غلامعباس توسلی، جامعه‌شناس، تحلیلگر سیاسی و استاد اسبق دانشگاه معتقد است که روند توسعه سیاسی در دوره‌ای متوقف شد و بازگشت به روند گذشته تا حدودی مشکل است. او همچنین درباره دلایل توقف این توسعه در دانشگاه‌ها و راهکارهای بازگشت به آن با «شهروند» گفت‌وگو کرد که مشروح آن در پی می‌آید.
آقای توسلی شما فکر می‌کنید که آیا الان دانشگاه‌ها برای ایفای نقش در روند توسعه سیاسی آمادگی دارند؟
خیر. به نظر من نباید دانشگاه را به زور در مسیری قرار داد چراکه زیان‌هایش بیش از فوایدش است.
چرا این آمادگی را ندارند؟
به این دلیل که مدتی روند آنها متوقف شد. همان‌طور که گفتم مدتی دانشگاه‌ها روندی را طی می‌کردند که در مسیر توسعه سیاسی بود و اتفاقا دستاوردهای خوبی هم داشت ولی متاسفانه در دولت گذشته این روند متوقف شد. در دولت آقای احمدی‌نژاد فضای دانشگاه‌ها بسته بود و تریبون در اختیار یک جناح خاص بود و کمتر صدای مخالف شنیده می‌شد. همین مسأله دلیلی است که می‌تواند روند توسعه سیاسی را متوقف کند چراکه برای رسیدن به توسعه سیاسی باید صداهای مختلف شنیده شود و فضای گفت‌وگو شکل بگیرد. در نتیجه حاصل شدن چنین فضایی، گفتمان منطقی عریان می‌شود. توقف این روند (توسعه سیاسی) به ضرر دانشگاه و دانشجویان تمام شد. بنابراین می‌توان گفت که آمادگی دانشگاه‌ها برای طی کردن روند توسعه سیاسی به آمادگی حاکمیت و دولت‌ها هم بستگی دارد این‌که تا چه اندازه فضا را در اختیار جوانان و دانشجویان قرار می‌دهند.
چطور می‌توان بار دیگر زمینه را برای روند توسعه سیاسی در دانشگاه‌ها مهیا کرد؟
واقعیت این است که الان ما با یک ساختمان ویرانی روبه‌رو هستیم که تخریب شده است و باید آن را دوباره از نو ساخت. ساخت این بنا قطعا زمان زیادی می‌برد و نمی‌توان توقع داشت که به سرعت این اتفاق بیفتد. بالاخره ساخت مجدد این بنا نیازمند امکاناتی ازجمله باز شدن فضای دانشگاه‌ها و خارج شدن از فضای امنیتی و مهم‌تر از همه اینها اعتماد به دانشجویان است. با مهیا شدن این فضا باید صبر کرد که دانشگاه و دانشجویان راه خود را پیدا کنند و همان‌طور که گفتم نباید ما مسیری را انتخاب کنیم و بخواهیم دانشجو در آن قرار بگیرد بلکه باید فضا را مهیا کنیم تا دانشجو خودش در مسیر قرار بگیرد.
به نظر شما الان وضع دانشگاه‌ها
چطور است؟
آن‌طور که من در جریان هستم الان وضع دانشگاه‌ها نسبت به گذشته بهتر است و حداقل این‌که گفتمانی میان دیدگاه موافق و مخالف شکل می‌گیرد. همین مسأله نقطه قوت و مثبتی است. ضمن این‌که آقای روحانی هم بارها درباره فضای دانشگاه‌ها و وظایف دانشجویان صحبت کرده‌اند و این مسأله نشان می‌دهد که آمادگی لازم برای مهیا کردن شرایط وجود دارد.