شهروند| علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی روز گذشته در نطق پیش از دستور خود با اشاره به مصوبه اخیر پارلمان آمریکا گفت: مسأله دیگر اقدام پارلمان آمریکا در تصویب قانونی برای رویت توافق بین ایران و 1+5 و اظهارنظر در آن است. علی لاریجانی گفت: تحلیل‌های مختلفی در این‌باره در صحنه بین‌المللی ارایه شده است که بعضی آن را دال بر ناتوانی رئیس‌جمهوری آمریکا و برخی آن را حکایت‌گر نوعی فریب‌کاری جدید و بعضی آن را مسیری برای بر هم زدن زمینه‌‌های توافق دانستند.
وی در این‌باره افزود: هر یک از این تحلیل‌ها که مورد توجه باشد، ثمری برای دولت آمریکا نخواهد داشت و جمهوری اسلامی با توجه به شرایط جدید به وجود آمده مسیر مذاکرات را ادامه می‌دهد و طبعا آنها باید تضمین‌های روشن‌تری برای نتیجه بخش بودن ادامه مذاکرات ارایه دهند. وی تأکید کرد: قطعا این مسأله واضح‌تر شده است که با این بازی‌ها این آمریکاست که به دنبال برهم زدن میز مذاکره است، البته بعید است این تصور خام برای مذاکره‌کنندگان آمریکایی به وجود آمده باشد که با این شگرد می‌توانند قدرت چانه‌زنی بیشتری برای خود فراهم کنند. بالعکس باید شرایط متفاوت و سخت‌تری را در تضمین توافق تحمل کنند.
رئیس مجلس شورای اسلامی به مذاکره‌کنندگان ایرانی توصیه کرد: با توجه بیشتر صحنه مذاکرات را مدیریت کنند و برای حالات مختلف سناریوهای جایگزین را مبنا قرار دهند. لاریجانی افزود: جمهوری اسلامی تا نتیجه تصمیم طرف مقابل قطعی نشود، اقدامی نخواهد کرد. در روزهای گذشته و پس از قرائت بیانیه مطبوعاتی در لوزان سوییس توسط محمد جواد ظریف و فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اختلاف نظرهایی بر سر متن بیانیه و توافق احتمالی میان ایران و آمریکا به وجود آمده است.
فریدون مجلسی، کارشناس سیاست خارجی در این‌باره به «شهروند» گفته است: فکر می‌کنم اظهارات آقای لاریجانی بیشتر نوعی مانور سیاسی در برابر سنگ‌اندازی‌های کنگره و مجلس نمایندگان آمریکا باشد، به این دلیل که رئیس مجلس ایران هم می‌خواهد نشان بدهد در ایران هم کار به آن آسانی که آمریکایی‌ها فکر می‌کنند نیست و نمایندگان مجلس در ایران شاید حتی سخت‌گیرتر از نمایندگان مجلسین آمریکا عمل کنند.
این دیپلمات سابق وزارت امور خارجه با بیان این‌که موضعگیری‌های این‌چنینی در دوطرف برای افزایش قدرت چانه‌زنی اتخاذ می‌شود، گفت: به اعتقاد من باید در مجموع مسیر مذاکرات را تسهیل کرد و سخت‌گیری بیش از حد باعث ادامه وضع فعلی می‌شود که البته چندان هم مورد خواست ما نیست. مجلسی در ادامه خاطرنشان کرد: نه طرف مقابل می‌تواند تضمینی به ایران بدهد و نه ایران باید در این مذاکرات به طرف مقابل تضمین بدهد. اجرای توافق تنها تضمین ادامه آن است زیرا چنانچه آنها تحریم‌ها را ادامه بدهند بنا به گفته آقای ظریف ما هم غنی‌سازی را ادامه خواهیم داد و تنها هنگامی آن را به سطح مورد توافق می‌رسانیم که تحریم‌ها برداشته شود. او گفت عده‌ای از سناتورهای آمریکایی تنها برای مطرح کردن خود اظهارات جنجالی و تند علیه ایران مطرح می‌کنند. در واقع آنها با این اظهارات به دنبال ساختن آینده سیاسی خود هستند وگرنه برخی از آنها چنانکه دیده‌ایم حتی فرق میان ایران و عراق را هم از هم تشخیص نمی‌دهند و به همین دلیل ما نیز نباید در سطوح بالا به این اظهارات واکنش نشان بدهیم. علی خرم، دیپلمات سابق وزارت امور خارجه نیز با بیان این‌که طرف حساب ایران در مذاکرات هسته‌ای نه کنگره بلکه دولت آمریکاست گفت: آمریکایی‌ها در مذاکرات پیش رو باید روی فرمولی توافق کنند که در آن فرمول تایید کنگره هم گنجانده شده باشد و در واقع این مشکل آنهاست که بتوانند با مجوز قطعی کنگره مذاکره کنند نه مشکل طرف ایرانی.
خرم گفت: این‌که چگونه می‌توان از طرف آمریکایی تضمین‌های روشن و عینی گرفت و این‌که آنها به تصمیم قطعی رسیده‌اند یا نه در مذاکرات مشخص خواهد شد. در واقع در مذاکرات است که آقایان ظریف و کری باید به فرمول مرضی‌الطرفین برسند. ما تا زمانی که آنها به تعهدات خود عمل نکنند به تعهداتی که داریم عمل نخواهیم کرد و این مذاکرات اساسا به این دلیل انجام می‌شود که دو طرف بتوانند اعتماد یکدیگر را برای اجرای این توافق جلب کنند.
از نظر علی خرم موافقت کنگره در عمل برای ما مهم است، اما از نظر حقوقی و رسمی مسأله کنگره اهمیت چندانی ندارد، به این دلیل که در قراردادهای بین‌المللی ما با دولت‌ها طرف هستیم و تضمین‌های لازم در مذاکرات باید توسط دولت آمریکا ارایه شود.