| آرمین منتظری | روزنامه نگار |
این روزها سر خط خبرهای جهان حملات هوایی به یمن است. خیلیها میگویند که این روزها یمن، جبهه جدیدی است که عربستانسعودی برای رویارویی با ایران باز کرده است. ایران و عربستان البته در بسیاری جهات رقیب یکدیگر محسوب میشوند. اما این روزها رسانههای غربی بر یک نکته تأکید بیشتری دارند و آن رویارویی ائتلاف سنی به رهبری عربستانسعودی در مقابله ایران شیعه است. صرفنظر از درست یا غلط بودن چنین ادعایی ابتدا باید دید آیا اساسا چیزی به نام ائتلاف سنی وجود دارد یا خیر و عربستان از کدام ائتلاف سخن میگوید؟ این چه جور ائتلافی است که وقتی به آن نگاه میکنیم در گوشهگوشهاش تضاد منافع میبینیم و همین تضادها است که این ائتلاف را به تزلزل واداشته است.
اولا که این ائتلاف را نمیتوان ائتلاف سنی نام نهاد. چراکه ترکیه و پاکستان بهعنوان دو کشور سنی عملا در آن حضور ندارند. علاوه بر این ترکیه درخصوص آینده جهان عرب با عربستان اختلافات جدی دارد که یک نمونه آن اختلافنظر دو کشور بر سر کیفیت اداره سوریه در دوران پسا اسد است. علاوه بر این پاکستان نیز تا حدود زیادی از خاورمیانه جدا افتاده و از لحاظ فرقهای نزدیکی چندانی با عربستانسعودی احساس نمیکند. با نگاهی به کشورهای تشکیل دهنده این ائتلاف نظیر، عربستان سعودی، اردن، قطر، کویت، بحرین، سودان و مصر و غیبت دو کشور قدرتمند سنی نظیر ترکیه و پاکستان میتوان دریافت که این ائتلاف بیش از آنکه ائتلافی عربی باشد، ائتلافی سنی است. بنابراین مدعایی به نام جنگ سنی و شیعه در یمن خالی از معنا است.
درگیریها در یمن در میانه دهه 2000 میلادی، زمانی که دولتی شیعی در عراق به قدرت رسید آغاز شد و با شعلهور شدن جنگ داخلی در سوریه به اوج خود رسید. اما این ایده که میگوید تلاش ایران برای گسترش حوزه نفوذ خود در میان کشورهای عربی موجب شکل گرفتن ائتلاف سنی عیله تهران شده است، ایده دقیق و درستی نیست و در این خصوص و چرایی نادرست بودن این ادعا در آینده بیشتر خواهم نوشت. مختصرا آنچه که در این مجال اندک میتوان گفت این است که این ائتلاف متزلزل ، اتفاقا نهتنها نشانه اتحاد کشورهای سنی علیه ایران نیست بلکه خود در آینده موجب ظهور و بروز اختلافات و شکافهایی میان این کشورها خواهد شد. تا بدین جای کار پاکستان و ترکیه باهوش بودهاند که پای خود را از معرکه کنار کشیدهاند.