[ سیما فراهانی] دوشادوش آقایان با قدرت، به سوی نجات می‌روند. بانوان امدادگر خیلی وقت است که می‌توانند، از آنچه آموزش دیده‌اند برای کمک به دیگران سر صحنه‌های حادثه استفاده کنند. عشق به نجات، آنها را به زنانی تبدیل کرده که در خط مقدم امدادرسانی، دست یاری به سوی مردم دراز کرده‌اند. این زنان در قالب تیم‌های توانای هلالاحمر، نمادی از توانمندی و تعهد بانوان سرزمین‌مان در عرصه خدمت‌رسانی و امدادرسانی هستند. تیم‌های توانای جمعیت هلالاحمر، با روحیه‌ای سرشار از همدلی و ایثار، در خط مقدم بحران‌ها و حوادث به یاری آسیب‌دیدگان می‌شتابند و بار سنگینی را از دوش جامعه برمی‌دارند. تیم‌های توانا نشان می‌دهند که بانوان ایرانی، با آموزش و آمادگی لازم، قادر به انجام هرگونه مأموریت امدادی در شرایط سخت و پیچیده هستند. آنها با حضور خود در صحنه، ثابت می‌کنند که جنسیت، مانعی برای خدمت به همنوع نیست. حضور بانوان در تیم‌های امدادی، به‌ویژه در شرایطی که آسیب‌دیدگان نیاز به حمایت‌های روانی و عاطفی دارند، می‌تواند اعتماد عمومی را افزایش داده و ارتباط مؤثرتری با آسیب‌دیدگان برقرار کند. زنان امدادگر، با مهربانی و همدلی خود، می‌توانند التیام‌بخش زخم‌های روحی آسیب‌دیدگان باشند. تیم‌های توانا با فعالیت‌های خود، نقش مهمی در ترویج فرهنگ امدادرسانی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی در جامعه ایفا می‌کنند. آنها با آموزش‌های عمومی و برگزاری مانورهای آمادگی، مردم را برای مقابله با حوادث و بلایای طبیعی آماده می‌کنند.
استفاده از بانوان در حوزه مدیریت اردوگاه‌های اسکان اضطراری
توانا مخفف واژه‌های «تیم‌های ویژه آماده نسوان امدادگر» است که براساس توانمندسازی زنان در امداد و نجات شکل گرفته و از امسال نیز قرار است به صورت مستمر در هر استان، فعالیت داشته باشند. درواقع تیم‌های توانا، الگویی برای سایر بانوان و جوانان هستند که می‌خواهند در عرصه خدمت‌رسانی به جامعه نقش‌آفرینی کنند. آنها با عملکرد خود، الهام‌بخش دیگران می‌شوند تا در فعالیت‌های بشردوستانه مشارکت کرده و به بهبود شرایط زندگی افراد نیازمند کمک کنند. محمدحسین کبادی، معاون عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلالاحمر، در گفت‌وگو با خبرنگار «شهروند» در خصوص اهمیت شکل‌گیری تیم‌های توانا در جمعیت هلالاحمر می‌گوید: «راه‌اندازی تیم‌های توانا با استفاده از ظرفیت بانوان آموزش‌دیده جمعیت هلالاحمر، در دستور کار قرار گرفت و تشکیل شد. در گام اول قرار شد که تمامی مراکز استان‌ها یک پایگاه به عنوان مرکز واکنش سریع تیم‌های عملیاتی توانا راه‌اندازی شود. این خانم‌ها دوره‌های آموزشی مقدماتی، پایه و تخصصی امدادونجات را سپری می‌کنند و در رشته‌های مختلف از جمله نجات فنی، تخصص پیدا می‌کنند. نگاه ما بر این است که در حوادث و بحران‌های بزرگ از ظرفیت این عزیزان در حوزه مدیریت اردوگاه‌های اسکان اضطراری، استفاده کنیم. در حال حاضر در جزیره کیش، نفرات معرفی شده به عنوان مسئولان تیم‌های توانای کشور، دوره مدیریت اردوگاه‌های اسکان اضطراری را سپری می‌کنند.»
امسال استفاده از ظرفیت بانوان، تجربه موفقیت‌آمیزی بود
معاون عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلالاحمر، در ادامه صحبت‌های خود به تعداد این تیم‌ها در کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: «در حال حاضر در هر مرکز استان، سه تیم عملیاتی توانا حضور دارند، که به صورت مستمر حوادث را پوشش می‌دهند. در گام بعدی قرار است که شعب هلالاحمر کشور نیز تیم‌های توانمند بانوان را سازماندهی کرده و از این طریق تیم‌های توانا را افزایش دهیم. در حال حاضر همه آنها دوره‌های تخصصی دیده‌اند و در تمام کشور در شبکه امدادونجات حضور و نقش پررنگی دارند. مثلا امسال در ایام نوروز، بالغ بر 58 پست توانا در سراسر کشور داشتیم که مشارکت مستقیم در عملیات‌های تخصصی مثل نجات در حوادث و سو انح ترافیکی داشتند. امسال استفاده از ظرفیت این بانوان توانمند، خیلی تجربه موفقیت‌آمیزی بود. این بانوان با حس مسئولیت‌پذیری، دقت نظر و ظرفیت‌های بالایی که دارند، می‌توانند هنگام حوادث در کنار یک خانواده، یک خانم و یا یک کودک باشند و آن لحظات پر استرس را پوشش دهند.»
برنامه‌های سال جدید برای تیم‌های توانا
محمدحسین کبادی، در پایان صحبت‌هایش می‌گوید: «ما امسال برنامه ویژه‌ای برای ارتقای سطح توانمندی این بخش از شبکه امدادونجات را داریم. سازماندهی و تجهیز بهتر، طراحی لباس‌های فرم یک دست، اردوهای آماده‌سازی، برنامه‌های آموزشی و تمرینات عملیاتی، در سراسر کشور برایشان در نظر داریم. همچنین به خودروهای جدید جمعیت هلالاحمر تجهیز می‌شوند. در حال حاضر در هر استان سه تیم توانا یعنی 15 نفر را شامل می‌شود. فقط استان تهران با توجه به این کلان‌شهر است، پنج تیم توانا دارد. ولی بانوانی که در شبکه امدادونجات هستند، آمار خیلی بالایی دارند. امسال در ایام نوروز در محورهای مواصلاتی سرصحنه حادثه رفتند، این افراد باید کار تیمی کنند تا آماده شوند برای بحران‌های بزرگ؛ الگو باشند و برای سایر بانوان شبکه امدادونجات ایجاد انگیزه کنند.»
سرمایه‌ای ارزشمند برای کشور
زهرا محسنی مسئول تیم واکنش سریع بانوان جمعیت هلالاحمر در کل کشور، نیز در گفت‌وگو با خبرنگار «شهروند» می‌گوید: «تیم‌های توانای هلالاحمر، سرمایه‌ای ارزشمند برای کشور هستند که باید از آنها حمایت و پشتیبانی کرد. تقویت این تیم‌ها، نه تنها به بهبود کیفیت خدمات امدادی کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش مشارکت بانوان در فعالیت‌های اجتماعی و توسعه جامعه‌ای تاب‌آور و پویا خواهد شد. تیم‌های توانا در بعضی از نقاط کشور فعال بودند و در طرح‌های زمستانه و نوروزی فعالیت می‌کردند. یعنی به طور مستمر نبودند و به صورت موقتی و فصلی فعالیت داشتند. امسال در نظر گرفتیم شرایطی ایجاد شود که تمام تیم های توانا در کل کشور، به طور مستمر فعالیت کنند. بعضی از استان‌ها از قبل از عید این فعالیت را شروع کرده و تیم واکنش سریع بانوان را تشکیل داده‌اند. مثلا یکی از تفاوت‌ها امسال این است که قبلا تیم واکنش سریع بانوان همراه با راننده خودروی مرد بودند. ولی از امسال قرار است که راننده خودروهای پایگاه‌شان هم خانم‌ها باشند. درحال حاضر خودشان آموزش راننده با خودروهای امدادی را می‌بینند و هر استان با خودروهای امدادی خودش سر صحنه می‌رود. در طرح نوروزی امسال همین فعالیت‌ها کلید خورد.»
استقبال زیاد مردم از این تیم‌ها
زهرا محسنی، در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «با توجه به اینکه در حوادث کوهستان و جاده‌ای ممکن است حادثه‌دیده خانم در صحنه وجود داشته باشد، خیلی بهتر است که در آن صحنه خانم‌های توانمندی داشته باشیم که دوشادوش آقایان بتوانند امدادرسانی کنند. چه اقدامات درمانی اولیه، چه رهاسازی و چه انتقال. ما خانم‌های توانمندی در کل کشور داریم که دوست دارند، در این شرایط فعال باشند. درحال حاضر در کیش یک دوره اسکان اضطراری برای خانم‌ها برگزار کردیم. اگر حوادثی در شرایط بحران اتفاق بیفتد، خانم‌های ما به مساله چادر زدن و توزیع اقلام به طور کامل واقف باشند و بتوانند ساماندهی کنند که در شرایط بحران با توجه حمایت روانی، اردوگاه را نیز برپا کنند. در اکثر استان‌های کشور، تیم توانا دوره‌های تخصصی را گذرانده‌اند. حضور بچه‌های توانا فعال‌تر و برجسته‌تر شده است. مثلا اگر حادثه‌ای اتفاق بیفتد، هم خانم و هم آقا سر صحنه می‌روند. وقتی حضور اعضای تیم توانا، در پایگاه‌ها مستمر باشد، هردو آقایان و خانم‌ها می‌توانند سر صحنه بروند. اگر در آن شرایط، نیاز به کمک‌رسانی خانم باشد، آنها انجام می‌دهند و اگر نیاز به آقا باشد، آقایان وارد عمل می‌شوند. استقبال مردم نیز از این تیم‌ها خیلی زیاد بوده و وقتی یک خانم را بالای سرشان می‌بینند، احساس رضایتمندی زیادی دارند.»
اوایل امدادرسانی برای ما خانم‌ها سخت بود
کلثوم قربانی، نجاتگر و عضو تیم توانیم جمعیت هلالاحمر استان زنجان است. او در گفت‌وگو با خبرنگار «شهروند» می‌گوید: «اولین بار که مربی‌های هلالاحمر به مدرسه ما آمدند و آموزش دادند، به هلالاحمر علاقه‌مند شدم و تابستان‌ها دوره‌هایش را می‌گذراندم. اولین واحد سازمان جوانان بود که عضو شدم. بر اساس دوره‌هایی که گذراندم هر شش ماه آزمون برگزار شد و تا نجاتگر سوم آموزش دیدم. از سال 96 نیز در طرح‌های نوروزی و تیم توانا حضور پیدا کردم. وقتی حوادث رخ می‌دهد، سر صحنه اعزام می‌شویم و امدادرسانی می‌کنیم. وقتی سر صحنه می‌رویم، یک خانم که ما را می‌بیند، احساس امنیت بیشتری می‌کند و همین مساله، انگیزه ما برای امدادرسانی را افزایش می‌دهد. اوایل خیلی تعجب می‌کردند وقتی می‌دیدند سر صحنه حادثه ما خانم‌ها اعزام شده‌ایم. حتی دیدگاه بدی داشتند و می‌گفتند که این‌ها زورشان نمی‌رسد، بلد نیستند و نمی‌توانند و یک مرد باید بیاید. این‌ها برایمان خیلی سخت بود. ولی الان مردم آگاه‌تر شده‌اند و حتی اگر ما نباشیم، دنبالمان می‌گردند. از دی ماه نیز استان زنجان به عنوان اولین استان تیم واکنش سریع بانوان را راه‌اندازی کرده که به صورت مستمر فعالیت داشته باشیم.»
18 سال فعالیت داوطلبانه
عضو فعال تیم توانا، در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «من از سال 86 داوطلب جمعیت هلالاحمر هستم عاشقانه فعالیت می‌کنم. علاقه و ذوق زیادی دارم. هربار یک چیز جدید یاد می‌گیرم و می‌توانم از این طریق به همنوع خود کمک کنم. به مرور هم استقبال مردم از امدادرسانی ما خانم‌ها زیاد شد. در حال حاضر حتی راننده خودروی آمبولانس پایگاه واکنش سریع بانوانمان هم خانم است. پنج نفر هستیم، یک راننده خانم و چهار نجاتگر که در پایگاه شیفت می‌ایستیم و در طرح‌ها و بحران‌ها شرکت می‌کنیم. شیفت‌های 48 ساعته و 24 ساعته داریم. همه ما در پایگاه به این موضوع علاقه داریم. حتی روزهایی که حادثه و ماموریتی نیست، دوره‌هایمان را مرور می‌کنیم و تمرینات زیادی را برای آماده‌سازی هرچه بهتر، انجام می‌دهیم.»