سال‌های کمیابی دارو
همیشه یک اتفاق کوچک یا یک تجربه شخصی باعث می‌شود تا افراد مختلف دست به یک اقدام کلی بزنند. اقدامی که می‌تواند نفع شخصی به همراه داشته باشد یا نه درنهایت به یک خیر عمومی منجر شود. علیرضا قهاری درباره سال‌های اولیه تشکیل شدن موسسه و ایده‌ای که باعث شد پزشکان مختلف را گرد هم جمع کند، می‌گوید: «اوایل سال‌های هشتاد مشکلات دارویی در کشور زیاده شده بود. کمیابی داروها باعث می‌شد تا مردم مشکلات زیادی داشته باشند و از طرفی موسساتی که بیماران مختلف را تحت‌پوشش قرار می‌دادند، نتوانند به درستی فعالیت کنند. از طرفی برخی از پزشکان بودند که می‌توانستند داروهای خاصی را وارد کنند. درواقع آنها مجوز انجام این کار را داشتند. همان سال‌ها با جلب نظر معاونت وقتِ وزارت بهداشت به این نتیجه رسیدیم که اگر بتوانیم در زمینه دارویی ورود کنیم کمک بزرگی به مردم و انجمن‌های مختلف کرده‌ایم. به همین دلیل از پزشکانی که این امکان را داشتند خواستیم که به موسسه مدد بپیوندند و در زمینه تأمین داروی موسسات مختلف کمک کنند. با همین کار کم‌کم فعالیت‌های موسسه گسترده شد و در زمینه‌های دیگر هم رشد پیدا کرد. همان سال‌ها ما فراخوانی دادیم و از مردم خواستیم تا داروهایی که مورد نیازشان نیست را برای ما بفرستند. بعد از کار کارشناسی که روی آن انجام می‌شد و از صحت و سالم بودن داروها که مطمئن می‌شدیم، آنها را تفکیک می‌کردیم و به‌صورت رایگان در اختیار درمانگاه‌های خیریه می‌گذاشتیم. این کار که به‌عنوان طرح بسته سلامت مطرح شده بود، همچنان در موسسه دارویی - درمانی مدد پیگیری می‌شود. کار موسسه مدد البته تنها به مسأله دارو ختم نشد. حضور مهندسین مختلف که عضو هیأت امنای موسسه بودند از این جهت برای مدد اهمیت داشت که موسسه را وارد کارهای فنی و ساختمانی می‌کرد. خیلی از واحدهای مختلف که نیاز به تکمیل‌شدن داشتند به کمک همین مهندسین ساخته شد. به‌خصوص مراکزی که خانواده‌های بیماران را تحت آموزش قرار می‌داد، به ساختمان و تجهیزات فنی نیاز داشتند که چنین اقداماتی از طرف موسسه مدد و با کمک مهندسین صورت می‌گرفت. موسسه‌ای که سعی می‌کرد با حمایت مستقیم خود از ان‌جی‌او‌ها و خیریه‌ها، به صورت شبکه‌ای در همه زمینه‌ها فعالیت داشته باشد و تنها در یک حوزه خاص فعالیت نکند. از تکمیل و تجهیز درمانگاه‌ها و موسسات گرفته تا تأمین مسکن برای همراهان بیماری که جایی برای خواب نداشتند و ان‌جی‌او‌ها نمی‌توانستند برای همراه بیمار کاری کنند ازجمله کارهای موسسه مدد بود که صورت گرفت. همکاری شهرداری و بهزیستی هم در این سال‌ها باعث شد تا مددجوهای مختلفی به مدد معرفی شوند. معاونت اجتماعی شهرداری مددجوهای مختلفی را معرفی می‌کند تا این موسسه بتواند هزینه‌های دارو و درمان آنها را بر عهده بگیرد، چرا که به گفته علیرضا قهاری اولین هدف موسسه کمک به بیمار نیازمند است که این کمک چه از طریق دارو و چه از طریق درمان انجام می‌شود.
تجهیزاتی که به دست موسسات مختلف می‌رسد
مهندس قهاری در توضیح بیشتر فعالیت‌های مرکزی موسسه مدد می‌گوید: «خیلی از تجهیزات پزشکی هستند که به واسطه پزشکان مختلف به موسسه اهدا می‌شود و ما آنها را بین موسسات مختلف تقسیم می‌کنیم. به‌هرحال این‌که هیأت امنای مدد را پزشکان تشکیل داده‌اند، باعث شده تا موسسه در این زمینه بتواند خوب عمل کند. مثلا بارها شده که ویلچرهای زیادی به مدد اهدا می‌شود که ما آنها را به دست موسسه حمایت از معلولان می‌رسانیم یا تجهیزات پزشکی دیگر متناسب با فعالیت هر موسسه به آن اهدا می‌شود. البته اهداف موسسه در طول این 15سال تغییر کرده است. برنامه‌های جدیدی به آن اضافه شده که شکل فعالیت‌های موسسه را تغییر داده. مثلا یکی از مهم‌ترین کارهایی که در این سال‌های اخیر به آن اهمیت داده شده، حوادث غیرمترقبه و بلایای طبیعی بوده است. وقتی زلزله اتفاق می‌افتد، موسسه آمادگی دارد که به کمک سانحه‌دیده‌ها برود که البته این یک فعالیت مقطعی است اما برای موسسه اهمیت زیادی دارد، چراکه حامی بازماندگان می‌شود و در صورت نیاز به حمایت‌های بیشتر، آنها را به دیگر موسسات معرفی می‌کند. قهاری ادامه می‌دهد: «یک مرکز متمرکز تشکیل داده‌ایم تا بیماران نیازمند را معرفی کنیم، البته در حد توان موسسه کمک مالی هم به بیماران نیازمند می‌شود اما بیشتر به‌عنوان یک مرکز جامع سعی می‌کنیم، موسسات و ان جی او‌های مختلف را حمایت کنیم. واقعیت این است که ما امکان تحقیق‌کردن درباره بیماران را نداریم. به همین دلیل نمی‌توانیم خودمان وارد این مسأله شویم اما به هر کسی که به ما بیماری معرفی کند، اعتماد می‌کنیم. البته این اعتماد از آنجایی نشأت می‌گیرد که موسسات حمایتی مختلفی ما را می‌شناسند وکسانی که تحت‌پوشش هیچ‌جا نیستند و به مرکز ما مراجعه می‌کنند هم دست خالی برنمی‌گردند. نمونه آن برادران افغان ما هستند که متاسفانه هیچ حمایتی نمی‌شوند. با این حال این افراد که به موسسه مراجعه می‌کنند، هزینه‌های درمان آنها تقبل می‌شود و در حد توان به آنها کمک‌های درمانی می‌شود.
پزشکان خیر وارد عمل می‌شوند
خیرین همواره نقش مهمی در بقای یک موسسه خیریه دارند. کسانی که اگر کمک‌های خودشان را دریغ کنند قطعا موسسه را با مشکل مواجه می‌کند. علیرضا قهاری درباره نوع این کمک‌ها به «شهروند» می‌گوید: ما دو نوع کمک دریافت می‌کنیم. کسانی که ما آنها را می‌شناسیم و نزدیک به 250 نفر هستند و به‌صورت مستمر کمک می‌کنند و گروه دیگر که آماری از تعداد آنها نداریم، چرا که از طریق قلک‌هایی که پخش می‌کنیم به موسسه کمک مالی می‌کنند. البته واقعیت این است که جامعه کمک‌کننده به ما کم است، چرا که خیلی تبلیغ نکرده‌ایم و قلک‌ها را هم در جاهای عمومی نگذاشتیم اما با این حال کمک‌ها آنقدری بوده که مریضی را پشت در نگذاریم. به نظر من مهم‌ترین کاری که موسسه انجام می‌دهد، مربوط به زمانی است که بیمار نیاز به یک جراحی با هزینه‌های بالا دارد. این کار از طریق پزشکان خیری که چنین عمل‌هایی را به صورت رایگان انجام می‌دهند و همکار ما هستند، انجام می‌شود. پزشکانی که قابل شمارش نیستند و در صورت نیاز اعلام حضور می‌کنند و از هیچ کمکی دریغ ندارند.
برنامه 5 ساله برای پیوستن به سازمان ملل
موسسه درمانی - دارویی مدد به‌عنوان یک شبکه مادر به‌صورت مستقیم با 35 موسسه دارویی - درمانی در تماس است و هر وقت که از آنها کمکی خواسته باشند، مدد به یاری آنها می‌رود. علیرضا قهاری اما معتقد است، در حال حاضر نیروهای داوطلب در موسسه بیشتر از هر وجه نقدی برای آنها ارزشمند هستند چرا که در حوادث طبیعی که یکی از اقدامات مهم موسسه است، به‌عنوان بازوی قوی مدد به یاری مردم می‌روند. او در پایان برای آینده مدد از برنامه‌های مختلفی نام می‌برد که امیدوار است همه آنها را به ثمر برساند.
قهاری می‌گوید: «ما برای توسعه موسسه یک برنامه راهبردی تعیین کرده‌ایم و با خودمان قرار گذاشتیم که در 5سال آینده عضو مشورتی سازمان ملل شویم، چرا که جزو موسساتی هستیم که از نظر نوع خدمات کمتر نمونه آن در کشور وجود دارد. درواقع موسسه‌ای که به‌صورت مادر موسسات، خیریه‌های دیگر را حمایت می‌کند و زمانی وارد کار می‌شود که خیریه‌ها توان انجام یک کار خاص را ندارند، اتفاقی نیست که نمونه آن زیاد باشد. درواقع تلاش کردیم مثل یک ستاد پشتیبانی عمل کنیم که خدارا شکر تا اینجای کار خوب عمل کردیم. یکی دیگر از چشم‌اندازهای موسسه هم تشکیل یک شبکه همبستگی قدرتمند بین ان جی او‌های مختلف به نام «احد» است که بتواند یک شبکه سلامتی باشد. شبکه‌ای که بتواند ان‌جی‌اوهای مختلفی که در زمینه دارو و درمان فعالیت دارند را دور هم جمع کند و آن را حمایت کند چراکه معتقدیم اگر این انجمن‌ها حمایت نشوند، رو به خاموشی می‌روند و ما در ایران برای پا گرفتن موسسات حمایتی به‌شدت به کمک عمومی نیاز داریم. برای رسیدن به این راه هم همیشه دو استراتژی در نظر گرفته‌ایم. یکی این‌که بلندپروازی‌های زیادی نکنیم که مجبور به توقف شویم. درواقع همیشه سعی کردیم در یک حرکت منطقی باشیم که سقوط نکنیم و مشکلات اقتصادی، ما را از بین نبرد. دوم این‌که کمک‌های مالی را کسانی کردند که همیشه اعتماد داشتند و سعی کردیم که این اعتماد را از بین نبریم. ما قرار نیست کار دولت را انجام دهیم اما بازوی آن هستیم و می‌خواهیم قدرتمند عمل کنیم.