خبرگزاری بلومبرگ اعلام کرد که باراک اوباما قصد دارد از اختیارات خود در مرحله اول اجرای توافق نهایی برای تعلیق تحریمهای ایران در صنایع نفت، بانکداری و داد و ستد استفاده کند که به درخواست از کنگره برای لغو تحریمها تا پایان زمان ریاستجمهوری وی نیازی نیست.
به گزارش ایرنا، به نوشته این رسانه آمریکایی، مقامات دولت آمریکا جزییات جدیدی درمورد شیوه لغو تحریمها علیه ایران منتشر کرده که بعضی کارشناسان را ناامید کرده است؛ آنهایی که به ادعاهای دولت آمریکا درمورد ادامه تحریمها تردید دارند.
«جک لیو» وزیر خزانهداری و «جو بایدن» معاون رئیسجمهوری آمریکا هفته گذشته در سخنانی در اندیشکده موسسه خاورنزدیک واشنگتن جزییات جدیدی در مورد پایان تحریمهای ایران در صورت رسیدن به توافق را بیان کردند. این مقامات همچنین مدعی شدند که بیشتر تحریمها ازجمله تحریمهای چندگانه در صورت عدم انجام تعهدات از سوی ایران به سرعت قابل بازگشت است و آنها معتقدند افزایش دههامیلیارد دلاری درآمدهای ایران به دلیل لغو تحریمها به معنای افزایش هزینههای این کشور درمورد فعالیتهای دیگر نیست.
وی در نشست خصوصی در اندیشکده یادشده چهارشنبه گذشته (9 اردیبهشت) حاضر شد و وزارت دارایی آمریکا کمی بعد سخنان وی را منتشر کرد. لیو گفت که اوباما قصد دارد بعد از اجرای بخشهای اول توافق توسط ایران از اختیارات خود برای تعلیق تحریمهای این کشور در صنایع نفت، بانکداری و بخش دادوستد استفاده کند که در این صورت نیازی به درخواست از کنگره برای لغو تحریمها تا پایان زمان ریاستجمهوری وی نیست. وی افزود: بعد از چندسال تبعیت ایران از توافق جامع نهایی از کنگره میخواهیم تا در مورد لغو نهایی تحریمها رای بدهد و صرفا کنگره میتواند تحریمهایی که به صورت قانون تصویب شده را لغو کند.
لیو مدعی شد تعلیق تحریمهای ایران به جای لغو قانونی تحریمها، به دولت اجازه میدهد در صورت انجام ندادن تعهدات از سوی ایران در مفاد توافق، به سرعت تحریمها را بازگرداند. وی همچنین ادعا کرد که تحریمهای سازمان ملل متحد به سرعت قابل بازگشت است و هیچ کشوری به تنهایی نمیتواند مانع از این امر شود. وی تأکید کرد: ما به روشنی بیان کردهایم که اگر ایران به تعهدات خود عمل نکند؛ بار دیگر با تحریمهای چندجانبه و قوی روبهرو میشود. بازگشت تحریمهای سازمان ملل متحد با رای منفی یکی از اعضای دایم شورای امنیت متوقف نخواهد شد.
براساس این گزارش، اظهارات لیو، با نظرات محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در سخنرانی دانشگاه نیویورک متفاوت است. ظریف گفت که تحریمهای سازمان ملل چند روز بعد از امضای توافق لغو میشود و همه تحریمها زمانی که ایران به تعهدات اولیه خود عمل کند به کلی لغو میشود. مقامات وزارت دادگستری آمریکا میگویند که اظهارات لیو با توضیحات پیشین مقامات دولتی آمریکا درمورد شیوه لغو تحریمها هماهنگ بوده است. اما «مت لویت» از مقامات پیشین وزارت دادگستری آمریکا و کارشناس فعلی موسسه خاور نزدیک واشنگتن که نشست چهارشنبه با لیو را مدیریت کرده است؛ گفت: وقتی تحریمها لغو شود، بهویژه تحریمهای چندجانبه مسیر برای اعمال مجدد تحریمها آسان نخواهد بود.
وی گفت: هیچکس نباید به اشتباه فکر کند روند خودکاری برای بازگشت تحریمها وجود دارد، اگر تصور کنیم که ایران به تعهدات خود عمل نکرده است، بحث به این سمت پیش میرود که آیا درواقع تعهدات نقض شده است یا خیر؟ میتوان شاهد وضعیتی بود که روسیه و چین موضوع نقض تعهد توسط ایران را به چالش میکشند. بلومبرگ میافزاید: میزان دقیق پولی که ایران بعد از امضای توافق به دست میآورد مورد مناقشه است. لیو میگوید ایران بین 100 تا 140میلیارد دلار درآمد نفتی توقیف شده در بانکهای خارجی دارد. به گفته یک مقام کنگره که از روند مذاکرات مطلع است، بین 30 تا 50میلیارد دلار از درآمدهای ایران به سرعت بعد از امضای توافق آزاد میشود.
لیو یادآور شد: حسن روحانی رئیسجمهوری ایران با وعده بهبود وضع اقتصادی در انتخابات پیروز شد و ایرانیها میخواهند شاهد منافع محسوس تعامل با جامعه بینالمللی باشند. در نتیجه انتظار میرود ایران از درآمدهای جدید برای حلوفصل نیازها ازجمله افزایش بودجه دولتی، ساخت تأسیسات زیربنایی، حفظ ثبات ریال و افزایش واردات استفاده کند. لیو مدعی شد که ایران به دلیل تحریمها بسیاری از درآمدهایش را از دست داده است و دولت ایران به سالها زمان برای جبران این خسارتها نیاز دارد. لویت مخالف است و گفت که اقتصاد ایران مجبور نیست مانند یک دادوستد خصوصی به سرعت خسارات را جبران کند. وی افزود: این استدلال یک نکته را در نظر نمیگیرد و آن مردم منطقه و تأثیر بر آنها در نتیجه لغو تحریمهاست بهویژه کشورهای حوزه خلیج فارس که به شدت از بابت آزاد شدن منابع زیاد نقدی برای ایران نگراناند.
براساس این گزارش، بایدن در سخنرانی خود 30 آوریل (10 اردیبهشت) در واشنگتن استدلال مشابه و احساساتی در مورد توافق بیان و از اقدامات دولت برای پیشرفت در مذاکرات تشکر کرد. وی گفت: درست است که ایران میتواند به تعهدات خود عمل نکند، چه توافق جامع به دست آید و چه نیاید؛ اما آنها در توافق موقت به تعهدات خود عمل کردند درحالیکه بسیاری تصور میکردند، به تعهدات خود عمل نمیکنند.