات آسان‌گیرانه دارای پتانسیلی است که می‌تواند آلمان را از فرانسه و ایتالیا جدا کند، برلین نیز تمایلی ندارد پول را از مکانی که ترجیح می‌دهد در آن‌جا بماند، منتقل کند. در این میان پاریس و رم به‌طور مرتب خواهان مهلت بیشتر هستند. با توجه به چنین شکاف‌های عمیقی در اتحادیه اروپا، تصمیمی روشن برای افزایش تحریم‌ها یا حتی لغو آنها غیرمحتمل به نظر می‌رسد. تحریم‌ها به شیوه‌ای هستند که نیازمند رأی ناشناس تمام کشورهای عضوند تا لغو شوند. این رأی‌گیری هر سه ماه انجام می‌شود که مرحله بعدی آن در اکتبر است. در این میان شرایط در اوکراین همچنان تثبیت شده است و از سوی دیگر روسیه اجازه نمی‌دهد جنبش شورش در شرق را ماندگار کند. به این ترتیب به فشار سنگین روی کی‌یف قبل از مذاکرات انرژی حیاتی ادامه خواهد داد. درهر حال، اروپایی‌ها بر تحریم با روسیه تأکید دارند و این امر به نوبه خود به اختلال در ارتباطاتی دامن می‌زند که اتحادیه اروپا را به هم متصل می‌کند.
منبع: stratfor