اندونزی کشوری است که به شکل یک قوس در طول خط استوا کشیده شده است. مجمعالجزایر اندونزی دیرزمانی از مناطق مهم بازرگانی دریایی جهان بهشمار میآمد و مسیرهای بازرگانی از سده هفتم میلادی میان پادشاهی سریو اجیا و چین تشکیل شدهبود.
نهاد خانواده در اندونزی
افزایش رو به رشد جمعیت در اندونزی بهعنوان چهارمین کشور پرجمعیت جهان دولتمردان این کشور را برآن داشت تا با پیشنهاد طرحی حضور زنان را در خانه تقویت کنند.
نرخ بالای تولد در کنار پایین بودن نرخ مرگومیر باعث شده است جمعیت اندونزی از رقم 119میلیون نفر درسال 1971 به 240میلیون نفر در سال 2010 افزایش یابد. با توجه به رشد دوبرابری جمعیت در 40سال گذشته پیشبینی میشود، جمعیت اندونزی تا سال 2050 به رقم 366میلیون نفر افزایش یابد.
بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که اندونزی با توجه به ساختار اقتصادی و جمعیتی خود میتواند تا سال 2050 به جرگه کشورهایی مانند برزیل، روسیه، چین و هند بپیوندد و جزو 5 اقتصاد برتر جهان شود.
اندونزی که نخستین قدرت اقتصادی جنوب شرق آسیا محسوب میشود، با جمعیت 250میلیون نفری خود که حدود 150میلیوننفر از جمعیت این کشور درحال تبدیل شدن به قشر متوسط هستند، فرصتهای بینظیری برای تبدیل به یک قدرت اقتصاد جهانی را دارد.
بهنظر میرسد، دولت اندونزی با درک درست از موقعیت جغرافیایی این کشور و ساختار جمعیتی خود بهدنبال راهکارهایی جهت افزایش توجه به نهاد خانواده است تا ضمن تأمین اهداف رشد جمعیتی خود، زمینه توسعه اقتصادی را نیز محقق کند. نشانههایی از این درک درست را میتوان در ارایه طرحی از سوی دولت این کشور مشاهده کرد که خواستار کاهش دو ساعت از کار زنان در روز است.
روزنامه جاکارتا پست در خبری از پیشنهاد طرح کاهش ساعاتکاری زنان در اندونزی خبر داد. در حالحاضر کارمندان بخش خصوصی و دولتی اندونزی روزانه 8 ساعت کار میکنند. «یودی کریسنادی» وزیر اصلاحات بروکراتیک و اجرایی دولتاندونزی ضمن انسانیخواندن این طرح گفت، پس از این اقدام زنان میتوانند توجه بیشتری به فرزندان خود بهویژه نوزادان داشته باشند.
در حالی که برخی نمایندگان مجلس اندونزی حمایت خود را از این طرح اعلام کردهاند، اما برخی از مقامات این کشور این طرح را اقدام عاقلانهای برای افزایش توجه به نهاد خانواده و تربیت کودکان ندانستهاند.
«فضلی جلال» رئیس سازمان ملی برنامهریزی جمعیت و خانواده اندونزی که ازجمله حامیان این طرح است، گفت که این اقدام میتواند نقش مهمی در تربیت کودکان داشته باشد. برخی فعالان حوزه زنان در اندونزی با اعلام مخالفت خود با این طرح، آن را تبعیض علیه حقوق زنان عنوان کرده و اعلام کردند که این اقدام مانع از انجام مسئولیتهای پدر در پرورش فرزندان میشود. کمیسیون ملی خشونت علیه زنان نیز که افزایش آمارهای خشونت علیه زنان را در اندونزی گزارش کرده، مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده است. طرح کاهش ساعت کاری زنان شاغل که اکنون ضمن داشتن برخی مخالفتها حامیان زیادی نیز دارد با تبدیل شدن به قانون میتواند در نقشه راه توسعه اندونزی بهعنوان کشوری که خواستار استفاده از ظرفیتهای ساختار جمعیتی خود است، نقش مثبتی ایفا کند. هرچند که اندونزی از نظر ساختار جمعیتی دارای ترکیب جمعیتی جوانی است و نرخ تولد نیز در آن بالاست، اما دولتمردان این کشور قصد دارند با سیاستگذاری در بخش افزایش جمعیت از ظرفیتهای کامل این کشور به نحو مطلوب استفاده کنند.
ازدواج، چند همسری و طلاق
شعار «درختي بکار، ازدواج کن»، در استان جاواي اندونزي به يکي از شروط براي هر فردي تبديل شده است که قصد دريافت مجوز ازدواج را دارد. هرچند سالگذشته در بخشی از اندونزی ازدواج زوجها به مدت 4 ماه ممنوع شده است تا مردم تمرکز بیشتری بر کشاورزی داشته باشند. مسئولان منطقهای در اندونزی اعلام کردند که از ماه نوامبر تا فوریه سال گذشته هیچ زوجی در این منطقه حق ازدواج ندارد. به گفته آنها، این 4 ماه فصل باران است و مردم و زوجها باید تمرکز خود را به فعالیتهای کشاورزی معطوف کنند، در غیراینصورت جریمه خواهند شد.
«نوسا تنگاراتیمور»، منطقهای است که این قانون در آن بهتصویب مسئولان رسیده است تا در این فصل حداکثر استفاده را از مزایای آن ببرند و فعالیتهای کشاورزی بیشتری داشته باشند. آنها معتقد هستند که این 4 ماه بهترین زمان برای کشاورزی است نه ازدواج. مورلین بوران، یکی از مسئولان محلی در این خصوص گفت: در این مدت هیچ درخواست ازدواجی ثبت نخواهد شد. مردم محلی باید به مدیریت کشاورزی خود توجه بیشتری داشته باشند نه اینکه به برگزاری مراسم عروسی فکر کنند.
اما در منطقهای دیگر در اندونزی با هدف مقابله با پدیده چند همسری مردان، کارمندانی را که قصد ازدواج دوم دارند، 80 دلار جریمه میکند. مردانی که در جزیره «لومبوک» اندونزی بهعنوان مقامهای رسمی مشغول به کار هستند با قانون جدید در صورت قصد ازدواج دوم باید اجازه کتبی مقام مافوق را ارایه کنند. این قانون که در یک مجلس محلی مورد تصویب قرار گرفته با هدف مشکلکردن ازدواج دوم برای کارمندان دولتی در اندونزی وضع شده است.
براساس این قانون، به ازای هر ازدواج پس از ازدواج نخست، مرد باید مبلغ 80 دلار بهعنوان جریمه پرداخت کند. قانون اندونزی چند همسری را بلامانع میداند، اما مرد ضمن اخذ موافقت همسر اول نیازمند ثبت ازدواج است. ازدواج بهصورت پنهانی باعث شده است آمار ازدواج دوم در اندونزی افزایش یابد و همچنین افزایش طلاق به دنبال چندهمسری نگرانی مقامهای رسمی این کشور را در پی داشته است.
طلاق در اندونزی در سالهای گذشته روند صعودی داشته است بهطوریکه وزارت امور مذهبی این کشور در سپتامبر سال گذشته از وجود 212هزار مورد طلاق سالیانه در این کشور خبر داد که این رقم در مقایسه با 10سال پیش که 50هزار مورد بود، افزایش قابلتوجهی داشته است. براساس گزارشهای مختلف، 80درصد طلاقها در اندونزی، بین زوجهای جوان رخ میدهد و 70 درصد از درخواستها نیز توسط زنان صورت میگیرد.
دولت اندونزی تیرماه سال قبل نیز با اصلاح قانونی درمورد درآمدهای دولتی بدون مالیات در وزارت امور مذهبی این کشور، زمینه ثبت ازدواج رایگان را فراهم کرد. براساس آمار وزارت امور مذهبی اندونزی 94درصد از ازدواجهای این کشور خارج از دفاتر امور مذهبی ثبت میشوند. «لقمان حکیم صیف الدین» وزیر امور مذهبی اندونزی گفت: پیش از این نیز بهای ثبت ازدواج در اندونزی پرداخت نمیشد اما برخی از ثبتکنندگان مبالغی بهعنوان پاداش دریافت میکردند. براساس قانون جدید، مقامات دولتی اندونزی از دریافت هرگونه وجوه نقدی به دلیل انجام فعالیتهایی از قبیل حملونقل و هر نوع فعالیت دیگر منع شدهاند.
پیش از این اگر ثبت ازدواج در خارج از دفاتر مذهبی انجام میشد ثبتکنندگان مبالغی را بهعنوان پاداش یا عناوین دیگر دریافت میکردند. وزیر امور مذهبی اندونزی اظهار امیدواری کرد که این قانون بهعنوان چارچوبی برای خدمت به کسانی که قصد ازدواج دارند بهکار گرفته شود.
این قانون جدید همچنین چارچوب مشخصی برای ثبت ازدواج در ساعات غیرکاری و همچنین خارج از دفاتر مذهبی تعیین کرده است. دریافت مبلغی بهعنوان پاداش ثبت ازدواج از سوی دفترداران اندونزیایی باعث از بین شفافیت در درآمدهای آنها و همچنین شیوع فساد در وزارت امور مذهبی این کشور میشد. سازمان مبارزه با فساد اندونزی وزارت امور مذهبی این کشور را جزو 22 نهاد فاسد این کشور معرفی کرده بود.
۱۰درصد ازدواجها دراندونزی
به طلاق منجر میشود
یک مقام وزارت امور مذهبی اندونزی گفت: سالانه دومیلیون ازدواج در این کشور به ثبت میرسد که از این میزان 10درصد (200هزار مورد) منجر به طلاق میشود. خبرگزاری رسمی اندونزی (آنتارا) به نقل از «نصرالدین عمر» نوشت: «نرخ طلاق در 5سال گذشته در این کشور 40درصد افزایشیافته و این بسیار نگرانکننده است.»
معاون «امور مردمی» وزارت بهداشت اندونزی همچنین خاطرنشان ساخت که بهطورکلی 70درصد درخواستها برای طلاق از سوی زنان و 30درصد نیز از سوی مردان به محاکم قضایی این کشور ارایه میشود. به گفته این مقام اندونزیایی، در قانون اساسی اندونزی، 13 شرط برای درخواست طلاق ازجمله عدم سازگاری زوجین، اعمال خشونت علیه زنان و... ذکر شده، اما امروزه مسائل سیاسی نیز در افزایش طلاقها نقش داشتهاست بهطوریکه در برخی از مناطق روستایی مشاهدهشده که یک زوج بهدلیل اختلاف بر سر رأیدادن به یک کاندیدای خاص درخواست طلاق دادهاند.
«نصرالدین عمر» درعینحال افزایش آگاهی زنان، حمایت قانون از آنها و نیز استقلال مالی و شغلی زنان از شوهرانشان را ازجمله دلایل اصلی افزایش تقاضا برای طلاق از سوی زنان اعلامکرد.
فرهنگ
هنر نقاشی در بالی، هنری دارای سنت و پیشینه است. تماس هنرمندان محلی با سبک نقاشی اروپایی، در سده بیستم روی داد. امروزه البته در جاوهمرکزی روشهای نقشپردازی کلاقهای که از روشهای بسیار قدیمی اندونزیایی است، رفتهرفته کاربردهای بیشتری در نقاشیها پیدا میکنند. موسیقی در اندونزی انواع گوناگونی داد ولی معروفترین آن موسیقی گاملان است که موسیقی سنتی دربارهای جاوه و بالی بهشمار میآید. امروزه تمام سبکهای موسیقی پاپ نیز به زبان ملی (اندونزیایی) یا به زبان محلی خوانده میشود. افزون بر این سبکهای عامهپسندی مانند کرونتیونگ، دانگدوت، کاپورساری و جایپونگان نیز رایجاند.
مردم
مردم اندونزی بسیار میهماننواز و خونگرم هستند و بهراحتی و با یک لبخند میتوان با آنها ارتباط برقرار کرد. هنگام معرفی خودتان از اسم کوچک استفاده کنید تا ارتباط صمیمانهتری برقرار کنید. در اندونزی احترام به افراد مسن خیلی مهم است. هنگامی که با فردی همسن پدر یا مادرتان صحبت میکنید، او را با نام تنها صدا نکنید. بلکه اگر مرد است پیش از اسم او پاک یا باپاک بگویید و اگر زن است پیش از اسم او بو یا ایبو بگویید. هنگام سلام و خداحافظی دست تکان دهید. اگر با کسی خیلی صمیمی شدید میتوانید به شانه او دست بزنید. بوسیدن گونهها فقط دربین خانمها مرسوم است اما مردها هنگامی که با یکدیگر آشنایی چندانی ندارند، این کار را نمیکنند. اگر میخواهید چیزی را بدهید یا بگیرید یا دست تکان دهید، حتما از دست راست استفاده کنید. در برخی از مناطق اندونزی لمس کردن سر بیاحترامی تلقی میشود. برای قدردانی همیشه تشکر کنید. تشکر به اندونزیایی تریما کاسی است. صدای بلند یا پرخاشگرانه، تحقیرآمیز تلقی میشود. ادب و احترام کلید حل مشکل است. حتی اگر تصور میکنید حق دارید در بحث، منفجر شوید، خود را کنترل کنید و ادب و احترام را از دست ندهید. اندونزیاییها حدود ۳۰۰ واژه فارسی در زبان خود استفاده میکنند. آنها خیلی خوشحال میشوند که شما بتوانید بعضی از جملات را به زبان خودشان بگویید. اندونزیاییها افرادی غیرتی هستند. زنانشان معمولا تنها از خانه بیرون نمیروند. اگر زنی را تنها ببینند احتمالا درباره شوهر او سوال خواهند کرد که کجاست. در خود اندونزی، یک زن تنها، ممکن است مورد متلک جوانان قرار گیرد. اما در آنجا پوشش اسلامی بسیار در دفع متلک دیگران موثر است.
بیشتر اندونزیاییها عصبانیت خود را اظهار نمیکنند و هنگام عصبانیت در چهره فرد مقابل خیره میشوند و لبخند میزنند. اما مواظب باشید که خیرهشدن شما در چشم آنها طولانی نشود چون نشانه ستیزهجویی است. همچنین در حالتی که دستتان را به پشتتان گرفتهاید نایستید، چون این هم نشانه عصبانیت و خشونت است.
دانشگاه
«محمد نصیر»، وزیر آموزش عالی، تحقیقات و فناوری اندونزی اعلام کرد که مجوز اجرای 71 برنامه آموزش عالی سالگذشته میلادی (2014) در این کشور لغو شد درحالیکه تصمیمگیری درباره 21برنامه دیگر بهسالجاری (2015) کشیده شده است. نصیر تصریح کرد: اقدامات ضروری برای حفظ کیفیت آموزشی در کشور باید صورت گیرد و با نظارت دقیقتر از تخلف و تقلب احتمالی در این عرصه جلوگیری به عمل آید. وزیر آموزش عالی اندونزی متذکر شد: تا پایان سال 2014 میلادی 4هزار و 321موسسه آموزشعالی 21هزار و 50برنامه آموزشی و تحصیلی ارایه کردند که البته همه آنها قابلیت کیفی برای اجرا نداشتند و وزارتخانه باید کنترل بیشتری روی این برنامههای تحصیلی داشته باشد. وی تأکید کرد: برنامههایی که ثابت شود دیگر موثر نیستند و از اهداف آموزشی کشور فاصله زیادی دارند لغو مجوز و درنهایت متوقف خواهند شد.
کیفیت خدمات پزشکی در اندونزی
از نظر پزشکی کشور اندونزی از کشورهای همسایه خودش در شرق آسیا بسیار عقبتر است و با اینکه بیمارستانها دارای امکانات خوبی هستند اما دکترها و متخصصها دارای بار علمی لازم برای درمان درست بیمار نیستند و این موضوع سبب شده که خیلی از مردم این کشور که دارای سطح مالی متوسط به بالا هستند به کشورهای همسایه مانند سنگاپور مراجعه کنند و درمان را در کشور دیگر به غیر از اندونزی انجام بدهند. گفته میشود در سطح بینالمللی فقط 5 بیمارستان از 1800بیمارستان موجود در اندونزی حرفی برای گفتن دارند. امکانات بیمارستانها در سطح خوبی هست و همیشه تخت خالی وجود دارد، با آپشنهای مختلف مانند: اتاق با 3 تخت، اتاق با 2تخت، اتاق با یک تخت، اتاق با میز کنفرانس و... که هرچه امکانات بالاتر برود، هزینه بستری هم بالاتر میرود، برای مثال ارزانترین اتاق تقریبا شبی 60-50 دلار هزینه دارد که از بیمارستانی تا بیمارستان دیگر تفاوت دارد. دارو به قیمت جهانی به فروش میرسد و بیشتر وارداتی است، کیفیت داروها بسیار خوب است.
جشنها و تعطيلات رسمی اندونزی
جشنواره کایتبالی در کشور اندونزی، جشنوارهاي بینالمللی است که هرساله در Padang Galak در ساحل Sanur برگزار میشود. کایتهای بزرگ سنتی که تقریبا با عرض ۴ متر و طول ۱۰متر ساخته شده و با پرواز در آسمان به رقابت ميپردازند. به اعتقاد مردم بالی، این کایتها در آسمان به پرواز درمیآیند که به خدای هندوها پیغام دهند تا محصولات کشاورزی آنها زیادتر شود. Bebean به شکل ماهی، Janggan به شکل پرنده و Pecukan به شکل برگ، 3 کایت سنتی هستند که در آسمان بهپرواز درمیآیند. در اين مسابقه تیمها به صورت ۱۰ نفره هستند. البته تنوع کایتها بسیار زیاد است و به شکلهای متنوع دیگری هم وجود دارند. رنگهای سنتی که در ساخت کایتها بهکار میرود اغلب قرمز، سفید و سیاه است. در فصل خشک که وزش باد در اندونزی از شرق به غرب است، مناسبترین زمان برای این جشنواره است که توریستهای زیادی جذب این جشنواره میشوند و کوچک و بزرگ در شالیزارهای خالی تماشاگر آسمان رنگی پر از کایتهای زیبا هستند و همراه این باور وجود دارد که کایتها پیام رسان افزایش محصول و بارندگی باشند.
غذای مردم اندونزی
برنج و همچنین غذاهای دریایی، غذای اصلی مردم اندونزی را تشکیل میدهد. غذاهای چینی بهخصوص غذاهای گوشتی تأثیر بسزایی بر سبک خوراکپزی اندونزی داشتهاند. غذاهای اندونزی معمولا چربونرم و پرادویه و تند هستند. در عین حال هر یک از استانهای اندونزی، غذای مخصوص به خود را
دارند.