| دکتر زهرا پیرزاده | فوقتخصص مغز و اعصاب کودکان |
تشنج یک علامت است و باید آن را شناخت، تا برخورد معقولی با آن انجام شود. از همین رو قطع ناگهانی داروهای ضدتشنج توسط والدین، نتایج ناگواری به همراه خواهد داشت.
قطع ناگهانی داروی بیمار با نظر والدین، خویشاوندان و افراد دیگر میتواند نتایج ناگواری برای بیمار داشته باشد و فرآیند درمان را با اختلال مواجه کند. ابتلا به تشنج پایدار و بستری شدن در بخش مراقبتهای ویژه، مواردی از این نتایج ناگوار است. بنابراین به یاد داشته باشیم که قطع داروی ضدتشنج باید به تدریج و براساس سن بیمار، نوار مغزی و نوع دارو باشد.
حدود 10درصد مردم در طول عمر خود یک بار تشنج میکنند. حال اگر دو نوبت تشنج، به فاصله زمانی بیش از 24ساعت از هم و بدون عامل مساعد کننده، مانند مسمومیت دارویی و تب رخ دهد، صرع اتفاق افتاده است. تشنج در تمامی عمر رخ میدهد اما احتمال وقوع آن در سنین کمتر، بیشتر است. تشنج به شکلهای متفاوتی رخ میدهد. بیشتر مردم تشنج را به صورت سفت شدن اندامها و سپس لرزش بدن میشناسند، ولی باید به خاطر داشت که حالت خیرگی نیز از نشانههای تشنج است. گاهی اوقات، تغییر رفتار و خلق و خو، حرکاتی عجیب مانند جیغزدن و مکیدن لبها نیز، علامتی از تشنج است. در دورههای مختلف زندگی، علت ایجاد تشنج یا صرع متفاوت است و بهطورکلی بیماریهای عفونی، مانند عفونت پرده مغز، اختلال متابولیک، مسمومیت یا مصرف بعضی از داروها، اختلال ساختمانی مغز، بعضی اشکالات آنزیمی، تومور مغزی و فشارخون بالا میتواند باعث تشنج شود. لرزش اندامها یا تنه نوزاد، یکی از علل نگرانی خانوادههاست. اما باید به یاد داشته باشیم که هر لرزش دست یا پا بهطورحتم تشنج نیست اما باید آزمایشهای لازم انجام شود. برخی از انواع صرع، ارثی هستند. خانوادههایی وجود دارند که این بیماری در بین اعضای خانواده وجود دارد و از مطرحکردن آن حتی نزد پزشک خودداری میکنند که این میتواند تبعات ناگواری را به همراه داشته باشد. بعضی از داروها باعث بروز عوارضی مانند بیشفعالی کودک یا کاهش زمان توجه وی میشود که فقط با قطع دارو، عوارض برطرف میشود. باید به خاطر داشت که بعضی از انواع تشنجها، سبب عقبگرد تکامل کودک میشود. یعنی ممکن است بعد از شروع تشنج، کودک چیزی یاد نگیرد یا مواردی را که از قبل آموخته بود، فراموش کند. در افرادی که مشکل ذهنی یا حرکتی وجود دارد، صرع متداولتر و احتمال کنترل بیماری با دارو کمتر است. بیشتر موارد تشنج و صرع، خوش خیم بوده و با دارو میتوان آنها را کنترل کرد. هر چند که خانوادهها تمایل به ابراز کردن سابقه چنین بیماری، حتی نزد پزشک ندارند. اما باید فرهنگسازی مناسب در جامعه برای رفتار با بیماران صرعی انجام شود.