[ شهروند] زیست روزمره ما با تأثیر از فضای دیجیتال و تغییرات آن با شتاب زیادی در حال تحول است و همین مورد باعث می‌شود تا هر لحظه خود را در نقطه تازه‌ای پیدا کنیم. نقطه‌ای که برآیند ارتباطات ما در مواجهه با هر آنچه که بر ما اثر می‌گذارد است. پیشرفت روزافزون فناوری در جهان و استقبال فزاینده مصرف‌کنندگان آن، کارشناسان حوزه فناوری را بر آن داشت تا به تحلیل و بررسی تازه‌ترین تغییرات در این حوزه بپردازند. اتفاقی که در صورت استمرار می‌تواند به اصلاح هرچه بهتر سکوها و ابزارها منجر شود. در این گزارش مروری داریم بر آمارهای منتشرشده از سوی پایگاه «یکتانت» که به صورت تخصصی مشغول تبلیغات آنلاین در ایران است. در این آمار، اطلاعات جالب توجهی از جمله مطالعه بر رفتار مصرف‌کنندگان ایرانی در اینترنت به دست آمده است؛ از قبیل، میانگین استفاده از اینترنت در میان کاربران بدون در نظر گرفتن سن و جنسیت، نسبت کاربرانی که شبکه‌های اجتماعی خود را پیش از خواب چک می‌کنند، نسبت افرادی که پیش از خرید حضوری یا آنلاین در اینترنت تحقیق می‌کنند... و دیگر مواردی که در ادامه می‌خوانید.
مدت زمان استفاده از اینترنت در بازههای زمانی مختلف
میانگین استفاده از اینترنت در میان کاربران بدون در نظر گرفتن سن و جنسیت آنها، 4 ساعت در روز است. بیشترین بازه زمانی استفاده از اینترنت در تمامی گروههای سنی بین 2 تا 3ساعت در روز است که در این بازه زمانی کاربران نسل X پرمصرفترین هستند. نسل Z با اختلاف نسبت به دو نسل دیگر در بازههای 3 تا 4 ساعت یا 4 تا 6ساعت از روز بیشترین استفاده را از اینترنت می‌کنند.
دلایل استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به تفکیک نسل
نسل Z با اختلاف، بیشتر از نسل‌های بزرگتر از خودش برای بازی کردن از اینترنت استفاده می‌کند و پس از بازی، پرتکرارترین دلایل استفاده از اینترنت در این نسل برای گوش دادن به موسیقی، تماشای فیلم و سریال و وقت‌گذرانی است. استفاده از اینترنت برای خدمات بانکی و دنبال کردن اخبار در میان کاربران نسل X رایج‌تر است.
خدمات بانکی در صدر!
رسیدگی به امور بانکی، پیگیری اخبار و خرید اینترنتی، سه دلیل اصلی کاربران برای استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی هستند. خانم‌ها بیشتر از آقایان از اینترنت برای ارتباط با خانواده و دوستان استفاده می‌کنند. در مقابل، مردان برای دنبال کردن اخبار، گوش دادن به موسیقی، وقت‌گذرانی، کسب درآمد و بازی‌کردن بیشتر از زنان از اینترنت استفاده می‌کنند.
اخبار به سبک فیبر نوری!
85 درصد از پاسخ‌دهندگان این نظرسنجی از پیام رسان‌ها برای اطلاع از اخبار استفاده می‌کنند. فقط 14 درصد کاربران برای پیگیری اخبار به شبکه اجتماعی ایکس و روزنامه‌ها رجوع می‌کنند. وبسایت‌های خبری و شبکه اجتماعی اینستاگرام فاصله کمی از نظر میزان مرجعیت در میان کاربران برای اطلاع‌رسانی اخبار دارند این درحالی است که، پیشنهادهای گوگل در تلفن همراه برای 40درصد کاربران، مجرایی برای اطلاع از اخبار است.
تهدیدات شبکه های اجتماعی برای کودکان و نوجوانان چیست؟
سید علیرضا آل‌‌داود کارشناس سواد رسانه ای
شبکه‌های اجتماعی می‌توانند تهدیدات متعددی برای کودکان و نوجوانان ایجاد کنند. برخی از این تهدیدات عبارتند از:
1. محتوای نامناسب:
- دسترسی به محتوای خشن، جنسی یا نامناسب که ممکن است تأثیر منفی بر روان کودکان داشته باشد.
2. فشار اجتماعی و مقایسه:
- احساس نیاز به تأیید و مقایسه خود با دیگران می‌تواند منجر به اضطراب، افسردگی و کاهش اعتماد به نفس شود.
3. آزار و اذیت برخط(Cyberbullying)
- تهدید، توهین یا آزار از طریق پیام‌ها یا نظرات می‌تواند به آسیب‌های روانی جدی منجر شود.
4. حریم خصوصی و امنیت:
- عدم آگاهی از خطرات حریم خصوصی می‌تواند به اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی و در نتیجه سوءاستفاده‌های احتمالی منجر شود.
5. اعتیاد به اینترنت:
- استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند منجر به اعتیاد به اینترنت و کاهش فعالیت‌های اجتماعی واقعی شود.
6. نقص در مهارت‌های اجتماعی:
- وابستگی به ارتباطات برخط ممکن است منجر به کاهش مهارت‌های ارتباطی در دنیای واقعی شود.
7. تأثیر بر خواب:
- استفاده از شبکه‌های اجتماعی قبل از خواب می‌تواند کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار دهد.
8. انتشار اطلاعات نادرست:
- مواجهه با اخبار و اطلاعات نادرست می‌تواند تفکر انتقادی کودکان را تحت تأثیر قرار دهد.
برای کاهش این تهدیدات، لازم است والدین و مربیان در مورد استفاده ایمن از شبکه‌های اجتماعی آموزش دهند و نظارت مناسبی بر فعالیت‌های برخط کودکان داشته باشند.
در استفاده از شبکه‌های اجتماعی حدود سن مخاطب کودک و نوجوان و دسترسی وی به محتوا رعایت شود.
برای کودکان و نوجوانان زیر ۱۵ سال حتما از سیم‌کارت امن مانند انارستان استفاده شود.
میزان استفاده کودکان و نوجوانان از فضای مجازی به صورت هوشمند مدیریت شود.