یحیی بازیاری‌زاده معاون بهداشت، درمان و توانبخشی جمعیت هلال‌احمر   هرمزگان

نوع نگاه مدیران ارشد و تصمیم‌ساز در یک نهاد و ترکیب و کم و کیف هرم شخصی ارزش‌های مدیریتی آنان که به نوعی برآمده از ساخت و ساختار شخصیتی و نگرش‌های مدیریتی آنان خواهد بود، تأثیر به سزایی در کم و کیف و جهت تصمیمات کلان و به‌تبع آن جهت‌گیری و رشد پیکره‌ای، ساختاری و کارکردی آن نهاد خواهد ‌داشت. جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان یکی از گسترده‌ترین و فراگیرترین تشکیلات مردم نهاد کشور که در پیوند با تشکیلات جهانی این نهاد، بعدی بین‌المللی را نیز داراست، در تعقیب و تحقق بخشی به ماموریت‌های منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی خویش از این قاعده مستثنی نیست. یکی از مفاهیم بنیادی در این پیوند، مزایای بالقوه منطقه‌ای به‌عنوان فرصت‌هایی برای رشد و توسعه متوازن این مجموعه ملی عام‌المنفعه امدادی است. رشد متوازن ظرفیت‌های منطقه‌ای این نهاد ملی مبتنی بر مزایای بالقوه منطقه‌ای می‌تواند زمینه شکوفایی کارکردی حداکثری داخلی و بین‌المللی آن را در پی داشته باشد. به عبارت دیگر، مطالعه و احصاء مزایای بالقوه منطقه‌ای مناطق و استان‌های مختلف کشور در زمینه‌های مرتبط با اهداف و ماموریت‌های کلان ملی و بین‌المللی این موسسه خیریه عام‌المنفعه غیردولتی، می‌تواند زمینه توسعه برنامه‌مندتر این مجموعه، مبتنی بر این مزایای بالقوه را فراهم کرده و الگوی توسعه را از ابتناء بر نگاه‌های یکسوگرایانه و جبری نامنطبق بر واقعیات منطقه‌ای مناطق مختلف کشور وارهاند. در توضیح این روند می‌توان به برخی نقدهای وارده بر بخش‌هایی از توسعه‌های پیشین که فاقد پشتوانه مطالعاتی کافی و مناسب بوده و ازجمله با بی یا کم توجهی به مزایای بالقوه منطقه‌ای، امکان و امکاناتی در برخی مناطق کشور توسعه‌یافته که هیچ‌گونه سنخیتی با استعدادهای طبیعی و انسانی و فرهنگی آن مناطق نداشته و به این دلیل، به لحاظ ارزش‌های مدیریتی و اقتصادی نتوانسته برونداد به صرفه و قابل‌توجیهی را در آن زمینه بروز داده و جهش بخش توسعه در آن منطقه شود اشاره کرد. بنابراین مطالعه دقیق مزایای بالقوه منطقه‌ای از طریق مشارکت‌دهی صاحبنظران هر منطقه و استان و تخصیص بهینه منابع مبتنی بر توسعه متناسب با این مزایا، می‌تواند زمینه شکوفایی کارکردی هرچه بیشتر جمعیت هلال‌احمر در تحقق‌بخشی به اهداف و ماموریت‌های مهم و حیاتی خود را فراهم‌تر آورد. یکی از وجوه اهمیت کشف مزایای بالقوه منطقه‌ای و تطبیق الگوی توسعه محلی جمعیت هلال‌احمر با آن را می‌توان در منسوخ بودن تعریف یک الگوی واحد کشوری یکسان برای همه مناطق و استان‌های کشور متجلی یافت. با توجه به تفاوت‌های موجود در ابعاد مختلف جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و موقعیتی هر یک از مناطق و استان‌های کشور، اتخاذ الگوی واحد توسعه کشوری و نادیده گرفتن تفاوت استعدادها و اولویت‌های مناطق مختلف، توسعه متوازن را متاثر ساخته و توسعه‌ای نامتناسب را در پی خواهد داشت که شکوفایی کارکردی را متاثر ساخته و آن را با تأخیر و تاخر مواجه می‌تواند کرد. اهمیت این مقوله را در قالب یک مصداق ملموس می‌توانیم تبیین کنیم. استان هرمزگان در جنوب کشور واجد موقعیت استراتژیک و بیش از صدها کیلومتر ساحل، 14 جزیره، دو منطقه آزاد، 3فرودگاه، خط راه آهن و امکانات ترابری و ترانزیت داخلی و خارجی مسافر و کالا در مسیرهای دریایی، زمینی، ریلی و هوایی، مراکز تجاری و جاذبه‌های گردشگری، قطب انرژی و پالایش و صنایع و موقعیت بندری و مهم‌ترین دروازه صادرات و واردات کشور و از یک منظر پایتخت اقتصادی کشور است. با این شرح مختصر و در راستای نتیجه‌گیری پایانی این یادداشت، پرسش این است که مزایای نسبی بالقوه این استان در پیوند با اهداف و ماموریت‌های جمعیت هلال‌احمر در ابعاد مختلف عبارت از چه مواردی است؟ اندیشیدن نظام‌مند و ساختارمند به پاسخ این پرسش می‌تواند ابعادی از توسعه و جهت‌گیری جمعیت هلال‌احمر در استان هرمزگان را مورد توجه و اولویت قرار دهد که متناسب با استعدادها و البته نیازهای این استان باشد. به‌طور مثال با توجه به نقش محوری استان هرمزگان در امر صادرات و واردات و ترانزیت و ترابری کالا به داخل و خارج از کشور مبتنی بر زیرساخت‌های بندری و دریایی، می‌توان یکی از زمینه‌های قابل توسعه جمعیت هلال‌احمر در این استان مبتنی بر این مزیت بالقوه منطقه‌ای را پیش‌بینی و احداث مجموعه انبارهای پشتیبانی برای ذخیره و انتقال اقلام امدادی در مواقع وقوع سوانح برای انتقال سریع‌تر اقلام برای ارسال به کشور سانحه‌دیده و یا تسهیل دریافت و انتقال اقلام در سوانح داخلی نظیر زمین‌لرزه بم برای ذخیره‌سازی، ترابری و توزیع سامان‌مند آن دانست. بنابراین گشودن زمینه‌ای برای مطالعه دقیق و علمی مزایای بالقوه منطقه‌ای مناطق و استان‌های مختلف کشور با مشارکت صاحبنظران محلی در کنار کارشناسان زبده ملی می‌تواند زمینه برون‌روفت از برخی الگوهای نامتناسب با نیازها و استعدادهای مناطق و استان‌ها و به تبع آن جهش در شکوفایی کارکردی و مزایای منبعث از آن در جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان یکی از ارکان پیشرو کشور به‌ویژه در شرایط بروز سوانح را در پی داشته باشد.